به گزارش جهان صنعت نیوز: بزرگترین کارخانه گندله سازی کشور با ظرفیت تولید پنج میلیون تن که دارای بزرگترین کوره دوار در ایران و حتی منطقه است، به عنوان نتیجه کار مشترک از سوی شرکت فکور صنعت تهران و کوبه استیل ژاپن در بافق یزد به بهره برداری رسید. پروژه ای با سرمایه‌گذاری ۷۳۰۰ میلیارد تومان که نه تنها برای ۸۸۰ نفر به صورت مستقیم و ۱۵۰۰ نفر به صورت غیر مستقیم اشتغالزایی ایجاد کرده بلکه از ابعاد گوناگون دارای ویژگی های خاصی است که همگی آنها نشان از توان متخصصان داخلی کشور دارد.

استفاده از آخرین تجربیات بین المللی در طراحی

در واقع کارخانه گندله سازی سه چاهون واجد مزایای ویژه ای در تولید کمی و کیفی گندله کنسانتره سنگ آهن است که آن را از بسیاری پلنت های مشابه متمایز می کند. در درجه اول ظرفیت ۵ میلیون تن تولید آن به صورت سالیانه است که در قیاس با سایر خطوطی که در کشور از تکنولوژی آلیس- چالمرز استفاده می کنند، بی نظیر است. همچنین این کارخانه قابلیت تولید گندله مرغوب از طیف وسیع خوراک ورودی با مشخصات فیزیکی و شیمیایی متنوع از نظر سیلیس، آلومینا، اکسید کلسیم، اکسید تیتانیوم و … را دارا است. نکته جالب توجه اینکه تجهیزات این کارخانهاز معتبرترین برندهای بین المللی ژاپنی، استرالیایی، آلمانی، اتریشی و ایتالیایی تامین شده است که با توجه به شرایط بین المللی حاکم بر دوره پروژه، تامین این تجهیزات پروژه با دشواری های فراوانی همراه شد اما با همکاری و تشریک مساعی تمام طرف های ذی ربط، این مهم با موفیت کامل به انجام رسید. همچنین طراحی پایه و تامین تجهیزات اصلی این کارخانه نیز توسط شرکت کوبه استیل ژاپن به عنوان یک تکنولوژیست نامدار به انجام رسید به طوری که آخرین تجربیات بین المللی در طراحی این پلنت به کار گرفته شد.

بر همین اساس با حضور حسن روحانی، رییس جمهوری و محمد شریعتمداری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و جمعی دیگر از مسوولان، این پروژه عظیم به بهره برداری رسید. در همین خصوص رییس جمهور اعلام کرد: بسیار برای ما خوشحال‌کننده است که بزرگترین کارخانه گندله‌سازی کشور با ظرفیت ۵ میلیون تن که کارخانه بسیار مدرنی است، در راستای تکمیل زنجیره فولاد افتتاح می‌شود . حسن روحانی بیان کرد: در این خصوص به مردم بافق و هم مسوولانی که در راه آبادانی ایران و استان یزد خدمت میکنند، تبریک می گوییم.

یکی از پرافتخارترین پروژه ها

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز با اشاره به ارزش ۹۳۰۰ میلیارد تومانی این پروژه توسط تلاشگران پرافتخار زنجیره فولاد کشور، گفت: افتتاح چنین پروژه هایی نشانه توانمندی مردان اهنین کشور است که در سخت ترین شرایط تحریم مراحل تکمیلی خود را طی کرده است. محمد شریعتمداری افزود: کارخانه گندله سازی سه چاهون ظرفیت ۵ میلیون تن ، یکی از پرافتخارترین پروژه ها است که توسط شرکت فکور صنعت تهران و کوبه استیل ژاپن به نتیجه رسیده و برای ما مایه افتخار است که پروژه ای با این عظمت در اوج تحریم ها تکمیل شد.

رضا مسرور مدیر عامل صندوق بازنشستگی فولاد نیز در این خصوص گفت: ٩٣٠٠ میلیارد تومان ارزش به روز شده این پلنت است که ظرفیت تولید ۵ میلیون تن گندله را دارد و با بهره‌برداری از آن در سال جهش تولید گام مهمی در تکمیل زنجیره صنعت فولاد در مجموعه شرکت سنگ آهن مرکزی برداشته می‌شود. ضمن اینکه به صورت مستقیم برای ۸۰۰ نفر اشتغال ایجاد شده است.

