در این گزارش اما به این موضوع نمی پردازیم که علل و دلیل های چهارم بودن کشورمان که از تولیدکننده های مطرح خرما در جهان است، چیست؛ بلکه به این مسئله می پردازیم که بازار خرید و فروش خرما در ماه مبارک رمضان امسال نسبت به سال ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ چه تغییراتی داشته است.

طبق صحبت های رئیس انجمن ملی خرمای ایران، سال جاری خرمای تازه به ماه رمضان نمی رسد. علت آن هم این است که به گفته وی چهار ماه تا فصل برداشت محصول جدید باقی مانده است. با این حال اینگونه که گفته اند، انبارها از سال زراعی گذشته پر است و مشکلی برای بر طرف کردن نیاز مردم در زمینه خرما وجود ندارد. با تمام این صحبت ها، خرما نسبت به یکی، دو سال پیش در مقایسه با دیگر اقلام خوراکی افزایش قیمت چشم گیری نداشته است. برای مثال یک کیلو خرمای عسلی در سال ۱۳۹۹، ۱۶هزار و۵۰۰ تا ۱۸ هزار تومان بوده و حالا بسته ۸۰۰ گرمی آن ۲۲ هزار تومان قیمت دارد. اما در میان خرماها تنها خرمای پیارم است که نسبت به سال ۱۳۹۸، در سال ۱۴۰۰ با رشد بیش از سه برابری قیمت همراه بوده است.

نکته دیگری که پیش از خواندن این گزارش باید در جریان آن قرار بگیرید، این است که تنوع خرماها زیاد است و در این گزارش به مقایسه قیمت چند خرمای پرطرفدار و پر فروش اکتفا کردیم.

رطب مضافتی

در سال ۱۳۹۸ خرمای مضافتی توسط تولیدکننده ۱۸ هزار تومان به فروش می رفته است. ولی شما در همان سال برای خرید رطب مضافتی بم باید ۲۴ هزار و ۵۰۰ تومان هزینه می کردید. در سال ۱۳۹۹ هر کیلو خرمای مضافتی توسط تولیدکننده ۱۹۵۰۰ تومان قیمت گذاری شده بوده است، ولی هنگامی که برای خرید یک کیلو خرمای مضافتی بم راهی میدان های میوه و تره بار شهرداری می شدید، باید ۲۳ هزار و ۹۰۰ تومان پول می دادید. در فروشگاه ها هم ۷۰۰ گرم آن بین ۲۳ هزار و ۹۰۰ تا ۴۵ هزار تومان به فروش می رفته است ولی اکنون در سال ۱۴۰۰ برای خرید یک بسته ۷۰۰ یا ۶۸۰ گرمی رطب مضافتی بم باید بین ۳۵ تا ۴۹ هزار تومان هزینه کنید. درحالی که قیمت هر کیلوگرم خرمای مضافتی در مبدأ تولید ۲۰ تا ۲۱ هزار تومان تعیین شده است. نکته ای که صدای فعالان این بخش را هم درآورده و به وضعیت قیمت فروش محصولاتشان از مبدأ تا رسیدن به دست مصرف کننده معترض هستند. در نهایت افزایش قیمت رطب مضافتی به صورت متوسط از سال ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۰، بیشتر از ۱۴ درصد و نسبت به سال ۹۸ هم ۸/ ۴۲ درصد رشد داشته است.

خرمای پیارم

در سال ۱۳۹۸ وضعیت قیمت ها به این شکل بوده است که برای خرید خرمای پیارم که یکی از انواع خرماهایی است که در استان هرمزگان کشت می شود، اگر به میادین میوه وتره بار می رفتید، یک کیلوی آنرا می توانستید با ۳۷ هزار تومان بخرید. اما در سال ۱۳۹۹ خرمای پیارم در میدان میوه و تره بار کم پیدا می شود و برای خرید آن باید به مغازه های خارج از این میدان مراجعه می کردید که در آنجا برای خرید یک کیلو از این خرما از نوع درجه یک آن ۷۵ تا ۸۰ هزار تومان و درجه دو آن ۶۸ هزار تومان هزینه می کردید. در ۱۴۰۰ ولی شرایط به این شکل می شود که برای خرید ۷۵۰ گرم خرمای پیارم، باید ۱۲۲ هزار تومان ناقابل هزینه کنید. البته قیمت ها متفاوت است. به عنوان مثال یک نوع آن در فروشگاه ها موجود است که نیم کیلوی آن ۹۹ هزار تومان فروخته می شود و بسته ۲۰۰ گرمی اش هم ۴۰ هزار تومان. البته از این نکته نباید بگذریم که چه در سال ۹۹ و چه در سال جاری ، به دلیل تورم افسارگسیخته، تفاوت های چشم گیر قیمتی در هر کیلوگرم از خرمای پیارم در میادین میوه وتره بار شهرداری تهران، خرده فروشی های سطح شهر و فروش آنلاین و فروشگاه های مشهور مجازی به وجود آمده است.

خرمای کبکاب

خرمای کبکاب از خرماهای شناخته شده و پرطرفدار است. کبکاب وقتی کاملاً برسد رنگی متمایل به قهوه ای تیره دارد و رنگ آن در زمان خارک و رطب متمایل به زرد است. این خرما بین ۱۱ هزار تومان تا ۱۲۵۰۰ در سال ۱۳۹۸ قیمت گذاری شده بود. در همین سال یعنی سال ۱۳۹۸، یک کیلو درجه یک این خرما ۱۵ هزار تومان و درجه دوم آن هم حدودا ۱۳ هزار تومان در فروشگاه ها موجود بود. قیمت آن در اوایل ماه رمضان سال ۱۳۹۹ کیلویی ۱۲هزار و ۵۰۰ تا ۱۳هزار و۵۰۰ تومان قیمت گذاری شد. ولی در صورتیکه در همان سال شال و کلاه می کردید و به میدان های میوه وتره بار می رفتید یک کیلوی آنرا به شما ۱۵ هزار تومان می فروختند. اما در سال جاری یک بسته یک کیلو و ۲۵۰ گرمی آن از نوع درجه یک و در بسته بندی طلق دار، ۴۷ هزار و ۵۰۰ تومان در فروشگاه های زنجیره ای معتبر به فروش می رود.