اعتمادآنلاین| رییس کل بانک مرکزی خبر داد، برمبنای تقاضای فعالان اقتصادی بخش خصوصی و برای تسهیل برگشت هرچه بهتر ارز ناشی از صادرات به چرخه اقتصاد و تأمین مواد اولیه و نیازهای وارداتی واحدهای تولیدی، مقررات موردنظر به تأیید ستاد اقتصادی دولت رسید.
عبدالناصر همتی رییس کل بانک مرکزی اعلام کرد: «برمبنای تقاضای فعالان اقتصادی بخش خصوصی و برای تسهیل برگشت هرچه بهتر ارز ناشی از صادرات به چرخه اقتصاد و به‌طور ویژه، تأمین مواد اولیه و نیازهای وارداتی واحدهای تولیدی کشور، مقررات موردنظر دراین خصوص به تأیید ستاد اقتصادی دولت رسید که جزئیات آن هفته آینده اعلام می‌شود.همان‌گونه که قبلا اعلام وپیش بینی می‌شد، عرضه ارز در سامانه نیما به سرعت افزایش یافته و روند معاملات حواله‌های ارزی رشد خوب و قابل توجهی پیدا کرده است . در بسته جدید در کنار توسعه روش واردات در مقابل صادرات و واردات در مقابل ارز اشخاص، بر تقویت سامانه نیما به عنوان محور مبادلات مربوط به حواله ارزی تأکید شده است.نرخ رشد پایه پولی و نقدینگی علی رغم فشارهای وارده به بانک مرکزی به خاطر شرایط خاص کشور و نیز نیازهای مرتبط با کرونا، تا حد ممکن مدیریت و کنترل شده است. درپایان هفته سوم مهرماه 99 رشد پایه پولی و نقدینگی، نسبت به پایان سال قبل، به ترتیب 9.5 و 18 درصد ثبت شده است که رقم‌های نهایی آن درپایان مهرماه، توسط بانک اطلاع‌رسانی خواهد شد.همان‌گونه که قبلا گفتم، با هدف کاهش ضریب فزاینده و کنترل بیشتر نقدینگی، نرخ سپرده قانونی از اول مهرماه به وضعیت ابتدای سال 99 برگردانده شد و اقدامات لازم احتیاطی برای ایجاد محدودیت در رشد ترازنامه بانک‌ها در دستور کار قرار دارد که در تعدیل روند نرخ رشد نقدینگی در نیمه دوم سال موثر خواهند بود .»
از سوی دیگر، بانک مرکزی در هفت روز نخست آبان ماه (از تاریخ 1 الی 7 آبان ماه 1399) روزانه، به‌طور متوسط 70 میلیون دلار ارز به صورت اسکناس در «بازار متشکل معاملات ارزی» در نرخ‌های حاشیه بازار عرضه کرده است.به رغم این میزان عرضه و امکان خرید هر صرافی به میزان 500 هزار دلار در بازار مذکور، از میزان عرضه طی مدت یاد شده (از تاریخ 1 الی 7 آبان ماه 1399)، در مجموع فقط 7 درصد (حدود 5 میلیون دلار) توسط صرافی‌ها خریداری شده است؛ که این امر حاکی از فقدان تقاضای موثر در بازار برای ارز به صورت اسکناس است. همچنین گزارش‌های دریافتی از سامانه نیما حاکی از این است که در مدت مشابه حدود 670 میلیون دلار ارز به صورت حواله توسط صادرکنندگان در سامانه نیما عرضه شده است.
با وجود اعلام بانک مرکزی، مبنی بر عرضه قابل توجه اسکناس و حواله ارزی در بازار متشکل ارزی و نیما، این پرسش همچنان وجود دارد که چرا تقاضای قابل توجهی برای این عرضه ارزی صورت نمی‌گیرد و چه سازو کاری در بازار متشکل ارزی و نیما وجود دارد که مانع از رشد تقاضا و کاهش قیمت ارز می‌شود. به نظر می‌رسد که این نوع عرضه ارز مدیریت شده است و شرایط و ملاحظاتی دارد که متقاضیان ارز نمی‌توانند به میزان ارز مورد انتظار دسترسی داشته باشند و همین موضوع مانع از کاهش قیمت‌ها می‌شود. برخی کارشناسان می‌گویند که بخشی از تقاضای بازار آزاد، مرتبط با واردات رسمی نیست.
