شرق، زینب اسماعیلی: روز گذشته گروهی از مردم معترض به حادثه فرودگاه جده مقابل سفارت عربستان در تهران تجمع کردند. اگرچه گارد محافظت از سفارت بیش از هفت ردیف مقابل کوچه منتهی به سفارت در منطقه فرمانیه را بسته بود، اما تجمعکنندگان در فضای محدودی از خیابان نیلوفر که برای آنها باز مانده بود، تجمع اعتراضی خود را برگزار کردند. گروهی از معترضان بر شعار «مرگ بر آلسعود» متمرکز بودند و گروه دیگری از سفیر پاسخ قانعکنندهای برای حادثه فرودگاه جده میخواستند.
روز هشت فروردین دو مأمور فرودگاه جده عربستان هنگام بازرسی بدنی، به دو نوجوان ایرانی «تعرض» کردند. بهدنبال اطلاع خانواده از این حادثه کاروان در فرودگاه منتظر ماند تا مسئولان سفارت ایران در عربستان و نماینده بعثه رهبری به فرودگاه آمده و پیگیر ماجرا شدند. اگرچه وزارت خارجه و معاونت کنسولی این وزارتخانه، پیگیر این ماجرا بوده، اما پیگیریها نتوانست معترضان صبح شنبه مقابل سفارت را آرام کند. آنها شعار میدادند «عزا عزاست امروز، ایرانی باغیرت صاحب عزاست امروز»، «روحانی حمایت، حمایت» و «برادر بسیجی، پس رگ غیرتت کو»، «بیشرف حیا کن، خاک ما رو رها کن». روی برخی دیوارهای نزدیک سفارت هم شعار مرگ بر آلسعود نوشته شده بود.
علاوهبر این نوشتههایی در دست معترضان بود که میزان خشم آنها را نشان میداد؛ «مرگ بر آلسعود»، «الموت السعودیه عربیه»، «آقای سفیر حریم امن الهی کجاست؟»، چند روحانی هم پلاکاردی از سخنان امام(ره) را در دست گرفته بودند که «من از صدام بگذرم از آلسعود نخواهم گذشت». برنامه این تجمع که از صبح پنجشنبه دستبهدست در رسانههای اجتماعی میچرخید، توانست جمعیت زیادی را مقابل سفارت جمع کند. یک شب قبل از آن در رسانههای اجتماعی، تصاویری از نصب مانع و فنسکشی در محوطه سفارت هم منتشر شده بود. این تجمع در شرایطی برگزار شد که روزهای گذشته اظهارنظر امام(ره) در تاریخ 27خرداد 68 با این تیتر در گوشیهای موبایل مردم میچرخید که «امام خمینی ملت ایران را به جهاد سازندگی دعوت کرد/ بهجای زیارت مکه و مدینه و عتبات، ایران را آباد کنید». اظهار نظر قائممقام وزیر کشور نیز نشان میدهد این تجمع بدون مجوز برگزار شده است. حسینعلی امیری با اشاره به اینکه صدور مجوز برای تجمعها به استانداریها سپرده شده است، گفت: «با توجه به مسئولیت استانداریها، وزارت کشور هیچ مجوزی را برای تجمع مقابل سفارت عربستان صادر نکرده و نخواهد کرد».
سفارت همچنان بدون سفیر
معترضان مقابل سفارت از سفیر انتظار پاسخگویی داشتند، درحالیکه آخرین سفیر عربستان بیش از شش ماه است که بدون رعایت آداب دیپلماتیک از تهران رفته است. معاون عربی وزیر خارجه ایران بهانه رفتن او را بوسیدن پیشانی هاشمیرفسنجانی اعلام کرد و به نقل از منابع عربی گفت که در عربستان بوسیدن پیشانی به نشانه قائلشدن احترام بسیار است و سفیر عربستان اجازه نداشته برای یک مقام غیرعربستانی چنین سطح احترامی قائل شود. بااینحال، اواسط زمستان گذشته، سفیر جدید معرفی شده و البته با وقفهای مراتب تأیید مدارک او انجام شده اما سفیر جدید، هنوز به ساختمان سفید فرمانیه گام نگذاشته است. بعد از وقوع حادثه جده هم کاردار سفارت به وزارت خارجه فراخوانده شد. کشاکش رابطه ایران و عربستان در همینجا متوقف نمیشود، با مرگ «عبدالله بن عبدالعزیز» پادشاه پیشین عربستان و برسر کارآمدن دولت جدید، مشکلات دو کشور بهمثابه کوه یخی شد که کمکم سر از آب بیرون میآورد. درگیری و بحران داخلی یمن به صحنه درگیری و تخاصم جدید تهران- ریاض تبدیل شد.
