بازار؛ گروه خودرو: شش صبح ساعت رومیزی به صدا در می‌آید، صبحانه خورده و نخورده با اوقات تلخ از خانه بیرون می‌زند. خودرو زرد رنگش را استارت می‌زند و دوباره یک روز تکراری دیگر را آغاز می‌کند. از هر گوشه ماشین صداهای ناهنجاری شنیده می‌شود اما حتی رغبتی به بالا زدن کاپوت هم دیگر نیست. با همان وضعیت به ایستگاه تاکسی‌داران می‌رسد و در صف طویل تاکسی‌های زرد و سبز تا زمان نوبتش متوقف می‌شود. هر کدام از مسافران یک برخورد متفاوتی دارند، یکی از گرانی می‌نالد، دیگری نگران بیکار شدن ناشی از چند دقیقه تاخیر است و برخی هم بدون ملاحظه به تابلوی دست نویس روی داشبورد که نوشته «مطلقا در تاکسی با تلفن همراه مکالمه نداشته باشید» تمام تماس‌های کاری و شخصی‌اش را در مسیر انجام می‌دهد.

در نهایت هم هر کدام از مسافران به شیوه‌ای مختص به خودشان کرایه را می‌پردازند و بعضا هم از سر دعوا با راننده بر می‌آیند. در همین شرایط و درست در زمان رسیدن به مقصد همان صدای تق تق ناهنجار صبحگاهی کار دست راننده تاکسی می‌دهد و خودرو برای چک و تعمیر از حرکت متوقف می‌شود. یکبار دیسک صفحه کلاچ و ترمز، بار دیگر تسمه تایم و دیگر قطعات برای راننده مسیرهای طولانی دردسر ساز می‌شود. به طوری که اغلب تاکسی داران حداقل ماهی یکبار رفتن به تعمیرگاه را تجربه می کنند و باید بخش قابل توجهی از درآمدشان را صرف هزینه‌های خرید قطعه تا تعمیر کنند. البته اکثر آن‌ها مدت‌هاست که دست به آچار شده‌اند و بیشتر کارها را خودشان انجام می‌دهند اما باز هم کافی نیست.

دو پاراگرافی که در ابتدای گزارش آورده شده تنها بخشی از چالش‌ها و سختی رانندگان تاکسی است که باید در سردردترین روزهای زمستان و گرم ترین روزهای تابستانی به خیابان بیایند و مسافر به مسافر را سوار کنند و در نهایت دخل و خرج‌شان با همان نخواند و بعد از چند سال فعالیت در این حوزه گرد پیری بر روی موهایشان بنشیند در پرداخت هزینه‌های اولیه هم بمانند.   

غم رانندگان از نبود مسافر در شرایط کرونا
فرخی، راننده یکی از همین خودروهای زرد رنگ که در مناطق مختلف برای سوار کردن مسافر گشت می‌زند به خبرنگار بازار در خصوص سختی‌های کار رانندگی می‌گوید: «۲۵ سال است که به عنوان راننده فعالیت دارم؛ تا سال گذشته فقط گردشی فعالیت داشتم اما امسال به دلیل مشکلات مالی ناچار شدم بخشی از ساعت کار را به فعالیت زیر نظر یکی از تاکسی‌های اینترنتی اختصاص دهم.»

وی با اشاره به تجربه فعالیت با شرکت‌های اینترنتی اضافه می‌کند: «هم خوب است و هم بد؛ خوب از این جهت است که هیچ وقت بدون مسافر نخواهیم ماند و کمتر پیش می‌آید یک مسیر را بدون مسافر طی کنیم، بد است چون گاهی کرایه‌ها به قدری پایین تعیین می‌شود که خودرو را حرکت ندهیم هزینه کمتری برایمان دارد. اما در مورد پرداختی‌ها که در گذشته رانندگان از آن اظهار نارضایتی می‌کردند باید بگویم که خوشبختانه آن معضل یک هفته خواب پول در حساب شرکت برطرف و با فاصله یک روز به حساب راننده واریز می‌شود.»

راننده یک تاکسی همیشه زیر بار فشار نگرانی از تصادف و خرابی گاه و بیگاه خودرو است؛ چراکه هیچ وقت یک مسافرکش را نخواهید دید که خودرو اش دچار نقص شود و بگوید همین الان ۴ تا ۵ میلیون تومان دارم و ماشین را برای تعمیر می‌گذارم

این راننده تاکسی ضمن درخواست از مردم در خصوص بیشتر درک شدن و کمترشدن چالش‌های رانندگان و مسافران ادامه می‌دهد: «راننده یک تاکسی همیشه زیر بار فشار نگرانی از تصادف و خرابی گاه و بیگاه خودرو است؛ چراکه هیچ وقت یک مسافرکش را نخواهید دید که خودرو اش دچار نقص شود و بگوید همین الان ۴ تا ۵ میلیون تومان دارم و ماشین را برای تعمیر می‌گذارم. متاسفانه باید بگویم که رانندگان همیشه برای پرداخت با هزینه های خودرو در مضیقه هستند و هیچ گاه دخل و خرج‌شان با هم همخوانی ندارد. این معضل در یک سال اخیر که با چالش شیوع بیماری همه گیری کرونا دست و پنجه نرم می کنیم چندبرابر شده است.»