مسرور با بیان اینکه با افتتاح این پروژه ظرفیت اشتغال ۸۰۰ نفر مستقیم و ۱۵۰۰ نفر غیر مستقیم فراهم می شود، اظهار کرد: محصولات تولیدی این کارخانه دارای کیفیت بسیار بالا و متالیزاسیون بالای ۹۶ درصد است . از این رو در بازارهای جهانی نیز امکان رقابت دارد. نکته جالب توجه اینکه با آغاز جنگ اقتصادی اخیر که مهندسان خارجی از پروژه خارج شده بودند، در سرعت این پروژه هیچ خللی ایجاد نشد و با عزم مهندسان ایرانی، کارخانه در موعد مقرر به افتتاح رسید که تا کنون بیش از ۷۰۰ هزار تن گندله با کیفیت را تولید کرده است.

تنوع بخشی به محصولات سنگ آهن

رضا فلاح مبارکه مدیرعامل شرکت سنگ آهن مرکزی ایران- بافق نیز اظهار کرد: با راه اندازی این واحد بستر برای جلوگیری از خام فروشی ۲۳ درصد سالانه سنگ آهن تولیدی این شهرستان که معادل چهار میلیون تن است، فراهم شد. وی افزود: عملیات اجرایی کارخانه از سال ۹۴ در قالب کنسرسیومی با شرکت‌های چینی، ژاپنی و ایرانی آغاز و پس از پنج سال آماده بهره‌برداری شد.

وی خوراک این واحد صنعتی را کنسانتره سنگ آهن ذکر کرد و افزود: استخراج سنگ آهن از معادن منطقه پس از پرعیارسازی (بالای ۶۰ درصد) در یک فرایند با تجهیزات پیشرفته معدنی، به کنسانتره تبدیل می‌شود. وی راه اندازی کارخانه یادشده را یکی دیگر از حلقه‌های تولید فولاد در شرکت سنگ آهن مرکزی ایران – بافق ذکر کرد و یادآور شد: جلوگیری از خام فروشی، ایجاد ارزش افزوده بیشتر و تنوع بخشی به محصولات سنگ آهن عمده‌ترین مزایای این طرح صنعتی است.

واگذاری رهبری مشارکت های صنعتی به ایرانی ها

بر اساس آنچه گفته شد، به کارگیری آخرین ایده های فنی و تجربیات بین المللی جهت بهینه سازی المان های اصلی خط تولید از ویژگی های اصلی این پروژه گندله سازی در سه چاهون است. در همین خصوص مدیرعامل شرکت مهندسی فکور صنعت تهران به «جهان صنعت» گفت: مسئله ای که در این پروژه بسیار قابل اهمیت است این است که در گذشته شرکت های خارجی در مشارکت با شرکت های ایرانی نقش راهبر را ایفا می کردند و شرکت های داخلی نقش زیرمجموعه آنها را بازی می کردند. اما از زمانی که شرکت های داخلی از جمله فکور صنعت برای اجرای پروژه توانمند شدند، شرکت های بزرگ دنیا از جمله کوبه استیل ژاپن حاضر شدند رهبری مشارکت های صنعتی را به شرکت های ایرانی بسپارند.

محمدوحید شیخ زاده با اشاره به اینکه در پروژه گندله سازی سه چاهون شرکت مهندسی فکورصنعت تهران رهبری پروژه را بر عهده گرفت، گفت: در این راستا شرکت کوبه استیل در طراحی کار و ارائه تکنولوژی نقش مشارکتی خود را ایفا کرد اما به دلیل تحریم ها در یک سال آخر، پروژه را رها کرد. این در حالی است که شرکت فکور صنعت با توان داخلی موفق شد این پروژه بسیار مهم را که بزرگترین کارخانه گندله سازی کوره دوار کشور است را جلو ببرد.

وی با بیان اینکه ما دو روش برای گندله سازی داریم، اظهار کرد: یکی از این روش ها کوره دوار است و دیگری روش کوره پخت خطی است. در دنیا نفر اول تکنولوژ روش کوره دوار ژاپنی ها در شرکت کوبه استیل هستند. در کشور ما نیز قبل از پروژه سه چاهون بافق یزد، شرکت گندله سازی چادرملو در اردکان نفر اول روش کوره دوار بود که ۳.۲ میلیون تن گندله تولید می کرد اما در این پروژه ۵ میلیون تن گندله تولید می شود که حتی قابل افزایش به ۶ میلیون تن است.

بزرگترین کوره دوار کشور

شیخ زاده با بیان اینکه کوره دوار موجود در این پروژه به قطر ۸ متر و به طول ۶۰ متر از لحاظ سایز کوره بزرگترین کوره دوار کشور است، افزود: بخش هایی از این کوره دوار در کره جنوبی و بخش هایی از آن در ژاپن ساخته شده و در ایران مونتاژ شده است.

