رکورددار اسکار
مجیدی را می‌توان کارگردانی بین‌المللی نامید که رکورد بیشترین حضور یک کارگردان ایرانی در اسکار را در کارنامه کاری خود دارد. او که تاکنون موفقیت‌های بین‌المللی بسیاری را کسب کرده است، اولین کارگردان ایرانی نیز هست که با فیلم «بچه‌های آسمان» در بین پنج نامزد نهایی آکادمی اسکار در سال ۱۹۹۸ قرار گرفت اما این فیلم در نهایت رقابت را به فیلم «زندگی زیباست» اثر روبرتو بنینی از ایتالیا باخت تا دست یکی از پرافتخارترین کارگردانان ایران از جایزه اسکار کوتاه بماند.
 
معترضان به انتخاب
انتخاب نماینده سینمای ایران در آکادمی اسکار همیشه با حواشی و اظهارنظرهای متفاوتی همراه بوده است. امسال با توجه به شرایط کرونا و تعطیلی بسیاری از پروژه‌ها، جدی‌ترین رقیب «خورشید»، فیلم «درخت گردو» ساخته محمدحسین مهدویان و «یلدا» به تهیه‌کنندگی علی مصفا بودند. «درخت گردو» درامی اجتماعی است که به موضوع بمباران شیمیایی شهرهای ایران در جنگ تحمیلی می‌پردازد و توانست جوایز متعددی را از سی‌و‌هشتمین جشنواره فیلم فجر کسب کند. علی سرتیپی، پخش‌کننده فیلم نقطه قوت «درخت گردو» برای حضور در آکادمی اسکار را بازی پیمان معادی در این فیلم می‌داند و اعتقاد دارد که حضور یک چهره بین‌المللی در فیلم‌ می‌تواند یکی از ملاک‌های آکادمی اسکار برای برگزیدن آن فیلم باشد. از نظر این پخش‌کننده بیگ‌پروداکشن یا به عبارتی پروژه بزرگ سینمایی بودن «درخت گردو» و موضوع جهان‌شمول آن ملاک مناسبی برای این بود که «درخت گردو» نماینده ایران در آکادمی اسکار ۲۰۲۱ باشد. علی مصفا هم در اقدامی اعتراضی طی یادداشتی که در اختیار خبرگزاری ایسنا قرار داد، فهرستی از حضور بین‌المللی فیلم «یلدا» در جشنواره‌ها و کشورهای مختلف را منتشر کرد و گفت: «برای انتخاب و معرفی فیلمی به آکادمی علوم و هنرهای سینمایی آمریکا در رشته بهترین فیلم خارجی جوایز اسکار، معیارهای مشخصی وجود دارد. امتیاز پخش بین‌المللی، جوایز و جشنواره‌های معتبر و به‌ویژه نمایش عمومی فیلم در سایر کشورها علاوه بر کشور تولیدکننده؛ مشخصا آمریکا و اروپا که صنعت سینمای تثبیت‌شده‌تر و قوی‌تری دارند، مهم‌ترین این معیارها هستند. با محک این معیارهاست که هر کشوری به شیوه معقول و منطقی یک فیلم انتخاب و به آکادمی معرفی می‌کند».
 