فرخی از مردم می‌خواهد که در این شرایط سخت همدیگر رانندگان بیشتر درک شوند و مردم کمتر از خودرو شخصی و بیشتر از تاکسی استفاده کنند و در این راستا می‌گوید: «برخی از اوقات تا دو ساعت در خیابان ها گشت می زنیم و حتی یک مسافر هم نمی توانیم سوار کنیم یا خیلی از مسیرها را مجبور به طی کردن با تنها یک مسافر هستیم. متاسفانه مردم این روزها ترجیح می دهند از خودرو شخصی بیشتر استفاده کنند و زیر بار هزینه جریمه ورود به طرح ترافیک هم بروند.»

قطعات بی‌کیفیت زیر پای تاکسی داران
این راننده تاکسی در بخش دیگری از درد دل خود با خبرنگار بازار از مسئولان درخواست می‌کند: «لطفا مسئولان به تاکسی داران در زمینه تامین لوازم یدکی کمک کنند. در حال حاضر لوازم یدکی خیلی گران است و از ابتدای سال هم بارها شاهد افزایش قیمت این قطعات بوده ایم. به طوری که بخش عمده درآمدمان را باید صرف خرید لوازم یدکی و تعویض و تعمیر آن‌ها کنیم. البته مشکل به همین جا منتهی نمی شود و علاوه بر گرانی قطعات معضل دیگری که داریم کاهش شدید کیفیت لوازم یدکی موجود در بازار است.»

وی در پاسخ به این سوال که این کاهش کیفیت بیشتر مربوط به قطعات خارجی یا داخلی است بیان می کند: «قطعه خارجی اکنون خیلی کم شده است یا نیست، بنابراین مشکل سر کاهش کیفیت قطعات داخلی است. برای مثال همین چندماه پیش نسبت به تعویض بلبرینگ چرخ که بیش از ۱۱ سال بر روی خودرو نصب بود کردم که بلبرینگ دوم که ایرانی بود کمتر از ۸ ماه دوام آورد. به طور تقریبی برای همین تعویض‌های قطعات باید حداقل ماهی یکبار به تعمیرگاه مراجعه کنیم.»

لاستیکی که خردادماه همین امسال به صورت دولتی دادند جفتی ۴۵۰ هزار تومان بود و الان قیمت آن به صورت آزاد هر جفت یک میلیون و چهارصد هزار تومان شده است

فرخی در مثالی دیگر از تجربه خود برای تعمیر می افزاید: «لاستیکی که خردادماه همین امسال به صورت دولتی دادند جفتی ۴۵۰ هزار تومان بود و الان قیمت آن به صورت آزاد هر جفت یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان شده است. یعنی حتی برای رانندگان تاکسی هم می گویند باید با قیمت دولتی خرید انجام دهند.»

این راننده تاکسی با انتقاد از تعمیرگاه های زیر نظر تاکسی رانی که زمان فعالیت آن‌ها به محدود به ساعات اداری می شود، ادامه می‌دهد: «اکثر رانندگان ترجیح می‌دهند به یک تعمیرگاه خصوصی معتمد مراجعه کنند؛ چراکه تعمیرگاه های زیر نظر تاکسی رانی تنها تا ساعت ۱۵ خودرو می‌پذیرند و تا ۱۷ در تعمیرگاه هایشان هستند. این درحالی است که تعمیرکاران خصوصی بعضا تا ۳ صبح هم خدمات می دهند.»

وی اضافه می کند: «البته باید به این نکته هم اشاره کرد که دانش فنی برخی از تعمیرکاران زیر نظر سازمان تاکسی رانی در حد خودروهای قدیمی است و نمی توانند با تولیدات جاری خودروسازان که شامل سمند و پژو ۴۰۵ می شود را هم تعمیر کنند.»

کرایه ها را گران نکنید
فرخی با اشاره به اینکه درآمد رانندگان با هزینه‌هایشان همخوانی ندارد و هزینه نگهداری خودرو هم در سال جاری افزایش و مسافران هم کاهش یافته اند، می‌گوید: «اگر توانستیم باز هم دوام بیاوریم به این دلیل است که به ساعات کاری خود افزوده ایم. در گذشته از ساعت ۷ صبح تا ۲ بعد از ظهر کار می کردم که امسال برای جبران گرانی ها ناچار به این هستیم که قبل از هفت صبح و تا ساعت شش عصر بدون وقفه کار کنم. متاسفانه این روزها ترافیک خیابان ها هم نسبت به گذشته به شدت افزایش یافته است.»

وی در پایان ضمن درخواست از متولیان برای عدم افزایش کرایه ها می‌افزاید: «هر چقدر کرایه ها افزایش می یابد مسافر کمتر می شود. به عنوان یک راننده تاکسی ترجیح می دهم قیمت ها افزایش نیابد. چون این افزایش ها منجر به کاهش قدرت مسافر برای استفاده از تاکسی می شود و علاوه بر این قیمت دیگر کالاها هم بر اساس این نرخ ها افزایش می یابد. همچنین یک مدت هم باید سر نرخ های جدید با مسافر درگیر شویم که خارج از توانمان است.»