وی افزود: نکته مهم دیگر در این پروژه این است که فکور صنعت در اینجا نقش مهندسی داشته است. به این معنا که روال کار این پروژه اینطور نبوده است که کوبه استیل ژاپن پروژه را مهندسی کند و فکور صنعت اقدامات لازم در جهت نصب و اجرا انجام دهد. در واقع ما توانستیم مشارکتی را با ژاپنی ها ایجاد کنیم که به دنبال آن مهندسان ژاپنی حدود ۳ سال در شرکت ما مستقر شدند و با نیروهای مهندسی ما به صورت مشترک فعالیت کردند تا در نهایت این پروژه با موفقیت به سرانجام رسید.

مدیرعامل شرکت فکور صنعت تهران با بیان اینکه این پروژه نتیجه کار مشترک ایران با ژاپن است، گفت: روال پیشرفت این پروژه اینطور نبوده است که ژاپنی ها کار را پیش ببرند و شرکت های داخلی تنها نصب تجهیزات را انجام دهند.

وی با بیان یکی دیگر از مزیت های این پروژه اظهار کرد: در بسیاری از پروژه ها نقشه ها و تجهیزات را خارجی ها می دادند و تکنولوژ هم خود آنها بودند و تنها ایرانی ها کار نصب را انجام می دادند. اما در این پروژه مهندسی پایه و مفهومی را کوبه استیل ژاپن انجام داده و مابقی کارهای مهندسی با نظارت کوبه استیل و توسط شرکت فکور صنعت به نتیجه رسیده است.

شیخ زاده بیان کرد: ما در حال حاضر دانش تکنولوژی کوره دوار برای تولید ۵ میلیون تن گندله را در اختیار داریم. به این معنا که خود ما بدون کمک از متخصصان خارجی می توانیم چنین پروژه ای را به انجام برسانیم.

بهترین گندله تولیدی

مدیرعامل شرکت فکور صنعت تهران همچنین با اشاره به کیفیت گندله تولیدی سه چاهون گفت: به دنبال تست عملکردی که در خصوص کیفیت گندله تولیدی سه چاهون انجام شده، می توانیم بگوییم که بهترین گندله تولیدی کشور است که پارامترهای آن از نظر متالیزیشن یا خاصیت فلزی شدن ۹۷ درصد است در حالی که این خاصیت در گندله سازی های دیگر کشور حدود ۹۲ تا ۹۳ درصد است. از نظر نرمه نیز معمولا گندله سازی های دیگر کشور ۳ درصد نرمه و خاکه دارند در حالی این بحث در اینجا پایین تر از نیم درصد بوده است.

شیخ زاده با اشاره به اینکه این پروژه از ابعاد گوناگون دارای ویژگی های منحصر به فردی در کشور است، افزود: کوره دواری با این سایز در کشور وجود ندارد و این بزرگترین کوره دوار ایران است. در منطقه نیز جزو بزرگترین کوره های دوار است. در عمان و بحرین البته گندله سازی های ۵ میلیون تنی وجود دارد که تکنولوژی به روز شده این پروژه در ایران را ندارند.

وی اظهار کرد: نکته بعدی این است که دقیقا این کارخانه همزمان با روی کار آمدن ترامپ و در زمان اوج تحریم ها بیشتر کارهای خود را جلو برده است. این در حالی است که پیش از آن ژاپنی ها با ما کار می کردند اما در زمان حضور ترامپ در آمریکا، ژاپنی ها ناچار شدند ایران را ترک کنند.
سوپروایزرهای خارجی به ایران نیامدند

مدیرعامل شرکت فکور صنعت تهران بیان کرد: تا فاز تامین تجهیزات، ژاپنی ها همراهی های لازم را با ما انجام دادند اما در خصوص نظارت نصب و بهره برداری، تست عملکرد و .. حتی مکاتبه ای هم از جانب ژاپنی ها با فکور صنعت انجام نشد. در این میان هیچ یک از سوپروایزرهای کانادایی برای نصب تجهیزات و دستگاه ها نیامدند. از این رو خود ما نرم افزار مورد نیاز در این زمینه را نوشتیم. شرکت کوبه استیل ژاپن هم برای ارائه نرم افزارها و نصب تجهیزات به ایران نیامد . سوپروایزرهای استرالیایی برای کار مشعل های کوره و سوپروایزرهای آلمانی برای سیستم میکسر و همچنین سوپروایزرهای اتریشی برای نصب دیسک ها نتوانستند در زمان اوج تحریم ها به ایران بیایند.

