صاحب‌خبر - مصطفی عبدالهی- می‌توانستیم تولد حداقل چهارمیلیون کودک زیبا را جشن بگیریم و با پدران و مادرانشان، هم‌لبخند شویم، اگر مصائب و مشکلات زوج‌های نابارور کمتر بود و آرزوی مادرشدن و پدرشدن در دل‌هایشان نمی‌ماند.آمارها از وجود حدود چهارمیلیون زوج نابارور در کشور حکایت دارد؛ جوان‌هایی که مثل برخی دیگر از زوج‌ها نیستند که تمایلی به فرزندآوری نداشته باشند و مشوق و تسهیلات دولت و مجلس هم شوق فرزندآوری را در آن‌ها ایجاد نکند؛ بلکه این چهارمیلیون زوج آرزو دارند که با استفاده از روش‌های درمان ناباروری، داشتن این موهبت الهی را تجربه کنند. شیوع 20 درصد ناباروری زوج‌ها در برخی استان‎ها آن‎طورکه دکتر «علی صادقی‌تبار» مدیر مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا گفته، بر اساس برآوردها حدود 15 درصد از 26 میلیون زوج کشور که در دوره باروری 25 تا 40 سالگی قرار دارند، دارای مشکل ناباروری هستند. این یعنی در کل کشور حدود چهارمیلیون زوج نابارور داریم، یعنی چهارمیلیون خانواده در حسرت فرزند. نگران‎کننده‎تر آن‌که طبق پژوهش انجام‌شده، تعداد این زوج‌ها در برخی استان‌های پرجمعیت از 15 درصد جمعیت استان هم بیشتر است و به حدود 20 درصد رسیده است. چرا درمان ناباروری مهم است؟ سال‎هاست که جمعیت‎شناسان خطر پیرشدن کشور و منفی‎شدن روند رشد جمعیت را گوشزد می‎کنند و خواستار چاره‎اندیشی برای آن شده‎اند. اهمیت این موضوع در نگاه کلان هم این‎که، رهبر انقلاب در اردیبهشت‌ماه سال 93 سیاست‎های کلی جمعیتی کشور را ابلاغ کردند که در آن به موضوع مهم «تقویت نظام تأمین اجتماعی، خدمات بهداشتی و درمانی و مراقبت‌های پزشکی در جهت سلامت باروری و فرزندآوری» اشاره شده است. علاوه بر آن، رهبر انقلاب بارها در سخنرانی‎های خود نیز بر اهمیت توجه به موضوع جمعیت کشور اشاره داشته‌اند، از جمله در ارتباط تصویری تیرماه 99 با نمایندگان مجلس یازدهم که فرمودند: «مسئله‌ فرزندآوری و مسئله‌ نسل بسیار مهم است؛ این موضوعی است که بنده بارها در این چند سال اخیر تأکید کرده‌ام، [ولی] متأسّفانه حالا که انسان نتایج را نگاه می‌کند، معلوم می‌شود که خیلی این تأکیدها تأثیر زیادی نداشته. این‌ها احتیاج دارد به قانون، احتیاج دارد به دنبال‌گیری جدّی دستگاه‌های اجرایی و بایستی بجِدْ مسئله‌ فرزندآوری را مهم دانست و از پیری جمعیّت ترسید». نکته مهم این‌که برای افزایش فرزندآوری، اگر نمی‌شود انگیزه لازم را در برخی خانواده‎ها ایجاد کرد، لااقل می‌توان برای حل مشکلات زوج‌های نابارور همت دوچندان کرد. کمبود پزشک متخصص و مراکز دولتی آن‌طور که «مهدی محمدصادقی» پژوهشگرحوزه جمعیت و فعال اجتماعی در گفت‌وگو با خراسان می‌گوید، یکی از مهم‌ترین مشکلات درمان زوج‌های نابارور کمبود متخصصان و فلوشیپ‌های ناباروری در کشور است. محمدصادقی می‎گوید: با وجود چند میلیون زوج نابارور در کشور، تعداد فلوشیپ نازایی در کشور فقط حدود 120 نفر است که باید ظرفیت تربیت این متخصصان در دانشگاه‌های علوم پزشکی افزایش پیدا کند. او درباره مشکل مهم دیگر هم می‌گوید: کل مراکز درمان ناباروری در کشور حدود 77 مرکز است که فقط حدود 28 مورد آن دولتی هستند؛ بنابراین لازم است تعداد این مراکز دولتی بیشتر شود. ضمن آن‌که پراکندگی این مراکز هم مناسب نیست و زوج‎های متقاضی ناگزیرند مسافت‎های طولانی را برای رسیدن به کلان‎شهرها و استفاده از خدمات این مراکز طی کنند. نگرانی از گریز بودجه‌ها اما یک مسئله و نگرانی مهم دیگر، تامین بودجه برای این حوزه است که خوشبختانه طی سال‎های اخیر تخصیص اعتبار برای پوشش 90 درصدی بیمه‎ای این درمان‎ها در بودجه سالانه کشور موردتوجه قرار گرفت اما نحوه هزینه‎کرد آن شفاف نیست. طبق گزارش سال گذشته مرکز پژوهش‎های مجلس، با وجود تخصیص بودجه 200 میلیارد تومانی برای درمان ناباروری در سال 98، دولت تنها ۳۰ درصد آن را به زوجین متقاضی پرداخت کرده، آن هم فقط در مراکز دولتی؛ ضمن آن‎که مشخص نیست با بقیه این پول چه می‌کند! درباره اعتبار مصوب سال گذشته هم طبق اعلام برخی منابع آگاه در وزارت بهداشت، بودجه مصوب سال 99 به جای هزینه‎کرد برای درمان ناباروری، در زمینه مقابله با کرونا هزینه شد. حالا نگرانی مهم این است که آیا 375 میلیارد تومان مصوب در بودجه 1400 برای درمان ناباروری، در جای خود هزینه می‌شود یا با توجه به تجربه سال‎های قبل و تداوم کرونا، اتفاق دیگری برای آن رقم خواهد خورد؟ منتظر پاسخ وزارت بهداشت عصر دیروز این دغدغه و نگرانی را با سخنگوی وزارت بهداشت نیز در میان گذاشتیم و خواستار ارائه پاسخ لازم درباره هزینه‎کرد اعتبارات درمان ناباروری شدیم. تا زمان انتشار این مطلب پاسخی در اختیار ما قرار نگرفت اما در صورت دریافت توضیحات وزارتخانه، حتما خود را موظف به انعکاس آن می‎دانیم.∎​