توقیف نفتکش با درخواست آمریکایی‌ها

«جوسپ بورل» جانشین فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت که توقیف ابرنفتکش ایرانی در منطقه جبل الطارق توسط نیروهای انگلیس و به درخواست آمریکا صورت گرفته است. وزیر خارجه اسپانیا تأکید کرد که کشورش در حال بررسی محل دقیق این توقیف است تا معلوم شود آیا این اتفاق در آب‌های سرزمینی اسپانیا رخ داده یا آن طور که مقامات جبل الطارق ادعا دارند در آب‌های متعلق به خود جبل الطارق صورت گرفته است. بورل همچنین خاطرنشان ساخت که در حال بررسی چگونگی تاثیر این رخداد بر حاکمیت و تمامیت ارضی اسپانیا هستند چرا که بر اساس اطلاعات دریافتی، توقیف نفتکش در منطقه آبی صورت گرفته که اسپانیا حاکمیتش را از آن خود می‌داند. بخش انتهایی سخنان بورل به اختلاف اسپانیا و انگلستان بر سر تفسیر از «معاهده اوترخت» که در قرن هجدهم میان این دو کشور به امضا رسید برمی‌گردد. بر اساس این معاهده اسپانیا می‌گوید تنها مالکیت منطقه جبل‌الطارق و بندر این منطقه را به انگلیس واگذار کرده بود و هیچ‌گاه از حاکمیت خود بر آب‌های اطراف جبل الطارق انصراف نداده است.

احضار سفیر انگلستان به وزارت امور خارجه

عصر پنجشنبه ۱۳ تیر ۱۳۹۸ «راب مک ایر» سفیر انگلیس در تهران در اعتراض به توقیف نفتکش حامل نفت ایران توسط رئیس اداره سوم غرب اروپا به وزارت امور خارجه احضار شد. در جریان این احضار رئیس اداره سوم غرب اروپا با غیرقابل قبول دانستن این اقدام و اینکه حسب اطلاعات موجود توقیف این نفتکش به درخواست آمریکا صورت گرفته است، خواستار رهاسازی سریع نفتکش مزبور شد. وی با اشاره به حرکت این نفتکش در آبراه‌های بین‌المللی، اقدام نیروی دریایی انگلیس را معادل با راهزنی دریایی دانسته و گفت آن کشور حق ندارد تحریم‌های یکجانبه خود یا اتحادیه اروپا را به صورت فراسرزمینی علیه کشورهای دیگر اعمال نماید. این همان سیاست زورمدارانه آمریکا است که کشورهای اروپایی همواره نسبت به آن معترض بوده‌اند. بر اساس اعلام وزارت امور خارجه، در این دیدار مدارک و مستندات مربوط به این نفتکش و محموله آن که حکایت از حرکت کاملا قانونی نفتکش دارد، در اختیار سفیر انگلیس قرار گرفته و تاکید شد که ایران از تمامی ظرفیت‌های سیاسی و قانونی خود برای رهاسازی این کشتی و استیفای حقوق خود استفاده خواهد کرد. سفیر انگلیس نیز به تبعیت از نخست وزیر خود ماجرا را بی‌ارتباط به تحریم‌های آمریکا دانست و تأکید کرد که لندن از این تحریم‌ها پیروی نمی‌کند. در همین راستا محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام درخواست کرد که یک نفتکش انگلیسی توقیف شود و نوشت: «انقلاب اسلامی در طول تاریخ چهل ساله خود، در هیچ معرکه‌ای آغازگر تنش نبوده، اما در پاسخ به زورگویان و گردنکشان، تعلل نکرده و تردید به دل راه نداده است. انگلیس اگر نفتکش ایرانی را رفع توقیف نکند، وظیفه دستگاه‌های مسئول، اقدام متقابل و توقیف یک نفتکش انگلیسی است».

چرخش به راست لندن، خوشحالی واشنگتن

پس از شکست‌های پی در پی دولت انگلستان در قضیه برگزیت که در نهایت به استعفای «ترزا می» منجر شد، سیاست‌های حزب حاکم محافظه‌کار که این روزها بوریس جانسون و جرمی هانت را در رقابت برای کسب کرسی نخست‌وزیری می‌بیند حاکی از آن است که لندن در تقابل با اتحادیه اروپا به دنبال جلب حمایت واشنگتن است و با اتخاذ سیاست‌های افراط‌گرایانه، منافع خود را در دنباله‌روی از سیاست‌های آمریکا می‌بیند. آمریکایی‌ها نیز به شدت از این موضوع خوشحالند، به طوری که هنوز ساعاتی از توقیف نفتکش ایرانی توسط تفنگداران دریایی انگلیس نگذشته بود که جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا نوشت: «خبرهای خوبی به ما رسیده است. انگلیس ابرنفتکش «گریس۱» را که پر از نفت ایران بود و به مقصد سوریه حرکت می‌کرد، به علت نقض تحریم‌های اتحادیه اروپا توقیف کرده است. آمریکا و دیگر شرکایش، کماکان نظام ایران و سوریه را از منفعت بردن از این تجارت نامشروع باز می‌دارند». تا چندی پیش لندن در موضوع برجام اختلاف جدی با آمریکا داشت و نام انگلیس را می‌شد در جبهه کشورهای اروپایی حامی برجام مشاهده کرد اما این روزها سیاست‌های این کشور تغییر جدی پیدا کرده و بیشتر مبتنی بر همراهی همه‌جانبه با ایالات متحده است. برخی کارشناسان معتقدند، اتخاذ سیاست جدید ایران مبنی بر کاهش گام‌به‌گام تعهدات برجامی، در اتخاذ این سیاست علیه ایران موثر است.