ثبت شانزدهمین هفته متوالی خروج نقدینگی خرد از بازار سهام به روشنی گویای این امر است. این درحالی است که کلید خروج از وضعیت کنونی تنها در دستان سیاست‌گذاران است، آن هم نه به آن صورت که بسیاری از کارشناسان این روزها در پی آنند. «حذف دامنه نوسان» در وهله اول با افزایش کارایی و نقدشوندگی عامل نجاتی برای تغییر رویه این روزهای بورس خواهد بود. البته موارد دیگر که بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران این روزها پیشنهاد می‌دهند در مراحل بعدی اگر با حذف حمایت‌های دستوری و موقت همراه شود، می‌تواند بهبود در معاملات را تسریع بخشد. در این بین روز گذشته نیز در نشست کلاب‌هاوس چشم‌انداز اقتصاد ایران در ۱۴۰۰ که در کلاب «دنیای‌اقتصاد» برگزار شد، حسین عبده تبریزی دبیر کل پیشین بورس، در خصوص لزوم حذف دامنه نوسان در بورس کنونی عنوان کرد: حذف این محدودیت باید در اولویت سیاست‌گذار قرار گیرد. از طرفی پیشرفت در مذاکرات برجامی و تفکر نزولی شدن قیمت ارز بسیاری از نمادها از جمله ارزمحورها را تحت‌الشعاع قرار داده است که در نشست روز قبل اقتصاددانان بهای ۲۲ هزار تومان را برای ارز متصور شدند و افت بیش از آن را با توجه به تعویق مذاکرات و آزادسازی منابع بلوکه شده، حداقل برای ۶ ماه آینده بعید می‌دانستند. به هر روی در جریان معاملات اولین روز هفته نماگرهای اصلی بورس و فرابورس بار دیگر با افزایش عرضه‌ها به محدوده منفی کشانده شدند. بر این اساس شاخص کل بورس با افت ۷۷۰۰ واحدی (۶/ ۰ درصدی) در حالی که این روزها در محدوده ۲/ ۱ و ۳/ ۱ میلیون واحد نوسان داشت، بار دیگر از مرز ۲/ ۱ میلیون واحد عقب‌نشینی کرد و به عدد ۱۹۹/ ۱ میلیون واحد تنزل یافت. به بیان دیگر از تاریخ ۱۸ اسفند ۹۹ این اولین باری است که شاخص کل به کانال ۱/ ۱ میلیون واحد بازگشته است. در این بین درخشش مس در بازارهای جهانی در پایان معاملات هفته، گرچه توجه سهامداران را به سوی نماد «فملی» معطوف کرد و این نماد بورسی را به محدوده مثبت کشاند اما اثر مثبت ۱۱۰۲ واحدی این نماد بر شاخص کل با افزایش عرضه‌ها در سایر نمادهای بزرگتر از جمله «فارس»، «شستا» و «فولاد» و تاثیر منفی حدود ۳ هزار واحدی این سه نماد بزرگ بر نماگر اصلی بورس، خنثی و در نهایت افت این نمادها در کنار سایر نمادهای بزرگ منجر به عقب‌نشینی شاخص کل بورس شد. علاوه بر «فملی»، سبزپوشی دو نماد «فجر» و «فنوال» در گروه فلزات اساسی توانستند شاخص این گروه را به محدوده مثبت بکشانند. همچنین نماد معاملاتی «افق» نیز که در سقف قیمتی معامله می‌شد، به عنوان تک سهم از گروه «خرده‌فروشی»، شاخص این گروه را با رشد ۹/ ۳ درصدی همراه کرد. شاخص سایر گروه‌ها اما در محدوده منفی قرار داشت. دو گروه «چند رشته‌ای صنعتی» و «خودرو» بدترین عملکرد را در جریان معاملات روز شنبه داشتند. شدت عرضه‌ها علاوه بر بزرگان در نمادهای کوچک‌تر هم کاملا مشهود بود به طوری که شاخص کل هموزن نیز با افت حدود هزار واحدی (۲۳/ ۰ درصدی) به عدد ۴۲۹ هزار واحد بازگشت. در فرابورس ایران نیز شاهد روند متفاوت‌تری نسبت به معاملات بورسی نبودیم و قدرت فروشندگان منجر به افت ۴۱ واحدی این نماگر شد. این نماگر فرابورسی نیز با پایان یافتن معاملات روز گذشته عدد ۶/ ۱۷ هزار واحد را مجددا ثبت کرد. «آریا»، «شگویا» و «زاگرس» نیز در این بازار بیشترین اثر منفی را بر شاخص کل داشتند. در مقابل نماد «دماوند» به دنبال افزایش تعرفه برق مورد توجه سهامداران قرار گرفت و به عنوان سومین نماد با بیشترین اثرگذاری، ۶ واحد شاخص کل را جلوتر برد، هرچند توان مثبت کردن این نماگر فرابورسی را در برابر عرضه‌ها نداشت.
افت ارزش معاملات خرد
در جریان دادوستدهای خرد بورسی همچنان شاهد افت ارزش معاملات هستیم. این امر رکود در معاملات را تقویت می‌کند و کاهش نقدشوندگی را در پی دارد. بر این اساس روز گذشته در جریان معاملات خرد بورسی ۱۱۲۸ میلیارد تومان و در معاملات خرد فرابورسی ۲۲۵ میلیارد تومان میان سهامداران جابه‌جا شد. دو نماد بورسی «فملی» و «برکت» در مجموع ۱۶۰ میلیارد تومان از ارزش معاملات خرد بورسی را به خود اختصاص دادند و در صدر معاملات قرار گرفتند. در فرابورس نیز نماد «دماوند» بیشترین ارزش دادوستدهای خرد فرابورسی را داشت.
فرار حقیقی‌ها تداوم یافت
روز گذشته نیز بر اساس یک الگوی تکراری همچنان شاهد خریدهای سهامداران عمده بودیم. بر این اساس حقوقی‌ها بار دیگر خالص خرید مثبت ۳۳۶ میلیارد تومانی رقم زدند و سهام دو گروه «بانک و فلزات اساسی» در صدر خریدهای آنان قرار داشت. در مقابل حقیقی‌ها دیروز هم خالص خرید مثبتی در هیچ یک از صنایع نداشتند. به نظر می‌رسد تا زمانی که اقدام موثری برای جلب اعتماد حقیقی‌ها صورت نگیرد، همچنان شاهد کناره‌گیری این دسته از سهامداران برای خرید سهام خواهیم بود. اما نکته مهم اینجاست که سهامداران حقوقی تا کی سنگر خود را در ظاهر خریدار حفظ خواهند کرد و چه زمانی منابع مالی آنان پایان خواهد یافت؟
بورس شنبه از دریچه آمار
در روزی که شاخص کل بورس تهران با افت ۶۴/ ۰ درصدی همراه شد، از ۳۲۶ نماد معامله شده، قیمت پایانی ۹ سهم (۷/ ۲ درصد) مثبت بود و در مقابل ۱۶۶ سهم (۵۱ درصد) در سطوح منفی دادوستد شدند. ۳ نماد (۹/ ۰ درصد) نیز صف خریدی به ارزش ۳/ ۹ میلیارد تومان تشکیل دادند.