اعتمادآنلاین|  "امسال در تهران تنها 15 روز و در اهواز 3 روز هوای سالم داشتیم" این خبری بود که رئیس مرکز اسقاط اعلام کرده است، یعنی تهرانی‌ها تنها 15 روز و اهوازی‌ها 3 روز در هوای سالم نفس کشیدند.

از عوامل اصلی آلودگی هوا، تردد خودرو و موتورسیکلت های فرسوده در سطح شهر است که تردد روزانه این خودروهای فرسوده باعث افزایش ثانیه به ثانیه آلودگی هوا می شود؛ اینکه چرا جلوی تردد خودروهای فرسوده را نمی گیرند، به موضوعی تکراری تبدیل شده و گویا این آلودگی دیگر اهمیتی برای مسئولان ندارد. 

حالا از طرفی کارشناسان این صنعت، از تردد موتورسیکلت های فرسوده گله های زیادی دارند، یک موتور 8 برابر خودرو آلودگی ایجاد می‌کند در حالی که هیچ اقدامی در از رده خارج کردن آنها نمی کنند و حتی گرفتن معاینه فنی نیز برای آنها اهمیتی ندارد.

مطالعات نشان می‌دهد وقتی آلودگی هوا افزایش می‌یابد تعداد فوتی‌های ناشی از کرونا نیز بیشتر می‌شود. صنعت، نیروگاه‌ها، ساخت خودرو و سوخت دست به دست هم میدهند و منجر به آلودگی هوا می‌شوند. راهکارهایی برای کنترل آلودگی وجود دارد، اما اراده‌ای برای به کار گرفتن آن نیست. به ازای تولید هر یک موتور سیکلت یک موتور باید اسقاط شود در حالی که از ابتدای عمر اسقاط حتی یک موتور هم اسقاط نشده است.

فراهم نبودن بستر مناسب برای اسقاط موتورسیکلت

سید امیر احمدی، دبیر انجمن مراکز اسقاط خودرو کل کشور گفت: تاکنون بستر مناسبی برای اسقاط موتور سیکلت در نظر گرفته نشده است و متاسفانه شرایط آن تا همین لحظه بنا به اعلام ستاد مدیریت حمل و نقل سوخت، آماده است اما همچنان بسته ای روی بحث موتورسیکلت انجام نشده است. 

دبیر انجمن مراکز اسقاط خودرو کل کشور ادامه داد: قول هایی داده شده است تا بحث اسقاط موتورسیکلت هم به سرانجام برسد. امیدوارم  شاهد این باشیم که موتورسیکلت نیز از رده خارج شود، به جای اینکه گواهی خودرو فرسوده تبدیل به گواهی موتورسیکلت  شود.

احمدی تشریح کرد: یکی از مشکلاتی که وجود دارد، حذف سن فرسودگی است که به بلای خانمان سوز تبدیل شد، موضوع دیگر این است که موتورسیکلت ها معاینه فنی نمی گیرند و تسهیلات و شرایطی نیز برای آنها در نظر گرفته نشده است تا بتوانند علاقه مند به اسقاط موتورسیکلت شوند. 

او ادامه داد: باید تمهیدات و مشوقی در نظر گرفته شود که مالک موتورسیکلت فرسوده موتورسیکلت را اسقاط کند، ضمن اینکه سامانه هم به دلیل عدم هماهنگی راهبر ناجا و ستاد مدیریت حمل و نقل سوخت نمی تواند بحث ثبت نام موتورسیکلت را انجام دهد و یک موتورسیکلت فرسوده که در سایت ثبت نام کند و تایید ناجا بگیرد، یا تبدیل به سریال و گواهی اسقاط شود. 

دبیر انجمن مراکز اسقاط خودرو کل کشور افزود:، این موضوع بیش از یک سال است که گذشته و همچنان درگیر همین موضوع هستیم که متاسفانه از گواهی‌های خودرو استفاده می‌شود. با توجه به  اینکه در سال‌های گذشته،  تجریه این موضوع وجود داشته است که مالک خودرو فرسوده در سایت ثبت نام کند و از طرفی نمایندگی و خودروساز و بانک عامل، در سیستم قرار گرفته بودند خیلی راحت مالک، خودرو را تحویل می‌داد و از طرفی ماشین صفر تحویل می‌گرفت.  

او گفت: اکنون برای بحث موتورسیکلت فرسوده باید این اتفاق رخ دهد، یعنی اگر 33 موتورسیکلت ساز داریم، باید ستاد مدیریت حمل و نقل سوخت تفاهم نامه‌ای ببندند، از منابع بحث بهینه سازی مصرف سوخت و تسهیلاتی که دولت می‌تواند بابت بهینه سازی دهد، وام‌های ارزان قیمت و کم بهره استفاده کنند و این موضوع می‌تواند در ستاد مدیریت حمل و نقل ثبت نام کند. 

موتورسیکلت برقی جایگزینی مناسب برای موتورسیکلت کاربراتوری

گودرزی رییس کارگروه اسقاط اتحادیه صنایع بازیافت کشور گفت:  در قانون هوای پاک، وزارت صمت متعهد شده است که در ازای هر 10 موتورسیکلتی که تولید می‌کند، سه موتور سیکلت را اسقاط کند، همچنین در ازای تولید هر 10 موتورسیکلتی که آلودگی تولید می‌کند، یک موتور سیکلت برقی تولید شود.

