کاظم غریب‌آبادی، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین، روز دوشنبه ۲۷ بهمن (۱۵ فوریه) خبر داد که ایران در نامه‌ای توقف اجرای اقدامات داوطلبانه خود تحت برجام را از تاریخ ۲۳ فوریه ۲۰۲۱ (پنجم اسفند) تحویل مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی داده است.
به گزارش ایسنا این نامه را در راستای اجرای قانون مصوب مجلس برای لغو تحریمها صورت گرفته است که تا روز ۲۲ فوریه به آمریکا مهلت داده بود کلیه تحریمها را بردارد. کاظم غریب‌آبادی درباره نامه گفته که در آن از آژانس خواسته شده «تا در اسرع وقت اقدامات لازم را برای اجرای درخواست‌های ایران جهت توقف اقدامات مختلف داوطلبانه، شامل اجرای پروتکل الحاقی، به عمل آورد».
ایسنا به نقل از او نوشته است «از این پس، همکاریهای ایران و آژانس صرفا بر مبنای تعهدات پادمانی ادامه خواهد یافت تا زمانی که با لغو تحریمها به صورت عملی و ملموس، زمینه برای بازگشت ایران به اجرای مجدد این اقدامات فراهم گردد.»
سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز در همین روز در یک نشست خبری در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره توئیت وزیر امور خارجه آمریکا مبنی بر اینکه «دیپلماسی اصولی تنها راه جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای است» گفت: «تفسیر توئیت وزیر امور خارجه آمریکا بر عهده خودشان است و آنچه که باید بگوییم این است که دولت کنونی آمریکا متاسفانه همچنان بر رویه دولت قبلی این کشور حرکت می کند و آنچه که الان اتفاق می افتد با قبل از ۲۰ ژانویه (شروع کار بایدن به عنوان رئیس جمهور جدید آمریکا) فرقی نمی کند.»
پس از پنجم اسفند چه اتفاقی خواهد افتاد؟
سعید خطیب‌زاده از «اعمال فشار حداکثری» و «بی توجهی به تعهدات و حقوق بین الملل از سوی آمریکا» شکایت کرده و گفته از نظر جمهوری اسلامی دولت فعلی آمریکا «هیچ فرقی با دولت ترامپ در خصوص اعمال تحریمها» نکرده است. با وجود این او نیز مانند دیگر مقام‌های ایران تکرار کرد که اگر آمریکا تغییر روش دهد، «ایران هم به این اصلاح سیاست پاسخ مناسبی می دهد.»
سخنگوی وزارت امور خارجه در رابطه با مهلت تعیین شده برای پایان دادن به همکاری با آژانس در راستای پروتکل الحاقی گفت: «بر اساس این مصوبه نظارت های فراپادمانی متوقف می شود» و اضافه کرد که «توقف اجرای نظارت‌های فراپادمانی به معنای پایان تمام نظارت‌ها نیست. چرا که ما عضو پادمان هستیم و بر اساس پادمان بخش عمده ای از نظارت‌ها ادامه خواهد داشت و اجرای پروتکل الحاقی متوقف می شود.»
به گفته خطیب زاده حتی پس از این مهلت نیز همکاری ایران با آژانس ادامه خواهد داشت. او تاکید کرد که «تمام اقدامات ایران به سادگی برگشت پذیر است. به شرطی که دیگر طرف های عضو برجام به تعهداتشان عمل کنند.»
∎