شیخ زاده با اشاره به اینکه بحث کرونا نیز مزید بر علت شد، افزود: بنابراین ما با توان شرکت های داخلی یا به تعبیری با همکاری فراشرکتی توانستیم اقدامات لازم در خصوص این پروژه را پیش ببریم.

افزایش ظرفیت گندله ازی کشور تا ۱۵ میلیون تن

وی با بیان اینکه امسال چند افتتاحیه برای تولید ۱۵ میلیون تن گندله در کشور انجام شد، اظهار کرد: در خرداد ماه ما کارخانه گندله سازی ۲.۵ میلیون تنی را در سنگان مشهد راه اندازی کردیم. همچنین پروژه ۲.۵ میلیون تنی مادکوش در بندرعباس در ماه گذشته راه اندازی شد. حدود سه هفته پیش هم پروژه ۵ میلیون تنی گندله سازی توسط گهرزمین افتتاح شد و حالا با افتتاح پروژه ۵ میلیون تنی سه چاهون بافق یزد روبرو هستیم که در سال جاری جمعا ۱۵ میلیون تن به ظرفیت گندله سازی کشور اضافه کرده اند.

مدیرعامل شرکت فکور صنعت تهران گفت: این پروژه نتیجه همکاری شرکت فکور صنعت و کوبه استیل ژاپن بوده است. همچنین شرکت NFC چین در این پروژه نقش تامین کننده مالی را بر عهده داشته است. تجهیزات حساس نیز از کره جنوبی و ژاپن تهیه شده است. بسیاری دیگر از تجهیزات هم در داخل کشور ساخته شده به این معنا که این کارخانه تلفیقی از تکنولوژی ژاپن و ایران است.

وی با بیان اینکه به طور کلی ما توانستیم بسیاری از تجهیزات این کارخانه را بومی سازی کنیم، افزود: البته تجهیزاتی مثل میکسر را که تکرار شونده نیستند، از کشورهایی همچون آلمان تهیه کردیم. این در حالی است که می توانستیم اقدامات مربوط به داخلی سازی آنها را نیز انجام دهیم اما ساخت آنها اقتصادی نبود.

مشکلات ناشی از شرایط تحریم

در این خصوص همچنین مهندس مهدی گودرزی، مدیرپروژه گندله‌سازی سه‌چاهون در شرکت فکورصنعت تهران به «جهان صنعت» گفت: پروژه احداث کارخانه گندله‌سازی سه‌چاهون با ظرفیت تولید ۵ میلیون تن گندله در سال، بزرگ‌ترین پلنت گندله‌سازی کشور با استفاده از تکنولوژی آلیس‌چالمرز یا “استفاده ترکیبی از تراولینگ‌گریت و کوره‌‌دوار” است.

وی افزود: در روش آلیس‌چالمرز و بر اساس نوع طراحی تکنولوگ پروژه گندله سه‌چاهون یعنی شرکت کوبه‌استیل ژاپن، فرایند پیش‌گرمایش از طریق دستگاه “تراولینگ‌گریت” که خود مشتمل بر چهار مرحله خشک‌کن اولیه، خشک‌کن ثانویه، پیش‌گرمایش اولیه (معتدل) و پیش‌گرمایش نهایی است، انجام می شود. در ادامه، پخت گندله در کوره دوار (با دمای بالغ بر ۱۲۰۰ درجه) صورت پذیرفته و نهایتا گندله پخته شده از طریق یک “کولر دوار” خنک و پس از عبور از سرند محصول و سایزینگ نهایی گندله‌ها در آن قسمت (با قطر ۹ الی ۱۶ میلیمتر) به قسمت انباشت منتقل می شود.

مدیرپروژه گندله‌سازی سه‌چاهون با بیان این‌که قرارداد پروژه در تیرماه سال ۱۳۹۴ منعقد شد اما به دلیل مشکلات ناشی از شرایط تحریم و محدودیت‌های بانک‌مرکزی، گشایش اعتبارات اسنادی پروژه با مشکل مواجه شد، گفت: با پیگیری‌های مدیریت شرکت‌های فکورصنعت تهران و سنگ‌آهن مرکزی نهایتا اولین اعتبار اسنادی پروژه در بهمن ماه ۹۵ گشایش یافت.

