به گزارش بازار به نقل از اتاق تهران، امارات از اواخر آبان ماه، صدور ویزا برای شهروندان ایرانی و چند کشور دیگر را متوقف کرده و با وجود آنکه گفته ‌می‌شود این تصمیم کوتاه‌مدت است، اما لغو ویزای ایرانیان تا چه حد مبادلات تجاری دو کشور را متاثر خواهد کرد؟

رئیس اتاق مشترک ایران و امارات ‌در این رابطه توضیح داد که اگرچه سخت‌گیری‌ها در مورد تجار ایرانی رو به افزایش گذاشته اما انتظار ‌می‌رود با موضع‌گیری‌های صحیح دو کشور، روابط تجاری ایران و امارات در آینده نزدیک بهتر شود.

فرشید فرزانگان افزود: باید روابط راهبردی با کشور امارات ادامه یافته و از حالت انفعال خارج شود. به بیان دیگر، نباید عرصه را برای حضور رقبا مهیا کرده و سعی کنیم با دیپلماسی فعال جایگاه خود را در بازار این کشورتثبیت و تجارت خود را افزایش دهیم.

او با اشاره به سطح مناسبات تجاری دو کشور گفت: حجم تجارت ایران و امارات، مقدار قابل توجهی است. امارات دومین شریک تجاری ایران در سال ۱۳۹۸ بوده و در ۹ ماهه سال ۱۳۹۹ نیز معادل ۳.۳ میلیارد دلار صادرات و ۶.۳ میلیارد دلار واردات بین دو کشور صورت گرفته که مجموع این صادرات و واردات، ارزش مبادلات تجاری با این کشور را به حدود ۹.۶ میلیارد دلار رسانده است؛ به طوری که بعد از چین، امارات دومین شریک تجاری ایران محسوب ‌می‌شود.

او با بیان اینکه ایران و امارات همواره روابط اقتصادی قابل توجهی با یکدیگر داشته‌اند، توضیح داد: به‌رغم‌ اثرگذاری‌ شیوع بیماری کرونا بر تجارت کشورها، تجارت ایران و امارت به طور استثنا افزایش یافته است. البته این افزایش چندان قابل توجه نبوده اما نشان ‌می‌دهد که تجارت، مسیر خود را پیدا کرده و پیموده است.

 فرزانگان ادامه داد: به نظر ‌می‌رسد نزدیکی به بازار ایران، زیرساخت‌های لجستیکی، سیستم مالی و بانکی، علاقه‌مندی تجار دوبی به تجارت با ایرانی‌ها و نقش‌آفرینی فعال ایرانی‌های مقیم دوبی از جمله دلایلی است که افزایش مبادلات را رقم زده است. اگرچه، سخت‌گیری‌ها در مورد تجار ایرانی رو به افزایش گذاشته اما انتظار ‌می‌رود با موضع‌گیری‌های صحیح دو کشور، روابط تجاری ایران و امارات در آینده نزدیک بهتر شود. نکته‌ای که وجود دارد، این است که باید روابط راهبردی با این کشور ادامه یافته و از حالت انفعال خارج شود. به بیان دیگر، نباید عرصه را برای حضور رقبا مهیا کرده و سعی کنیم با دیپلماسی فعال جایگاه خود را در بازار این کشور تثبیت و تجارت خود را افزایش دهیم.

رئیس اتاق مشترک ایران و امارات در ادامه، با بیان اینکه امارات‌ هاب تجارت منطقه به شمار ‌می‌آید و در صورت پیوند پتانسیل‌های بازار ایران به این‌هاب، صادرات منطقه‌ای ایران افزایش ‌می‌یابد، ادامه داد: در شرایطی که کشورهایی نظیر قطر، عمان، عربستان و امارات به سوی عادی‌سازی روابط خویش گام برداشته‌اند، این احتمال تقویت ‌می‌شود که شرایط بهتری بر تجارت منطقه‌ای حاکم شود.

