شرق: رایزنی هستهای روز گذشته در وین از سر گرفته شد. روز اول به مذاکره معاونان وزارتخارجه ایران و معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گذشت و روز دوم به مذاکره بین معاونان ایران و اعضای کشورهای 1+5 خواهد گذشت. این مذاکره با هدف تدوین متن نهایی توافق هستهای برنامهریزی شده است. عباس عراقچی، معاون تیم مذاکرهکننده هستهای، پیش از آغاز این دور مذاکراتی اعلام کرد که «تحریمها در صدر دستور کار این دور از مذاکرات است».با این توضیح به نظر میرسد یکی از مهمترین موارد مورد اختلاف تیم مذاکرهکننده ایران و اعضای 1+5 در جریان مذاکرات هستهای مربوط به چگونگی و نحوه رفع تحریمهاست. این موضوع در 20 روز گذشته هم بهخوبی نشان داده شده است. کشمکش فکتشیت (بیانیه غیررسمی) که وزارت خارجه آمریکا کلید زد، بیش از آنچه در مورد میزان غنیسازی ایران باشد، در مورد نحوه رفع تحریمها به اختلافنظر بین مذاکرهکنندگان هستهای ایران و آمریکا منجر شد. از همینرو عراقچی در مورد این اختلافنظر پیش از راهیشدن به سمت اتریش، گفت: «در مورد جزئیات مرتبط با لغو تحریمها از هیأت نمایندگی آمریکا اطلاعات دقیق و روشنی مطالبه خواهیم کرد». این در حالی است که روز گذشته مرضیه افخم، سخنگوی وزارتخارجه ایران، تماس تلفنی جان کری با محمدجواد ظریف را تأیید کرد و گفت: «در آستانه مذاکرات هستهای و با توجه به برخی موضوعات مطرحشده در بحث هستهای این گفتوگو صورت گرفته است». او درباره اینکه گفته شده این تماس درباره موضوع یمن بوده است به جزئیات بیشتری اشاره نکرد. مذاکرهکنندگان ایران و اعضای 1+5 دوم آوریل با قرائت بیانیهای مطبوعاتی توسط ظریف و موگرینی به مذاکره هشتروزه خود پایان دادند.
آن بیانیه حاکی از کلیات تفاهمی بود که بین مذاکرهکنندگان بعد از 19 ماه مذاکره به دست آمد و قرار است مبنای توافق جامع شود. دستیابی به این توافق که بین تیم مذاکرهکننده ایرانی «برجام» (برنامه جامع اقدام مشترک) لقب گرفته، قرار است مبنای نگارش توافق نهایی شود. البته مذاکرهکنندگان گفتهاند که ممکن است در متن تفاهم تغییراتی ایجاد شود. عباس عراقچی این متن را اینگونه توصیف کرده: «آنچه در دست داریم، یک سند زنده است که هنوز کامل نشده».
در مورد مصوبه کنگره توضیح میخواهیم
این مذاکره در شرایطی آغاز به کار میکند که پیشنویس لایحه موسوم به «مرور توافق هستهای ایران» اخیرا به تصویب کمیته سیاست خارجی مجلس سنای آمریکا رسیده است. عباس عراقچی در مورد این مصوبه با تصریح اینکه این موضوع یکی از مسائل داخلی آمریکاست، نسبت به عواقب آن بر مذاکرات و ایجاد تردید جدی نسبتبه حسننیت طرف آمریکایی هشدار داد. به گفته عراقچی «اگرچه تصمیم کمیته سیاست خارجی مجلس سنای آمریکا موضوعی داخلی در آمریکاست و دولت آمریکا را از تکالیفی که طبق توافق احتمالی برعهده خواهد گرفت، فارغ نخواهد کرد، ولی روشن است امضای لایحه مزبور اصل بنیادین حسننیت- که لازمه هر مذاکره موفق و اجرای محصول آن است- را زیر سؤال برده و تبعات و آثاری منفی خواهد داشت». او تأکید کرد «از طرف آمریکایی در مورد لایحه مصوب یکی از کمیتههای سنا توضیح خواهیم خواست».
