شناسهٔ خبر: 4482572 - سرویس بین‌الملل
نسخه قابل چاپ منبع: نامه‌نیوز قدیمی | لینک خبر

«طوفان قاطعیت» عربستان علیه یمن به نسیمی گذرا تبدیل شد /دیپلماسی 3 روزه ظریف برای خنثی‌سازی توطئه سعودی علیه یمن

ائتلاف کشورهای عربی منطقه علیه یمن با نام «عاصفه الحزم» یا همان «طوفان قاطعیت» این روزها به نسیمی گذرا تبدیل شده است و دو رفت و آمد سیاسی «مهم» در هفته ای که گذشت ورق را به سود ایران و علیه ریاض برگرداند.

صاحب‌خبر -
خدیجه غبیشاوی، در حالی که ظریف، وزیر خارجه ایران هفته گذشته همچنان در حال توضیح بیانیه توافق لوزان به مردم و مجلس بود، عربستان سعودی در حال یارگیری برای تقویت طوفانِ خود علیه یمن و تهران بود.

ریاض با به راه انداختن جنگ نظامی و تبلیغاتی گسترده در منطقه علیه «خطر ایران» توانست علاوه بر مشارکت نظامی کویت، بحرین، قطر، امارات، مراکش و اردن، حمایت دولت های ترکیه و پاکستان در جهت اقدام نظامی در یمن را نیز کسب کند.

در شرایطی که دولت پاکستان، این همسایه شرقی ایران پیشتر در واکنش به اقدام نظامی عربستان در یمن ضمن اعزام وزیر دفاع به ریاض با صدور بیانیه ای حمایت کامل اسلام آباد از دخالت نظامی عربستان سعودی در یمن را اعلام کرده بود با درخواست عربستان سعودی با حضور نظامی و تسلیحاتی در این جنگ مواجه شد و در آستانه تصمیم گیری در این باره، آن را به پارلمان این کشور موکول کرد.

ترکیه، همسایه شمالی ایران نیز در واکنش به اقدام نظامی کشورهای عربی منطقه علیه یمن که با هدف جلوگیری از نفوذ ایران در منطقه صورت گرفته بود، اعلام کرد: عملیات «توفان قاطع» اقدامی نظامی علیه مواضع جنبش انصار الله است و جنبش انصار الله یمن و حامیان خارجی این گروه باید دست از رفتارهایی که امنیت و صلح را در خاورمیانه خدشه دار می‌کند بردارند.

در این میان، هفته گذشته و در حالی که دو هفته از آغاز تجاوز نظامی عربستان و متحدانش به یمن می گذشت و دستگاه دیپلماسی ایران پس از 9 روز مذاکرات سخت و فشرده با غرب توانسته بود به بیانیه مشترکی بر سر توافق نهایی هسته ای برسد، 2 رفت و آمد «مهم» سیاسی، عمق نفوذ و تاثیرگذاری دستگاه دیپلماسی و دولت ایران را به نمایش گذاشت و با برگرداندن ورق بازی ریاض در منطقه، طوفان قاطعیت را به نسیمی گذرا تبدیل کرد.

اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در میان حواشی بسیاری که لغو این سفر را خواستار می شدند وارد تهران شد و به نشست خصوصی و گفت وگو با رئیس جمهور و مقام معظم رهبری نشست؛ اردوغان که با اتهام تلاش ایران برای سلطه بر  منطقه و با بیانیه دفاع از عربستان پس از ریاض به ایران آمده بود در ساعات حضور در ایران و در کنفرانس خبری مشترک با روحانی ترجیح داد به روابط اقتصادی و توریستی میان دو کشور بپردازد.

رئیس جمهور ترکیه در یک روز حضور در ایران، درباره حوادث منطقه تنها به این چند جمله اکتفا کرد: ما باید با همدیگر متحد شویم و مذاکره کنیم و جلوی این خونریزی‌ها را بگیریم و کسانی را که با یکدیگر می‌جنگند کنار هم جمع کنیم. ما باید این کار را انجام دهیم و به امید خدا انجام خواهیم داد و به نتیجه می‌رسیم.

اردوغان همچنین قرار است به گفته وزیر خارجه این کشور، برای متقاعد کردن ریاض به عربستان سعودی برود و احتمالا طرح مورد نظر و نتیجه رایزنی هایش در تهران را به سران آل سعود تحویل دهد؛ وزیر خارجه ترکیه در این باره، گفت: با تهران بر سر طرحی چهاربندی توافق کردیم که با توقف حملات آغاز می‌شود.


یک روز پس از حضور اردوغان در ایران، ظریف، وزیر خارجه کشورمان عازم عمان شد تا در کمتر از 24 ساعت، دومین گام موثر در مقابل اتحاد عربستان علیه ایران و یمن برداشته شود؛ ظریف در سفر به مسقط به دیدار و گفت وگو  با مقامات این کشور به ویژه یمن پرداخت.

وزیر خارجه کشورمان با خود بسته ای پیشنهادی برای حل مسالمت آمیز ماجرای یمن به همراه داشت و آن را با مقامات عمانی و پس از آن با سفر به پاکستان، با مقامات اسلام آباد در میان گذاشت.

نتیجه این رایزنی‌ها آن بود که در نهایت روز پنجشنبه، پارلمان اسلام اباد رای منفی به درخواست حضور و مشارکت نظامی این کشور در حمله علیه یمن داد تا راز لبخندهای دیپلماتیک ظریف در این سفر برملا شده و استراتژی و انعطاف پذیری تهران را به نمایش بگذارد؛ اقدامی که عصبانیت کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس را به همراه داشت.

انور قرقاش وزیر مشاور در امور خارجه امارات در این باره ضمن انتقاد شدید از اقدام پارلمان پاکستان، در توییتر خود نوشت: اهمیت ایران برای پاکستان و ترکیه بیش از کشورهای جنوب خلیج فارس است. وی گفت: به نظر می رسد برای پاکستان و ترکیه، ایران بیشتر از کشورهای جنوب خلیج فارس اهمیت دارد.

نتیجه دست رد پاکستان به سینه ریاض اما روزهای گذشته نمود روشن تری پیدا کرد و عربستان سعودی در اقدامی که بیانگر اوج خشم ریاض از اسلام آباد است، از ورود هواپیمای پاکستانی به حریم هوایی خود جلوگیری کرد.

سازمان هواپیمایی عربستان در این باره اعلام کرد که در راستای «حفظ حریم هوایی خود» به یک هواپیمای بوئینگ 767 متعلق به شرکت هواپیمایی شاهین پاکستان اجازه نداده تا وارد حریم هوایی این کشور شود و علت این امر را نداشتن مجوز اعلام کرده است.

دیپلماسی ایران اما توانست در گام نخست خود نقشه عربستان سعودی در منطقه علیه توافق احتمالی هسته ای با ایران و سپس مقابله با گسترش نفوذ و حضور تهران را به خوبی خنثی کند و نشان دهد ایران برخلاف آنچه رسانه های غربی و عربی از آن ساخته اند، مسیر تفاهم و گفت وگو را در اولویت برنامه کاری خود قرار داده است.