او افزود: امارات بیشترین تجارت را با عربستان دارد. از این رو، هر چه ایران روابط خود را با کشورهای همسایه از جمله امارات ارتقا دهد، از طریق این کشور ‌می‌تواند به بازار عربستان به عنوان بزرگترین بازار کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس دست پیدا کند. در عین حال، بازارهای شمال آفریقا از طریق بازار امارات قابل دستیابی است. همچنین تمرکز بر هندی‌هایی که در امارت هستند، ‌ ‌می‌تواند به افزایش تجارت کشورمان با هند کمک کنند. باید تاکید کنم که ظرفیت‌های گوناگونی در این کشور وجود دارد و زیرساخت امارات ‌می‌تواند به کمک صادرات ما بیاید.

فرزانگان در ادامه به برخی مشکلات تجار ایران در امارات اشاره کرد و گفت: بزرگ‌ترین مساله‌ای که پس از لغو ویزا وجود دارد، سخت‌گیری بر حساب‌های بانکی ایرانیان است. البته برخی تجار ایرانی با نادیده گرفتن مسایل حقوقی تجارت بین‌الملل به این سخت‌گیری‌ها دامن ‌می‌زنند. بنابراین باید این مساله موشکافی شود که چه بخشی از این سخت‌گیری‌ها ناشی از عملکرد تجار است و چه بخشی از آن به مسایل سیاسی باز ‌می‌گردد. ‌

او در پاسخ به این پرسش که آیا جایگزین کردن سایر کشورهای حاشیه خلیج فارس به جای امارات راهکار مناسبی برای تجار ایرانی خواهد بود؟ گفت: مجموع صادرات ما به کشورهای جنوب خلیج فارس به یک میلیارد دلار نمی‌رسد اما صادرات ایران به امارات در سال گذشته، ۴.۵ میلیارد دلار برآورد شده و در سال جاری نیز صادرات به این کشور، رشد ارزشی و حجمی‌ را به ویژه در محصولات کشاورزی، زعفران، خشکبار و شیرینی و شکلات تجربه کرده است. امارات، اکنون به‌ هاب توزیع منطقه‌ای محصولات پتروشیمی، زیرساخت ترابری و لجستیک تبدیل شده و حضور بزرگ‌ترین شرکت‌های منطقه‌ای در حوزه مواد معدنی، صنایع آلومنیوم، صنایع مس، فولاد و سیمان، فناوری اطلاعات و ارتباطات و ... در این کشور، آن را در منطقه متمایز کرده و جایگزینی امارات برای ایران پر هزینه خواهد بود. در واقع، یکی از مسایلی که تجارت ایران را طی سال‌های گذشته عقب نگاه داشته، ‌ هزینه‌هایی است که بر تجارت تحمیل شده است؛ حال آنکه، تداوم پرداخت این هزینه‌ها جبران‌ناپذیر به نظر ‌می‌رسد.

 او افزود: نکته‌ای که وجود دارد این است که کشورهای جایگزین، نظیر عمان و قطر از نظر برخورداری از زیرساخت‌ها راه بسیاری را برای دستیابی به موقعیت امارات متحده عربی در پیش دارند. ‌ البته ایران باید روابط خود را با کشورهای منطقه بهبود ببخشد و همه تخم‌مرغ‌های خود را در سبد یک کشور قرار ندهد. در واقع، استراتژی ما باید حفظ و توسعه حضور در بازار امارات باشد و در عین حال باید به توسعه روابط با سایر همسایگان نیز توجه شود.

 فرزانگان با بیان اینکه سفیر ایران در امارات نیز توجه ویژه‌ای به توسعه مراودات ایران و امارات دارد، ابراز امیدواری کرد که قرابت‌های تاریخی و فرهنگی طرفین، دیپلماسی فعال و نیز تلاش تجار، فضای بهتری را بر مبادلات دوجانبه ایجاد کند. او همچنین برگزاری نمایشگاه اکسپو ۲۰۲۱ را نیز فرصتی برای تسهیل این روابط توصیف کرد.