سنا وارد بحث میشود
این دور از مذاکره با گلایههای طرف ایرانی نسبتبه آنچه در این مدت گذشته است، آغاز شد؛ درحالی که «رویترز» در گزارشی از واشنگتن اعلام کرده سنای آمریکا از روز چهارشنبه وارد بحث داغی در مورد لایحهای خواهد شد که براساس آن کنگره درباره لغو تحریمهای خود علیه ایران تصمیمگیری خواهد کرد. کمیته روابط خارجی سنا هفته گذشته با 19 رأی موافق و بدون رأی مخالف، به نسخهای آشتیجویانه از این طرح رأی داد و بعد از مدتی اختلاف بین دو حزب درگیر، نشانه جدیدی از وحدت در کنگره بود. به گزارش ایرنا، رویترز نوشته «همزمان برخی جمهوریخواهان سعی دارند با اصلاح این طرح، خط مشی سختتری درمورد هرگونه توافق اتخاذ کنند».این طرح که 14 آوریل (25 فروردین)، در کمیته روابط خارجی سنا با ۱۹ رأی مثبت به تصویب رسیده است، «از رئیسجمهور میخواهد ظرف پنج روز پس از رسیدن به توافق با ایران، متن موافقتنامه را برای بررسی تسلیم کنگره کند». کاخ سفید هم بعد از تصویب این طرح اعلام کرد «در پی اعمال اصلاحاتی در طرح سنا برای نظارت بر توافق احتمالی آینده با ایران، باراک اوباما، رئیسجمهور آمریکا، آن را امضا خواهد کرد». برخی از نمایندگان سنا اصرار دارند توافق هستهای با ایران را منوط به آزادی یکی از زندانیان آمریکایی در ایران کنند، درحالیکه این موضوع هم از سوی تیم مذاکرهکننده ایران و هم آمریکا پذیرفته نشده است.
عباس عراقچی، عضو ارشد تیم مذاکرهکننده ایران، پیش از عزیمت به وین گفت: «ایالات متحده آمریکا یکی از چند طرف یک روند مذاکراتی چندجانبه است و این مسئولیت دولت این کشور است که اطمینان حاصل کند تکالیفش، بهویژه مواردی که به تحریمها ارتباط پیدا میکند، فارغ از مشاجرات سیاسی داخلی آن کشور بهطور کامل و با حسن نیت رعایت و اجرا میشود. در هر صورت تاکنون این امر مورد تفاهم قرار گرفته و پذیرفته شده است که لغو تحریمها نباید به موضوعات نامرتبط مشروط شود». به گفته عضو ارشد تیم مذاکرهکننده هستهای ایران، «این تعهد کلیدی بهعنوان یک تکلیف چندجانبه بینالمللی نمیتواند تابع آیینهای داخلی دولت آمریکا با هر ماهیتی که باشند، قرار گیرد. بنابراین دخیلکردن سایر موضوعات فراتر از مواردی که بهطورصریح در تفاهم احتمالی پیشبینی میشود، بههیچعنوان پذیرفته نیست. البته هرگونه نقض فاحش توافق، خواه توسط ایالات متحده صورت گیرد و خواه از سوی ایران یا سایر طرفها، دارای تبعاتی برای طرف ذیربط و کل توافق خواهد بود».
متناسب با تحولات منطقه گفتوگو می کنیم
روز گذشته مرضیه افخم، سخنگوی وزارتخارجه ایران، اعلام کرد: «نگارش متن موضوعی است که هیأتها روی آن در مذاکرات کار میکنند و مسئلهای که بهطورجدی برای ما مطرح است، بحث تحریمهاست که در صدر موضوعات قرار دارد. ما گفتهایم همزمان با روز اجرای توافق، تمامی تحریمها باید لغو شود و تکرار یک سویه ادعاها از سوی برخی طرفها برای آنها مشروعیت نمیآورد. همچنین توافق هستهای میان ایران و 1+5 است و یک عضو نمیتواند نظر خود را بهعنوان جمعبندی توافق به دیگران القا کند». به گزارش ایسنا، او تأکید کرد: «بارها اعلام کردیم که همکاریهای ایران و آمریکا تنها پیرامون مذاکرات هستهای است و متناسب با تحولات منطقه گفتوگوهایی انجام میشود که برخی از آنها اجتنابناپذیر هستند».
نگارش توافق جامع با اولویت رفع تحریمها آغاز شد
گلایه تهران از واشنگتن
صاحبخبر -