زیارت خانه خدا با هزینه گزاف
بحران تهران- ریاض علاوهبر ظاهر دیپلماتیک، یک نمای غیرسیاسی هم دارد که به واسطه قرارگرفتن خانه خدا و سیل مشتاقان ایرانی برای زیارت این حرم، عمق بحران و حل آن را پیچیدهتر میکند. چه بسا بعد از وقوع حادثه تعرض به دو نوجوان ایرانی باز هم عربستان دست بالا را گرفته و به یک پرواز ایرانی به بهانههای مختلف اجازه فرود نداده است. روز گذشته معاون سازمان حج و زیارت به «نسیم» خبر داده پروازهای بسیاری از زائران ایرانی طی دو روز اخیر بهدلیل عدم صدور ویزا از سوی عربستانیها لغو شده است. خدرنژاد گفته که «کشور ایران اعزام به عمره را لغو نکرده است، بلکه عدم صدور ویزا توسط کشور عربستان در دو روز گذشته اعزام زائران را دچار مشکل کرده است». در حالی که قبل از تعطیلات عید هم عربستان صدور ویزای بسیاری از زائران عمره را متوقف کرده بود که وزارت خارجه برای تعامل با این کشور در نیروی انسانی به آنها کمک رساند. اما در این شرایط برخی مراجع تقلید معتقدند در شرایط موجود باید اعزام حجاج به عربستان متوقف شود. 80 نماینده مجلس هم طرحی برای توقف فوری اعزام به حج عمره امضا کردند و نامهای برای پیگیری این موضوع به حسن روحانی، رئیسجمهوری نوشتند. حسن روحانی در کارزار انتخاباتی خود از بالابردن شأن گذرنامه ایرانی سخن میگفت. شعاری که با حادثه فرودگاه جده، نقض شده است. نمایندگان عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس قصد دارند در جلسه امروز این کمیسیون نیز با حضور مسئولان وزارت خارجه و سازمان حج و زیارت به پیگیری موضوع تعرض به دو نوجوان ایرانی در فرودگاه و رابطه ایران و عربستان بپردازند.
چندی پیش خبرگزاری فرانسه در گزارشی از درآمد هشت میلیارددلاری عربستان در موسم حج از توریسم خبر داده بود که آمارها نشان میدهد بیش از یک میلیارد این درآمد از جیب ایرانیها به سمت جیب عربستانیها سرازیر میشود. اگرچه چند مقام وزارت خارجه در اظهارنظرهای دیپلماتیکی گفتهاند که اگر واکنش مورد قبول نسبت به حادثه فرودگاه جده صورت نگیرد، ممکن است تغییری در اعزام زائر به حج صورت گیرد اما هنوز در این مورد تصمیمی گرفته نشده است. توقف اعزام حجاج به عربستان پیشتر به مدت سه سال و بهدنبال کشتار حجاج ایرانی رخ داده است.
اشد مجازات با حضور دو خانواده ایرانی
حسن قشقاوی، معاون کنسولی وزیر امور خارجه ایران روز گذشته در شرح جزئیات بیشتری از حادثه فرودگاه جده گفت: «چهارشنبه گذشته ملاقات مهمی بین حسین صادقی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در ریاض با عالیرتبهترین مقام مسئول سعودی درخصوص موضوع دو مأمور مجرم عربستانی صورت گرفت. در این دیدار مسئول عالیرتبه سعودی در پاسخ به پیگیریهای سفیر ایران گفتند: «اتفاقی که افتاد مایه تأسف شدید ما و خجالتآور است». قشقاوی خبر داد که «مرتکبین این عمل غیرانسانی و ناشایست هماکنون در زندان به سر میبرند و پرونده نزد مدعیالعموم است. ما جز به اشد مجازات آنها هرگز رضایت نخواهیم داد و شما را در جریان موعد آن قرار خواهیم داد تا خانواده قربانیان از نزدیک شاهد آن باشند».
سفیر جمهوری اسلامی ایران در ریاض هم از دیدارش با معاون وزیر خارجه عربستان، خبر داده و گفته «وزارت خارجه عربستان نیز به نوبه خود خواستار اشد مجازات در صدور حکم برای این دو مجرم سعودی است». قشقاوی گفته «وزارت امور خارجه در جریان کامل جریحهدارشدن احساسات و افکار عمومی هموطنان عزیز است. به همین دلیل تا حصول نتیجه قطعی به پیگیری مستمر خود ادامه داده، همگان را در جریان امر قرار خواهد داد».
---------------------
اقدامات زشت به صورت زنجیرهای در حال تکرار است
روابطعمومی مجمعتشخیصمصلحتنظام: اولین جلسه مجمع تشخیص مصلحت نظام در سال 1394 دیروز به ریاست آیتالله هاشمیرفسنجانی تشکیل و ادامه بررسی و تدوین سیاستهای کلی برنامه ششم توسعه جمهوریاسلامی ایران پیگیری شد و 17 بند دیگر از این سیاستها به تصویب اعضا رسید. در این جلسه، آیتالله «هاشمیرفسنجانی» با محکومکردن شدید فاجعه پیشآمده برای دو نوجوان ایرانی در جده، این عمل را رسوایی جدی برای نظام عربستان و دستگاه امنیتی این کشور ذکر کرد و گفت: «با توجه به برخی سوءعملکردهای گذشته مقامات فرودگاهی عربستان با روحانیون کاروانهای زائرین، متأسفانه این اقدامات زشت به صورت زنجیرهای در حال تکرار است که باید در مورد آن تصمیمگیری قانونی و جدی انجام شود».رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام همچنین گفت: «متأسفانه مسئولان تازهکار عربستان دچار اشتباه فاحش محاسباتی و تحلیل سیاسی و نظامی در مورد شرایط یمن شدهاند و بدون مطالعه و درنظرگرفتن عواقب شوم شروع آتش جنگ در منطقه با ائتلافی شکننده و ناقص وارد جنگی ویرانگر شدهاند، لذا انتظار میرود تا دیر نشده، عقلای این کشورها هرچه سریعتر مانع ادامه آتشافروزیهای تازهکارها شوند و تجاوز به یمن و جنگ را متوقف کنند».