بخشی از تقاضا نیز مرتبط با حفظ ارزش پول است و در نتیجه مراجعه بخش‌های غیر رسمی که به واردات و ثبت سفارش مرتبط نیست موجب می‌شود که قیمت بازار آزاد بالاتر باشد و عرضه در بازار متشکل ارزی و نیما قادر به کاهش قیمت‌ها نباشد. همچنین برخی فعالان بازار ارز برای جلوگیری از کاهش ارزش دارایی‌های خود، تمایل زیادی به کاهش قیمت‌ها ندارند و این موضوع نیز مانع از کاهش قیمت ارز شده است. در بازار آزاد، قیمت دلار 28 هزار تومان، یورو 32 هزار و 850 تومان و درهم امارات 7 هزار و 750 تومان اعلام شده است.نرخ میانگین معامله فروش دلار در سامانه سنا روز 7 آبان به 27367 تومان و نرخ خرید دلار در سامانه نیما به 26819 تومان اعلام شد.صرافی‌های بانکی هر دلار را 27 هزار و 900 تومان فروختند، اما صرافی ملی قیمت خرید دلار و یورو (اسکناس) را از صفحه خود حذف و نرخ فروش را اعلام کرد. قیمت فروش یورو در صرافی‌های بانکی 32 هزار و 900 تومان درج شد. در برخی ساعات صبح نیز قیمت فروش دلار در صرافی‌ها با کاهش نسبت به قیمت‌های پایانی روز کاری قبل 27 هزار و 750 تومان و قیمت فروش یورو نیز با کاهش معادل 32 هزار و 650 تومان اعلام شده است.
گفتنی است، برخلاف روزهای قبل از روز چهارشنبه 7 آبان قیمت خرید دلار و یورو از سایت صرافی ملی حذف شده است.همچنین در سامانه سنا نیز هر یورو با قیمت میانگین 33 هزار و 357 تومان به فروش رسید و هر دلار با قیمت میانگین 27 هزار و 918 تومان فروخته شد.علاوه براین در سامانه نیما طی روز کاری گذشته، حواله یورو با میانگین قیمت 33 هزار و 27 تومان به فروش رسید و حواله دلار نیز قیمت میانگین 26 هزار و 873 تومان را ثبت کرد. نرخ خرید و فروش دلار و یورو در صرافی‌های بانکی و بازار متشکل ارزی متغیر است و متناسب با نوسان بازار آزاد در طول روز چند بار تغییر می‌کند.هفته‌های گذشته با تشدید نوسان ارزی و مدیریت عرضه و تقاضا توسط بانک مرکزی، قیمت ارز تا حدودی روند نزولی درپیش گرفت و اکنون نرخ فروش دلار در صرافی‌ها با کاهش نسبت به قیمت‌های پایانی دیروز 27 هزار و 900 تومان و قیمت فروش یورو نیز با کاهش معادل 32 هزار و 900 تومان اعلام شد.
روز جمعه اونس جهانی طلا به 1874 دلار کاهش یافت. در بازار داخلی مظنه هر مثقال طلا 5 میلیون و 435 هزار تومان، طلای 18عیار هر گرم یک‌میلیون و 254 هزار تومان، قیمت سکه تمام‌بهار آزادی طرح جدید 13 میلیون و 800 هزار تومان و قیمت سکه طرح قدیم 13 میلیون تومان، نیم‌سکه بهار آزادی 7 میلیون و 300 هزار تومان، ربع‌سکه بهار آزادی 5 میلیون تومان و سکه گرمی 2 میلیون و 700 هزار تومان معامله شد.