رییس کارگروه اسقاط اتحادیه صنایع بازیافت کشور ادامه داد: در ازای هر موتورسیکلتی که وارد شهر می‌شود انگار 7 خودروی پیکان به شهر وارد شده است و در این راستا تمام زحمات ما در طی ده‌های اخیر از دست می‌رود.

این صحبت‌ها در حالی است که سردار حاجیان، سخنگوی ناجا اعلام کرده است که مالکان موتورسیکلت‌های رسوبی (بجز موتورسیکلت‌های مزاحم و دارای دستور قضایی) تا پایان سال مهلت دارند نسبت به ترخیص وسیله نقلیه خود اقدام کنند.
این یعنی قرار است این تعداد موتورسیکلت ترخیص شود و از طرفی به آلودگی‌ها اضافه شود.

فرشید باباخانی معاون فنی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران ضمن اشاره به سهم پررنگ موتورسیکلت‌ها در آلودگی هوا اظهارکرد: هر موتورسیکلت کاربراتوری هشت برابر خودروی یورو4 آلودگی تولید می‌کند. از سوی دیگر موتورسیکلت‌هایی که درحال حاضر در تهران تردد می‌کنند، تکنولوژی بسیار پایینی دارند که سبب می‌شود آلایندگی بیشتری را موجب شوند.

وی در ادامه با بیان اینکه بهترین راه‌ حل برای معضل آلودگی موتورسیکلت‌ها در کشور، تولید موتورسیکلت‌های برقی و جایگزینی آن‌ها با موتورسیکلت‌های کاربراتوری و انژکتوری است، تصریح کرد: به‌هرحال ممکن است که در شرایط فعلی کشور، امکان تولید و یا واردات موتورسیکلت‌های برقی وجود نداشته باشد. در این شرایط باید برنامه‌های مشخصی برای کنترل آلایندگی موتورسیکلت‌های موجود در کشور داشته باشیم البته در قانون هوای پاک تاکید شده است که موتورسیکلت‌سازان 10 درصد تولید سالانه خود را به تولید موتورسیکلت‌های برقی اختصاص دهند.

باباخانی تاکید کرد: لازم است که وزارت صمت و سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان ناظر اجرای قانون هوای پاک توضیح دهند که آیا طی سال‌های اخیر این اتفاق رخ داده است یا خیر؟ از سوی دیگر بر اساس قانون هوای پاک اگر موتوسیکلت‌سازان اقدام به تولید موتور برقی نکردند، موظف‌ هستند که به‌ازای تولید یک موتور، سه موتور فرسوده را اسقاط کنند.

معاون فنی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران با اشاره به اینکه ممنوعیت تولید موتورسیکلت‌های کاربراتوری از سال 96 یکی از گام‌های مهم و تاثیرگذار بر کنترل آلودگی هوا ازطریق این منبع متحرک آلاینده بود، گفت: در کنار این موضوع باید ساز و کاری تعریف می‌شد تا موتورسیکلت‌های کاربراتوری که در چرخه حمل و نقل حضور دارند آلایندگی آن‌ها تا زمان رسیدن به سن فرسودگی کنترل شود.
 
به گفته وی از این‌ رو موضوع معاینه‌ فنی موتورسیکلت‌ها مطرح و ساز و کار معاینه‌ فنی برای آن‌ها مشخص شد اما متاسفانه این موضوع هنوز در کشور اجرایی نشده است. ازجمله موانع معاینه‌ فنی موتورسیکلت‌ها می‌توان به ناخوانا بودن پلاک آن‌ها اشاره کرد همچنین سند بسیاری از موتورسیکلت‌ها به‌نام مالک نیست که این موضوع نیز انجام معاینه‌ فنی موتورسیکلت‌ها را سخت کرده است.

باباخانی در ادامه اظهار کرد: از دیگر اقداماتی که می‌توان برای کنترل آلودگی موتورسیکلت‌های کاربراتوری در حال تردد انجام داد، تبدیل آن‌ها به موتورسیکلت انژکتوری است. این کار به‌ عنوان یک پروژه تحقیقاتی روی 50 موتورسیکلت انجام شد و نتایج خوبی نیز به‌ دنبال داشت بنابراین اگر دولت از چنین طرحی حمایت کند، می‌توان آلودگی این موتورها را کاهش داد.

معاون فنی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در پایان با اشاره به موضوع اسقاط موتورسیکلت‌ها در کشور گفت: متاسفانه وزارت صمت هنوز در این زمینه برنامه مشخصی ندارد و ما سند اسقاط موتورسیکلت در کشور نداریم. چنانچه موضوع اسقاط موتورسیکلت‌های فرسوده و کنترل پلاک آن‌ها حل شود وضع موجود تا حدود زیادی کنترل خواهد شد.

در کشوری که خودرو اسقاطی جزو سرمایه مردم حساب می‌شود و قانون اجرا نمی‌شود و خودرو فرسوده به جای اسقاط همچنان در حال تردد در شهر است، مرکز اسقاط چه کاری می‌تواند انجام دهد جز این که شاهد نابودی سرمایه‌هایشان باشند؟

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان