بر پایه گزارش اطلاعاتی آمریکا محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان با عملیات «دستگیری یا کشتن» جمال خاشقچی «موافقت» کرده بوده است.
در این گزارش آمده است: «ما چنین ارزیابی می‌كنیم كه محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی نقشه عملیاتی برای دستگیری یا كشتن جمال خاشقچی روزنامه‌نگار سعودی در استانبول تركیه را تأیید کرده است.»
در بخش دیگری از این گزارش همچنین آمده است: «بر اساس این که ولیعهد [عربستان] بر همه تصمیم‌گیری‌ها در این کشور پادشاهی نظارت دارد، با توجه به دخالت مستقیم یکی از مشاوران اصلی و گروهی از اعضای کادر حفاظت محمد بن سلمان در عملیات مورد نظر و نیز با توجه به این موضوع که ولیعهد از به کارگیری اقدامات خشونت‌آمیز برای خاموش کردن مخالفان در خارج از کشور، از جمله خاشقچی حمایت کرده است، ما به این ارزیابی رسیدیم.»
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
دولت بایدن پیش از انتشار این پرونده از طبقه‌بندی خارج شده در روز جمعه ۲۶ فوریه (۸ اسفند)، گزارش اطلاعات محرمانه آن را که همگان مدت‌ها منتظرش بودند، در اختیار کنگره قرار داد.
انتشار گزارش به دستور کنگره پس از تماس تلفنی رئیس جمهور جو بایدن با پادشاه سعودی، سلمان بن عبدالعزیز آل سعود در روز پنجشنبه انجام شد. این گزارش چهار صفحه‌ای با عنوان «ارزیابی نقش دولت سعودی در کشتن جمال خاشقچی» مورخ ۱۱ فوریه است و در تاریخ ۲۵ فوریه توسط آریل هاینس، مدیر اطلاعات ملی از طبقه بندی محرمانه خارج شده است.
جمال خاشقچی که روزنامه‌نگار منتقد دستگاه سلطنتی عربستان و به ویژه بن‌سلمان بود، در ۲ اکتبر ۲۰۱۸ به کنسولگری عربستان در استانبول مراجعه کرد و ناپدید شد. شواهد نشان می‌دهد او در کنسولگری عربستان در ترکیه به قتل رسیده و جسدش تکه‌تکه شده و از آنجا خارج شده‌است. بن‌سلمان تاکنون به قتل رسیدن خاشقچی را تأیید کرده، اما گفته که این کار بدون اطلاع او انجام شده است.
با این حال در گزارشی که روز جمعه در آمریکا منتشر شد به «نظارت کامل» بن سلمان بر کلیه عملیات اطلاعاتی و امنیتی در عربستان سعودی اشاره شده است. نویسندگان این گزارش آورده‌اند: «ولیعهد از سال ۲۰۱۷ بر سازمان‌های امنیتی و اطلاعاتی پادشاهی نظارت کامل دارد و بسیار بعید به نظر می‌رسد كه مقامات سعودی بدون مجوز ولیعهد، عملیاتی از این دست را انجام داده باشند.»
این گزارش می‌گوید شماری از اعضای تیم ۱۵ نفره سعودی که در اکتبر ۲۰۱۸ پیش از کشته شدن خاشقچی وارد استانبول شدند، افراد مرتبط با مرکز مطالعات و امور رسانه‌ای در دربار سعودی بودند که مدیریت آن را مشاور نزدیک بن سلمان بر عهده دارد و ۷ تن از آنان نیز اعضای زبده تیم حفاظت شخصی محمد بن سلمان معروف به «نیروی واکنش سریع» بوده‌اند.
وزارت خزانه‌داری آمریکا ساعتی پس از انتشار گزارش اطلاعاتی توسط دولت بایدن، تحریم‌هایی را علیه این نیروی واکنش سریع موسوم به یگان ببر (وحدة النمر) و نیز معاون پیشین «ریاست دستگاه اطلاعاتی عمومی» عربستان وضع کرد.
همزمان، وزارت خارجه آمریکا با اعمال محدودیت صدور ویزا به ۷۶ تبعه عربستان سعودی، ورود آنان به خاک ایالات متحده را ممنوع اعلام کرد. آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا با اعلام این خبر گفت که کشورش، افرادی را که به فعالان، ناراضیان و خبرنگاران حمله و یا آنها را تهدید می‌کنند، تحمل نخواهد کرد.
پیش از این برخی مقامات دولت آمریکا اشاره كرده بودند كه بایدن در حال بررسی نوع مجازاتی است که قصد دارد پس از انتشار گزارش جنجالی روز جمعه علیه سعودی‌ها به اجرا بگذارد.
ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا روز پنجشنبه در پاسخ به این پرسش که آیا دولت تحریم‌هایی را برای افرادی که مسئول قتل خاشقچی شناخته شده‌اند، در نظر می‌گیرد، گفت: «به نظرم به زودی به جایی می‌رسیم که مسئولیت‌پذیری این جنایت هولناک را مطالبه کنیم.»
در گزارش اطلاعاتی آمریکا آمده است که در زمان قتل خاشقچی، «ولیعهد فضا را به گونه‌ای درآورده بود که دستیارانش از خطر اخراج یا بازداشت در صورت انجام ندادن وظایف تعیین شده می‌ترسیدند».
اندکی پس از مرگ خاشقجی در اکتبر ۲۰۱۸، سازمان اطلاعات و امنیت آمریکا، سیا، با اطمینان بالا چنین ارزیابی کرد که ولیعهد شخصاً دستور قتل را صادر کرده است.
بایدن در زمان تبلیغات انتخاباتی گفته بود که خاشقچی «به دستور ولیعهد» عربستان کشته شده و باید با این کشور مانند خودشان رفتار شود.
∎