خورشید و مقیاس‌های جهانی
«خورشید» مجیدی بر اساس این معیارها، چهره بین‌المللی و بازیگری که در سطح جهانی شناخته‌شده باشد ندارد اما داستان متفاوت و تصویربرداری حرفه‌ای آن که اوج و فرودهای فیلم را به خوبی به نمایش گذاشته است، در مقایسه با اینکه چهره بین‌المللی در فیلم حضور ندارد، وزنه سنگین‌تری است. از طرفی قهرمان‌محوربودن فیلم، توجه به معضلات اجتماعی و در مقابل داستانی که کمی رنگ و بوی فانتزی دارد، شمایلی هالیوودی به «خورشید» بخشیده است که شاید بتوان آن را در مقایسه با دیگر رقبای ایرانی گزینه مناسب‌تری برای انتخاب دانست.
 موفقیت‌های بین‌المللی
اگر بخواهیم «خورشید» را از لحاظ حضور بین‌المللی بررسی کنیم، شاید پررنگ‌ترین حضوری که بتوان به آن اشاره کرد، جایزه مارچلو ماسترویانی از هفتاد‌وهفتمین جشنواره فیلم ونیز برای بازیگر نوظهور است که روح‌الله زمانی، بازیگر نوجوان فیلم موفق به کسب آن شد. اقبال «خورشید» در ونیز و مورد توجه قرارگرفتن آن توسط منتقدان در انتخاب این فیلم
 به عنوان نماینده سینمای ایران تاثیرگذار بوده است. در مقایسه با دو رقیب دیگر، «یلدا» توانست جایزه هیات داوران 
جشنواره ساندس را به خود اختصاص دهد. ساندس بزرگ‌ترین جشنواره فیلم‌های مستقل آمریکا محسوب می‌شود اما در مقام مقایسه اقبالی که «خورشید» در ونیز داشت، شاید بیشتر مورد توجه هیات داوران آکادمی اسکار قرار بگیرد. از طرفی جشنواره ونیز دومین جشنواره بزرگ سینمایی جهان از نظر قدمت است و با توجه به سابقه فیلم‌هایی که در آکادمی اسکار موفقیت‌هایی را کسب کرده‌اند، می‌توان متوجه شد که هیات داوران این جشنواره نیم‌نگاهی به برگزیدگان ونیز و کن دارند اما نمی‌توان به راحتی در این مورد قضاوت کرد و باید دید تازه‌ترین اثر مجیدی در رقابت با دیگر رقبای خود از کشورهای مختلف چقدر شانس موفقیت دارد.
 
قصه‌ای جهان‌شمول
مساله بعدی موضوع جهان‌شمول‌بودن قصه است. «خورشید» داستان چند نوجوان از طبقه ضعیف جامعه است که برای امرار معاش و کمک به خانواده مجبور به کار هستند. آن‌ها فریب يك قاچاقچی مواد مخدر را می‌خورند و به دنبال گنجی دروغین چالش‌های متفاوتی را تجربه می‌کنند. کودکان قهرمان اصلی فیلم هستند که دست به کارهای سخت و دشواری نظیر حفر تونل می‌زنند. موضوع قهرمان بودن کودکان که از دل معضلات اجتماعی بیرون می‌آیند و قهرمان می‌شوند، موضوعی قابل درک برای مردم جهان است، کمااینکه «بچه‌های آسمان» که جزو پنج نامزد نهایی اسکار در سال ۱۹۹۸ شده بود و علاوه بر آن با اقبال جهانی نیز مواجه شد، همانند «خورشید» نمایی از کودکان طبقه ضعیف جامعه بود که برای بقا تلاش می‌کنند و در خلال این تلاش جلوه‌هایی از مفاهیم انسانی را به نمایش می‌گذارند. از طرفی مجیدی به استناد سال‌ها تجربه بین‌الملل با مختصات سینمای جهانی و سینمایی که بتواند حرف‌های قابل‌فهمی برای عموم مردم جهان داشته باشد، آشناست. «خورشید» هم مختص ایران نیست و مفاهیمی که مطرح می‌کند از جمله تلاش، امید، شکست و... مفاهیم مشترک انسانی هستند که در ذات بشر تعاریف یکسان دارند.
 
در یک قدمی اسکار
«خورشید» مجیدی از جمله معدود نماینده‌های سینمای ایران در اسکار است که در رده فیلم‌های کودک و نوجوان قرار می‌گیرد. فارغ از تفکیک اثر به رده سنی، استانداردها و امتیازاتی که این فیلم تاکنون کسب کرده، اعتراضات و اظهارنظرها، توجه به این نکته امری اجتناب‌ناپذیر است: نمایشی از چهره خاورمیانه به آن‌سوی مرزها.
 همانطور که در بالا هم اشاره کردیم، «خورشید» روایتی مختص یک نقطه جغرافیایی نيست و این قصه قابل تسری به هر مکانی است؛ با این شرایط باید دید آیا مجیدی این‌بار اسکار را به ایران خواهد آورد یا باز هم از رسیدن به این افتخار جهانی ناکام خواهد ماند.