خبرگزاری فارس: بعد از ادعای روزنامه «گاردین» که مدعی عقب‌نشینی کشور‌های اروپایی از برخی مطالبات «برجامی» خود از ایران شده بود یک خبرنگار روزنامه «وال‌استریت‌ژورنال» جزئیات بیشتری در این خصوص ارائه کرده است.
گزارش گاردین
روزنامه گاردین ساعاتی قبل گزارش داد باور وزیران خارجه انگلیس، آلمان و فرانسه این است که تهران و واشنگتن باید در مرحله فعلی بتوانند بدون آنکه نیازی به تمدید این توافق یا قوی‌تر کردن آن باشد کاملاً به آن پایبند شوند.
این روزنامه نوشته این گام اروپایی‌ها یکی از موانع بالقوه بازگشت ایران به پایبندی به برجام، در صورت رفع تحریم‌ها از سوی آمریکا و متعهد شدن آن کشور به قطعنامه‌های سازمان ملل را از میان برمی‌دارد.
گاردین درباره موضع انگلیس نوشته است: «گمان می‌رود باور دولت انگلیس این است که تا هنگام دستیابی به "پیشرفت‌های محسوس" از جانب آمریکا و بازگشت ایران به پایبندی به توافق، نیازی به طرح مسئله تمدید توافق نیست.»
گاردین این مسئله را «تحولی مهم» در راستای احیای برجام خوانده و نوشته کشور‌های اروپایی موافقند که مذاکرات بر سر تمدید توافق و قوی‌تر کردن آن به زمانی دیگر موکول شود.
موافقت وزیران خارجه سه کشور اروپایی با عدم طرح مطالبات جدید برجامی از ایران در جریان نخستین نشست وزرای خارجه طرف‌های برجام در سال جاری میلادی صورت گرفته است.
روزنامه گاردین نوشته است: «در اتفاقی که ممکن است یکی از مهم‌ترین تحولات باشد سه قدرت اروپایی رضایت دارند برای رایزنی در خصوص تمدید توافق و قوی‌تر کردن آن صبر کنند.»
گاردین نوشته عدم طرح الزامات جدید از سوی طرف‌های اروپایی در خصوص توافق جدید با ایران احیای زودهنگام برجام را آسان‌تر می‌کند.
یک دیپلمات ارشد اروپایی گفت: «همه حاضران بر سر میز موافق بودند که لازم است توافق حفظ شود و بایستی آمریکا را مجاب کرد که بازگشت به برجام، به همان شکلی که در حال حاضر هست و بدون گذاشتن پیش‌شرط برای آن یا تلاش برای افزودن چیزی به آن، اقدام بهتری خواهد بود.»
وی اضافه کرد: «اگر می‌خواهیم ایران به پایبندی کامل برگردد باید مشوق‌های اقتصادی که وعده داده بودیم را محقق کنیم. امروز تجارت بین کشور‌های اروپایی و ایران کمتر از آن چیزی است که قبل از توافق بود.»
جزئیات بیشتر وال‌استریت‌ژورنال
«لاورنس نورمن»، خبرنگار وال‌استریت‌ژورنال با ارائه جزئیات بیشتر در خصوص مواض اروپایی‌ها نوشته این کشور‌ها هنوز بر ضرورت «قوی‌تری کردن مفاد برجام» و پرداختن به مسائل موشکی و منطقه‌ای ایران در چارچو این توافق تأکید دارند.
با این حال، به نوشته این خبرنگار وال‌استریت‌ژورنال اروپایی‌ها نمی‌خواهند پرداختن به این مسائل گسترده‌تر به پیش‌شرطی برای احیای برجام تبدیل شود.
نورمن درباره گفتگو‌هایی که روز دوشنبه در نشست غیررسمی وزرای امور خارجه ایران و گروه ۱+۴ (آلمان، فرانسه، انگلیس، روسیه و چین) مطرح شده نوشت: «یک منبع تأیید کرد که ۳ کشور اروپایی بر ضرورت قوی‌تر کردن مفاد توافق هسته‌ای و پرداختن به مسائل موشکی و منطقه‌ای ایران تأکید کردند، اما [از نظر آنها]پرداختن به مسائل گسترده‌تر پیش‌شرط بازگشت به برجام نیست.»
او در توضیح بیشتر درباره جلسه ۲ ساعته روز دوشنبه نوشته که «محمد جواد ظریف»، وزیر خارجه ایران بیشتر از سایر حاضرین در جلسه صحبت کرده است.
نورمن در یکی دیگر از پیام‌هایش در توییتر نوشته است: «اینطور متوجه شدم که ظریف هیچ تعهدی نداده که ایران گام‌های هسته‌ای بیشتری قبل از ۲۰ ژانویه بر ندارد. او علاوه بر این گفت دولت ایران باید مصوبه مجلس [شورای اسلامی ایران]را اجرا کند.»
بدعهدی اروپا
فرانسه، انگلیس و آلمان سه عضو اروپایی گروهی هستند که از سال ۲۰۱۵ به توافقی با ایران بر سر برنامه هسته‌ای این کشور دست پیدا کرده‌اند. این توافق قرار بود در ازای ایجاد محدودیت در بخش‌هایی از برنامه هسته‌ای، تحریم‌های اعمال‌شده به بهانه هسته‌ای علیه ایران را رفع کند.
دولت آمریکا اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۷ از این توافق خارج شده و ضمن اعمال تحریم‌های متوقف شده ذیل این توافق، تحریم‌های دیگری علیه ایران وضع کرد.
تروئیکای اروپا علی‌رغم مخالفت‌های لفظی با خروج آمریکا از برجام به وعده‌های خود برای جبران آثار این خروج عمل نکردند.
جمهوری اسلامی ایران در واکنش به بی‌عملی کشور‌های اروپایی در ۵ گام طبق مفاد برجام تعهدات خود ذیل برجام را کاهش داد.
گزارش توییتری ظریف از جلسه دوشنبه
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران روز دوشنبه در توییتر گزارشی از برخی مطالب مطرح‌شده در جلسه وزرای خارجه اعضای برجام ارائه کرد.
او نوشت: «در نشست وزرای خارجه کشور‌های باقی‌مانده در برجام من تأکید کردم: ۱- این آخرین فرصت برای سه کشور اروپایی/اتحادیه اروپا است که برجام را نجات دهند. ۲- داده‌های مربوط به حجم مبادلات تجاری ایران و اتحادیه اروپا بین ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۹ ثابت می‌کند که تروئیکای اروپا/اتحادیه اروپا تعهدات برجامی‌شان را نقض کردند. ۳- تروئیکای اروپا همانند آمریکا برای وارد آوردن خسارات جبران‌ناپذیر به ایرانی‌ها مقصر است.»
ظریف در یکی دیگر از توییت‌هایش نوشت: «همه طرف‌ها باید به پایبندی عملی به برجام برگردندند. بعد از آنکه آمریکا/تروئیکای اروپا به وظایفشان عمل کنند، ایران به سرعت تدابیر اصلاحی اتخاذ‌شده در واکنش به خروج غیرقانونی آمریکا را به عقب برخواهد برگرداند. مردم ایران باید اثرات رفع تحریم‌ها را احساس کنند.»