به گزارش خبرگزاری آریا ، هرچند سال گذشته واکنش های تندی نسبت به راه اندازی بازار متشکل ارزی رقم خورد و برخی آن را بی‌تاثیر می‌دانستند، اما امسال نتایج آن به خوبی قابل لمس بود. بازار متشکل ارزی که قرار بود برای ساماندهی بازار ارز و تعیین نرخ در داخل کشور تشکیل شود در دو هفته گذشته عملکرد خوبی را ثبت کرد و به نوعی تقاضاهای غیرواقعی را به حاشیه کشاند و به گفته کارشناسان دست دلالان و سوداگران را از این بازار کوتاه کرد. در واقع این اتفاقات به خوبی نشان داد که متاسفانه بخش دلالی و سوداگری بازار در رشد قیمت‌ها سهم بسیار بالایی دارد و باعث بهم ریختگی بازار خواهد شد.
بازار متشکل ارزی چیست؟
بازار متشکل ارزی بازیگران بزرگی مانند بانک ها و صرافی‌ها را دارد که بازیگردان آن بانک مرکزی است و برخلاف بازار موجود که تمام افراد می‌توانند در آن به خرید و فروش بپردازند، در بازار متشکل ارزی تنها همین بازیگران بزرگ هستند که بازی می‌کنند. در بازار فعلی معاملات هم به شکل نقد و هم به شکل حواله صورت می‌گیرد، اما در بازار متشکل تنها معاملات نقدی انجام خواهد گرفت. همچنین قیمت در بازار متشکل ارزی تحت مکانیزم عرضه و تقاضا شکل می‌گیرد.
سیاست موثر بانک مرکزی
براساس آمار بانک مرکزی، حدود 385 میلیون دلار اسکناس ارز در بازار متشکل طی 5 روز اجرای این سیاست جدید ارزی در مهرماه عرضه شد، اما به دلیل نبود تقاضای واقعی، 4 میلیون و 744 هزار دلار فروخته شد. در جدیدترین خبرها نیز اعلام شد که هفته نخست آبان ماه، روزانه به طور متوسط 70 میلیون دلار در بازار متشکل ارزی عرضه شد، اما فقط حدود 5 میلیون دلار آن خریداری شد.
اواخر مهرماه بود که بانک مرکزی در سیاست جدید ارزی، سقف خرید کارگزاران (بانک ها و صرافی ها) در بازار متشکل ارزی را با هدف ساماندهی به بازار به 500 هزار دلار افزایش داد و پس از اعلام این تصمیم یعنی در 21 مهرماه، حجم عرضه ارز به صورت حواله (در بستر سامانه نیما) نسبت به روز کاری قبل حدود ٢٧ درصد افزایش یافت و بیش از 168 میلیون یورو شد. علاوه بر این در بازار متشکل معاملات ارزی نیز بیش از ٨5 میلیون دلار به صورت اسکناس عرضه شد.
این روند ادامه داشت و در دومین مرحله اجرای سیاست جدید ارزی بانک مرکزی، در روز 22 مهرماه حدود ٧٨ میلیون دلار ارز به صورت اسکناس از سوی بانک مرکزی در بازار متشکل معاملات ارزی در نرخ های حاشیه بازار عرضه شد، اما فقط حدود 1.5 میلیون دلار توسط صرافی‌ها خریداری شد که این مهم نشانگر نبود تقاضای واقعی در بازار ارز بود. از سوی دیگر در همان روز، حدود ١٨٠ میلیون دلار ارز به صورت حواله ارزی توسط صادرکنندگان در بازار عرضه شد که این میزان عرضه علاوه بر رشد ١٠ درصدی نسبت به روز کاری گذشته یعنی 21 مهرماه، حاکی از استقبال صادرکنندگان به عرضه ارزهای خود بود.
این روند تا 23 مهرماه یعنی سومین مرحله اجرای این سیاست نیز ادامه داشت و بانک مرکزی حدود 73 میلیون دلار ارز به صورت اسکناس در بازار متشکل معاملات ارزی در نرخ های حاشیه بازار عرضه کرد؛ اما باز هم میزان خرید بالا نبود به نحوی که فقط حدود 600 هزار دلار توسط صرافی ها خریداری شد و مُهر تایید دیگری بر نبود تقاضای موثر و واقعی در بازار ارز به صورت اسکناس بود. همچنین گزارش های دریافتی از سامانه نیما حاکی از این بود که 23 مهرماه حدود 134 میلیون دلار ارز به صورت حواله ارزی توسط صادرکنندگان در بازار عرضه شد.
بانک مرکزی در چهارمین دوره عرضه ارز به صورت اسکناس در 27 مهرماه نیز حدود 74 میلیون دلار ارز به صورت اسکناس در بازار متشکل معاملات ارزی در نرخ های حاشیه بازار عرضه کرد و با وجود امکان خرید هر صرافی به میزان 5٠٠ هزار دلار در این بازار، حدود 1.7 میلیون دلار توسط صرافی ها خریداری شد. همچنین براساس گزارش‌های دریافتی از سامانه نیما، در آن روز حدود 126 میلیون دلار ارز به صورت حواله ارزی توسط صادرکنندگان در بازار عرضه شد.
پس از گذشت 5 روز کاری از اجرای این تصمیم، در 28 مهر 1399 نیز بانک مرکزی حدود 75 میلیون دلار ارز به صورت اسکناس در بازار متشکل معاملات ارزی در نرخ های حاشیه بازار عرضه کرد که حدود 944 هزار دلار توسط صرافی‌ها خریداری شد و میزان عرضه ارز به صورت حواله ارزی از سوی صادرککنندگان در سامانه نیما حدود 142 میلیون دلار بود.
در مجموع، در این مدت 5 روزه، حدود 385 میلیون دلار ارز به صورت اسکناس در بازار متشکل معاملات ارزی در نرخ های حاشیه بازار عرضه و 4 میلیون و 744 هزار دلار آمار فروش در 4 روز اعلام شد.
عرضه 490 میلیون دلاری و خرید 5 میلیونی
بانک مرکزی در ادامه سیاست ارزی خود در اواخر مهرماه، در هفت روز نخست آبان 1399 نیز روزانه به طور متوسط ٧٠ میلیون دلار ارز به صورت اسکناس در «بازار متشکل معاملات ارزی» در نرخ های حاشیه بازار عرضه کرد، اما با وجود این میزان عرضه و امکان خرید هر صرافی به میزان 500 هزار دلار در بازار مذکور، از میزان عرضه در مدت یاد شده یعنی از اول تا هفتم آبان، در مجموع فقط ٧ درصد (حدود 5 میلیون دلار) توسط صرافی‌ها خریداری شده که این امر حاکی از فقدان تقاضای موثر در بازار برای ارز به صورت اسکناس است.
به گزارش ایبنا ، همچنین گزارش های دریافتی از سامانه نیما حاکی از این است که در این مدت حدود 6٧٠ میلیون دلار ارز به صورت حواله توسط صادرکنندگان در سامانه نیما عرضه شده است. در نهایت اینکه بانک مرکزی در این مدت اخیر عرضه های مناسب اسکناس ارز در قالب بازار متشکل ارزی داشته که از این میزان کمتر از 10 میلیون دلار آن از سوی بازیگران اصلی این بازار خریداری شد.
-->
نظر شما