سکاندار جدید سیاست خارجی آمریکا؛ چه مواضعی در قبال ایران دارد؟
بلینکن؛به دنبال افزایش بند غروب هسته ای با اهرم تحریم
صاحبخبر - «جو بایدن» نامزد دموکرات انتخابات ۲۰۲۰ آمریکا که از سوی رسانهها پیروز این انتخابات و رئیسجمهور منتخب اعلام شده،شامگاه دوشنبه تکلیف وزارت خارجه دولتش را مشخص و «آنتونی بلینکن» را به عنوان وزیر خارجه معرفی کرد. «آنتونی جان بلینکن» که بسیاری او را «اوبامای کوچک» در سیاست خارجی لقب داده اند، سیاستمدار آمریکایی ۵۸ ساله، متولد نیویورک و از پدر و مادری یهودی و از بازماندگان هولوکاست است که در طول سه دهه اخیر سمتهای ارشد سیاست خارجی در دو دولت آمریکا را داشته که متاخرترین آنها قائم مقام وزیر خارجه و دیپلمات شماره2 آمریکا بین سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۷ در دولت اوباما بوده است. پیش از فعالیت در وزارت خارجه، بلینکن در کاخ سفید دستیار اوباما و معاون اصلی مشاور امنیت ملی کاخ سفید بود. در دوره اول دولت اوباما، او به عنوان مشاور امنیت ملی جو بایدن که آن زمان معاون اوباما بود، فعالیت داشت. او پیش از آن به مدت شش سال در کنگره آمریکا بین سالهای ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۸ به عنوان مدیر ستاد دموکرات کمیته روابط خارجی سنا خدمت کرد. پیش از آن هم عضو شورای امنیت ملی دولت «بیل کلینتون» بود که از جمله در سمت نویسنده اصلی سخنرانیهای سیاست خارجی کلینتون و بعد مشاور ارشد او در امور اروپا فعالیت کرد. بلینکن خدمت دولتی در وزارت خارجه آمریکا را در سال ۱۹۹۳ آغاز کرد و بعد از ترک دولت کلینتون، عضو ارشد مرکز مطالعات استراتژیک و بینالمللی شد. پیش از پیوستن به دولت کلینتون در پاریس و نیویورک وکالت میکرد و برای نشریات زیادی از جمله نیویورکتایمز و فارینافرز مطالب بسیاری با موضوع سیاست خارجی نوشته است. او دانش آموخته دانشکده هاروارد و دانشکده حقوق کلمبیاست. بلینکن در سالهای اخیر مدیر اجرایی دفتر بایدن تحت عنوان «مرکز پن بایدن برای دیپلماسی» بوده و هر ماه مطالبی را درباره نظراتش در نیویورک تایمز منتشر میکند و به عنوان تحلیل گر امور جهانی شبکه سیانان هم فعال بوده است. این متحد و مشاور نزدیک بایدن در یک سال گذشته در رویدادها و جلسات مختلف، تیم بایدن را نمایندگی و مواضع سیاست خارجی او در خصوص چین، روسیه و خاورمیانه و ایران را بیان کرده است. مواضع بلینکن در قبال ایران بلینکن در خصوص وضعیت فعلی آمریکا و خروج این کشور از توافقات متعدد در دولت ترامپ معتقد است خارج بودن آمریکا از توافقات به جایگاه و نفوذ این کشور آسیب میزند. وی در مصاحبهای با روزنامه وال استریت ژورنال گفت: «اگر ما داخل بازی نباشیم احتمال این که اوضاع مشکلساز شود، بیشتر است و اگر ما داخل [توافقات] باشیم احتمال این که بتوانیم موثرتر عمل کنیم، بیشتر است. اگر بیرون باشیم، جایگاهی نداریم و نفوذمان را واگذار کردهایم.» یکی از توافقات مورد اشاره او، برجام است که آمریکا در سال ۲۰۱۸ به صورت یک جانبه از آن خارج شد و بعد تحریمهای گستردهای را تحت آن چه سیاست «فشار حداکثری» خوانده، علیه ایران اعمال کرد. بلینکن در مجمع امنیتی اسپن در سال جاری میلادی از توافق سال ۲۰۱۵ دولت اوباما حمایت کرد و در پاسخ به سوالی در این خصوص که اگر بایدن به عنوان رئیسجمهور انتخاب شود، درخصوص توافق هستهای ایران چه خواهد کرد، گفت: اگر ایران