به گفته وی، در ساخت این کارخانه بالغ بر ۶۰ هزار مترمکعب بتن‌ریزی، ۱۶۰۰۰ تن تجهیز مکانیکی، ۹۰۰۰ تن سازه فلزی و نیز حدود ۶۰۰ کیلومتر کابل قدرت و نزدیک به ۴۰۰ کیلومتر کابل کنترل اجرا شده که نهایتا فرایندهای اجرایی مذکور پس از تجمیع و انجام عملیات پیش‌راه‌اندازی مستقل و گروهی، به راه‌اندازی پروژه و تولید اولین نمونه‌های گندله نائل شد.

زمان مطلوب اجرای پروژه

مدیرپروژه گندله‌سازی سه‌چاهون در فکورصنعت تهران زمان اجرای پروژه را سه سال و نه ماه اعلام و خاطرنشان کرد که در مقایسه با پلنت‌های گندله اجراشده با ظرفیت‌های ۲/۵ میلیون تن درسال (نصف ظرفیت پروژه گندله سه‌چاهون) که در شرایط نرمال بین‌المللی با زمان‌هایی بین ۴ الی ۵ و بعضا ۷ سال ساخته شده‌اند، زمان بسیار مطلوبی است.

گودرزی اظهار کرد: تامین تجهیزات اصلی این پلنت از بهترین برندهای معروف بین‌المللی و کشورهایی نظیر ژاپن، آلمان، ایتالیا، کانادا، اتریش، کره‌جنوبی و … در زمان سخت‌ترین تحریم‌های آمریکا صورت گرفته است. در واقع کسب این موفقیت در حالی صورت می‌گیرد که شرکت کوبه‌استیل ژاپن در مردادماه سال گذشته و پیرو تحریم‌های یک‌طرفه کشور امریکا، به یک‌باره نسبت به اعلام شرایط فورس‌ماژور و فسخ یک‌طرفه قرارداد خود با شرکت فکورصنعت تهران مبادرت کرد. آن هم در زمانی که پروژه در اوج شرایط نصب تجهیزات حساس خود قرار داشت و با قطع حضور ناظران شرکت کوبه‌استیل بر روند نصب تجهیزات و نیز عدم انجام آموزش‌های مربوطه از سوی متخصصین شرکت مذکور، فرآیند نصب و راه‌اندازی پروژه در هاله‌ای از ابهام قرار گرفت.

وی ادامه داد: اما همکاری و همدلی تمامی ارکان پروژه، حمایت‌های کارفرما و خودباوری نهادینه شده در ارکان مختلف شرکت فکورصنعت تهران، منجر به ادامه محکم مسیر طی شده و نهایتا راه‌اندازی موفقیت‌آمیز پروژه شد.

تقویت اصل خودباوری

گودرزی، مهم‌ترین دستاورد اجرای این پروژه توسط فکورصنعت را تقویت اصل خودباوری و نیز بومی‌سازی دانش احداث پلنت‌های گندله‌سازی در داخل شرکت فکورصنعت تهران آن‌هم به‌دست توانای متخصصان و مهندسان داخلی ارزیابی کرد.

مدیرپروژه گندله‌سازی سه‌چاهون در فکورصنعت تهران، استفاده از روش آلیس‌چالمرز را یکی از مهم‌ترین مزیت‌های طرح عنوان کرد و افزود: پخت یکنواخت و بهتر گندله که ناشی از حرکت مواد و انتقال بهتر حرارت و در نهایت پخت بهتر می‌شود، افزایش کیفی و کمی تولید و نیز انتقال تکنولوژی از سوی یکی از معتبرترین شرکت‌های دنیا (کوبه‌استیل) به فکورصنعت از دیگر ویژگی‌‌های این پروژه محسوب می‌شود.

گودرزی این را هم گفت که فکورصنعت با ساخت داخل تجهیزاتی از قبیل ماشین استراکچرها (که از دقت ساخت بسیار بالایی برخورداراست)، انواع پمپ‌ها، فن‌ها، کمپرسورها، شیرهای دستی، سیستم تصفیه‌آب فرایندی، برج‌های خنک‌کننده ، سیکلون‌ها، ESP، فیلترهای کیسه‌ای، کابل‌ها و تجهیزات برقی و روشنایی، بخشی از تابلوهای برق و بسیاری دیگر از تجهیزات کارخانه ، رسالت خود را دراین خصوص به انجام رسانید.

به گفته وی، در این راستا جایگزین کردن تفکر پروژه‌محور به‌جای تفکر مبتنی بر سیستم‌های وظیفه‌مدار و یا اصطلاحا جزیره‌ای، بسیار ضروری است.