محمدجواد ریحانی
«تکاندهنده و بسیار ناراحتکننده» و عباراتی از این دست واکنش رسانهها و شخصیتهای انگلیسی به مصاحبه نوه ملکه و همسرش درباره خاندان سلطنتی است.تا آنجا که یک عضو مجلس اعیان انگلیس گفت: «این رویه که شاهزاده هری در پیش گرفته است باعث انهدام خاندان سلطنت خواهد شد». اما گذشته از حال احساسی موافقان و مخالفان سلطنت اساساًً اینکه در جزیره امن قاره سبز، سطح و نوع روابط اجتماعی و سیاسی تا این حد قرون وسطایی باقیمانده است که موافقان سلطنت برای تطهیر خاندان از اتهامات، ملکه را مقامی تشریفاتی و فاقد اختیار میدانند و اصل دعوا را به خالهزنکبازیهای عروس و مادرشوهر تنزل میدهند، خود گویای بحران در سیستم سلطنتی انگلیس است. همانطور که شاهزاده هری نیز صراحتاً در مصاحبه گفت: مانند دیگر اعضای خاندان درون سیستم گیر افتادهام.
واکنش دیرهنگام و بسیار کوتاه ملکه در قالب بیانیهای خانوادگی و نه حکومتی گویای ناتوانی او در برخورد مستقیم با مشکلات خاندان در عین پذیرش تلویحی آنهاست. چرا که او با عبارت «ادعای نژادپرستی نگرانکننده است و با جدیت پیگیری میشود» اصل دعوا را پذیرفته است، در حالی که میتوانست با محکوم کردن آشکار نژادپرستی، حمایت خود را از برابرینژادی اعلام کند و به همین دلیل است که جنبشهای ضدتبعیضنژادی این بیانیه را فرصتسوزی ملکه خواندند.
دولت انگلیس در موضوعات مورد علاقهاش بسیار فعال است تا آنجا که در پرونده «نازنین زاغری» جاسوس مورد تعقیب قوه قضائیه ایران، چهارشنبه گذشته بالاترین مقام دولتی این کشور یعنی «بوریس جانسون» در تماس با آقای روحانی رئیسجمهور کشورمان، خواهان بازگشت این جاسوس به انگلیس شد، اما همین دولت در مورد بحران خانواده سلطنتی کشور متبوعش هیچ واکنشی نشان نداد و به این ترتیب گسست سیاسی بین نظام پادشاهی و سیستم پارلمانی انگلیس را به رخ کشید. همزمان با این کشمکش فرهنگی- سیاسی در خاندان سلطنتی، هفته گذشته دو اتفاق مهم امنیتی اجتماعی رخ داد؛ یکی اینکه بقایای جسد «سارا ایورارد» زن جوان انگلیسی که در راه بازگشت به خانهاش در لندن مفقود شده بود در جنگلهای اطراف «کِنت» یافت شد و فرضیات و توهمات توطئهای را که طی چند هفته گذشته درباره ناامنی زنان به اوج خود رسیده بود به واقعیت تبدیل نمود، روزنامهها تیتر خیابانهای وحشت را برجسته نمودند و یک فعال حقوق زنان نوشت: «خوشحالم از اینکه امروز به خانه برگشتم و مفقودالاثر نشدم». همچنین رسوایی اخلاقی که در نیروی هوایی سلطنتی بهدلیل انتشار تصاویر و حرکات مستهجن خلبانان آن در هفته گذشته روی داد بر شدت این سقوط فرهنگی جامعه مدنی انگلیس افزود، بهگونهای که روزنامه دیلیمیل با تأکید بر ابتذال فرهنگی نخبگان انگلیسی تیتر زد: «بربریّتی که نیروی هوایی پادشاهی را شرمسار کرد».
چقدر خوب است که ما در ایران میدانیم تمدن سیاسی اجتماعی فرهنگی اروپایی، آن هم در بالاترین سطح خود یعنی جزیره رویایی انگلیس این چنین در منجلاب فساد فرو رفته که طبق آخرین نظرسنجی از زنان انگلیسی که روزنامه گاردین چاپ کرده 97 درصد از زنان بین 17 تا 25 ساله آزار جنسی را تجربه کردهاند و مردم بریتانیا از نظر سیاسی تحت اشراف خاندانیاند که عمده مشکلاتش طرح لباس ساقدوشهای عروس یا زنذلیل بودن نوه ملکه است و به همین دلیل است که شاهزاده هری و همسرش به صراحت در مصاحبه ابراز نمودند که از زمانی که از خاندان سلطنتی خارج و ساکن کشور دیگری شدهاند آزادی را تجربه کردهاند. این عقبافتادگی اصلاً منحصر به خاندان سلطنت نیست بلکه در بیشتر خواص و اعیان انگلیس نیز دیده میشود چونان که «نایجل فاراژ» نماینده سابق بریتانیا در شورای اروپا در مخالفت با ازدواج شاهزاده هری و مگان که بازیگری معمولی است گفته بود: «این مگان بوقلمون بدصدای خاندان سلطنت خواهد شد و آبروی خانواده را خواهد ریخت».
مسئولان دیپلماسی جمهوری اسلامی به خوبی میتوانند از این نقاط ضعف آشکار طرف انگلیسی برای عقب نشاندن مداخله مستقیم بریتانیاییها در امور داخلی ایران همچون پرونده زاغری استفاده کنند. هرچند کاربرد اصلی چنین وقایعی بهویژه وقتی همزمان روی میدهند در اختیار مسئولین رسانهای جمهوری اسلامی است تا با شناساندن حقیقت فرهنگی و اجتماعی انگلیس بهویژه برای شیفتگان تمدن غربی فرصت آگاهی و تصمیمگیری فراهم نماید. فروپاشی نظام سلطنتی با توجه به تشریفاتی و تا حدی نمایشی بودن و در عین حال هزینههای سرسامآور چند میلیون پوندی این خاندان بر دوش مردم انگلیس و حواشی گاه و بیگاه آن قابل پیشبینی است بهویژه اینکه ملکه بسیار فرتوت شده و ولیعهد فرتوت او پرنس «چارلز» نیز در هنگام تحویل تاج و تخت با جمهوریخواهان سرسختی چون «جرمی کوربین» رهبر سابق حزب کارگر مواجه خواهد شد که هیچ ابایی از برداشتن عَلَم مخالفت با پادشاهی را ندارند. مدافعان سلطنت علت اصلی ماندگاری آن را محبوبیت عمومی اعلام میکنند در حالی که طبق آخرین نظرسنجی رسانهای، محبوبیت ملکه تنها 39 درصد است و این خود سوت پایانی بر بازی چندصد ساله پادشاهان با سرنوشت انگلیسیهاست.
نظر شما