به عمل دقیق به توافق بازگردد، او (بایدن) به دنبال توافق هستهای قوی تر،کامل تر و مستحکمتر آن خواهد بود. بلینکن در مصاحبه با شبکه سیبیاس نیوز در روز ۲۵ سپتامبر بعد از شکست آمریکا در تمدید نامحدود محدودیت های تسلیحاتی ایران در شورای امنیت نیز ضمن انتقاد از اقدام دولت ترامپ به خروج از برجام ،گفت: «اگر ایران به پایبندی به توافق هستهای بازگردد، ما هم همین کار را خواهیم کرد. اما از آن به عنوان سکو استفاده میکنیم و در همکاری با متحدان و شرکایمان تلاش خواهیم کرد آن را محکمتر و طولانیتر کنیم. فکر میکنم این حُسن را دارد که ما را در کنار متحدان و شرکایمان قرار میدهد تا بتوانیم با هم به شکلی موثرتر علیه فعالیتهای بیثباتکننده ایران فشار بیاوریم و اطمینان یابیم وقتی بحث این فعالیتها در میان است، این ایران است که منزوی است نه آمریکا.» منظور بلینکن از طولانی کردن برجام افزایش بند غروب آن یا همان زمان پایان تمام محدودیت های هسته ای ایران طبق برجام است که باید در سال 2025 پایان یابد. پیشتر مقام های کشورمان با هر گونه تغییر در برجام مخالفت کرده بودند. برخی منابع نزدیک به تیم بایدن این افزایش را به اندازه یک دهه عنوان می کنند. به گزارش بی بی سی، با این حال این وزیر خارجه احتمالی جو بایدن میگوید ضمن بازگشت به برجام، واشنگتن به مهار فعالیتهای جمهوری اسلامی ایران در منطقه و همینطور برنامه موشکی تهران نگاه دارد. او همچنین گفته که آمریکا باید تحریمهای غیرمربوط به برجام را به عنوان «یک اهرم نگه دارد.» جالب این جاست «جیک سالیوان» 44ساله نیز که بایدن اورا به عنوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید معرفی کرده است،در اکتبر ۲۰۱۹ در یادداشتی برای روزنامه نیویورک تایمز، ضمن انتقاد از خروج ترامپ از برجام، می نویسد: «ایرانیها باید واقعبینانهتر عمل کنند زیرا تصور این که ایالات متحده تحریمهای قابل توجهی را رفع کند، بدون اطمینان از این که ایران بلافاصله مذاکرات درباره توافقی را آغاز کند که دستکم برنامه زمانی توافق را گسترش داده و موضوعاتی مثل راستی آزمایی و موشکهای بالستیک بینقارهای را شامل شود، اشتباه است.» اهرم فشار بر ایران به طور کلی جو بایدن و تیم سیاست خارجی اش قبلاً در چند موضعگیری، از قصدشان برای بازگشت به برجام در صورت پیروزی در انتخابات، با عباراتی مبهم و غیرصریح از لزوم «توافقی دیگر» با ایران صحبت کردهاند که این موضوع بیشتر به عنوان تقویت توافق فعلی مورد بحث قرار گرفته است. مثلا خبرنگار واشنگتنپست درباره مواضع برجامی اخیر بایدن و بلینکن نوشته است: «قبول دارم که ابهاماتی در این جا وجود دارد اما راز مسئله در جزئیات است. بایدن میگوید اگر ایران ابتدا اقدام X را انجام دهد، او برای آغاز مذاکرات بر سر توافقی جدید، اقدام Y را انجام خواهد داد. این به هیچ وجه با بازگشت به توافق هستهای در روز نخست یکی نیست.» ماه پیش نیزخبرنگار والاستریتژورنال در بروکسل هم گزارش داد هیچ مقامی در اروپا تصور نمیکند که جو بایدن در صورت پیروزی در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا بدون ایجاد تغییراتی در برجام به این توافق بازخواهد گشت. «لاورنس نورمن»، خبرنگار این روزنامه آمریکایی گزارش داده بسیاری از مقامهای اروپایی فکر میکنند جو بایدن از مسئله خروج آمریکا از برجام به عنوان «یک اهرم فشار مفید» استفاده خواهد کرد.∎
نظر شما