قیمت طلا، سکه و ارز در بازار طی روزهای نخست هفته نسبت به روزهای قبل با افزایش همراه شده‌اند که یکی از دلایل اصلی اعمال تحریم‌های مجدد برخی بانک‌های ایرانی است، جو روانی حاکم در بازار ارز موجب شده تا بار دیگر نوسانات شدید قیمتی در بازار به وجود آید و دلار نیز از سد قیمتی 30 هزار تومان عبور کند.
در هفته‌های اخیر، تشدید نوسانات ارزی موجب شد تا بازارساز تصمیم جدی برای مدیریت عرضه و تقاضا بگیرد و برهمین اساس علاوه بر افزایش عرضه در بازار با برداشتن سقف فروش در سامانه نیما، از سرگیری فروش ارز سهمیه‌ای و کاهش اختلاف دلار در بازار رسمی و آزاد و البته آزاد شدن فروش ارز پتروشیمی‌ها در صرافی‌های مجاز مقدمات کاهش نوسانات قیمتی را در بازار ارز فراهم کرد.بانک مرکزی همچنین اعلام کرده از روز دوشنبه 21 مهرماه نیز روزانه 50 میلیون دلار اسکناس وارد بازار خواهد کرد ضمن اینکه سقف خرید بانک‌ها و صرافی‌ها در بازار متشکل ارزی را به 500 هزار دلار افزایش داده است.
فعالان بازار پیش‌بینی می‌کنند با ورود 50 میلیون دلار در بازار و افزایش سقف خرید صرافی‌ها در بازار متشکل، قیمت ارز کاهشی شود کمااینکه بعد از اجرای این سیاست طی چند روز قیمت دلار حدود 4 هزار تومان کاهش یافت.با افزایش قیمت ارز در بازار آزاد، قیمت خرید و فروش ارز در صرافی‌های بانکی نیز افزایش یافت؛ قیمت دلار برای اولین بار طی روز یکشنبه 20 مهر در صرافی‌های بانکی وارد کانال 31 هزار تومان شد؛ فعالان بازار براین باورند که رشد چشم‌گیر قیمت طلا و ارز و دلار واکنش هیجانی بازار به اقدام جدید امریکا بود که 18 بانک ایرانی را در لیست تحریم‌های ثانویه خود قرار داد.
دلار مهم‌ترین ابزار امریکا در جنگ اقتصادی
رییس سازمان پدافند غیر عامل کشور با بیان اینکه دلار یکی از مهم‌ترین ابزارها در جنگ اقتصادی امریکا علیه ایران است گفت: با راهکارهایی مثل ایجاد سازوکار معاملات غیردلاری و متنوع کردن سبد ارزی می‌توان مزیت اساسی دشمن (دلار) را در جنگ از بین برد.
سردار «غلامرضا جلالی» با اشاره به اینکه پدافند غیر عامل به زبان ساده یعنی دفاع بدون اسلحه افزود: هم در برابر تهدید اقتصادی، هم در برابر تهدید اجتماعی، هم تهدید بیولوژیکی و زیستی مدل‌های دفاع مختص به خود وجود دارد که از جنس اسلحه و دفاع نظامی نیست.تشویق مردم در جهت تبدیل ریال به دلار و سکه و کاهش ارزش پول ملی همه و همه از الطاف جنگ اقتصادی است.
وی ضمن اشاره به اینکه دلار یک پول بدون پشتوانه و تحمیل شده به دنیاست، افزود: وابستگی به دلار در کشور باید از بین برود و نقش ارزش افزوده مانند طلا پیدا نکند.دلار باید فقط پول مبادلاتی برای خارج از کشور باشد تا موجب کاهش ارزش پول ملی نشود.
بانک‌های مرکزی جهان فروشنده طلا شدند
در حالی که برخی از کشورهای تولید کننده طلا از افزایش بی سابقه قیمت این فلز برای جبران ضربه اقتصادی ویروس کرونا استفاده کرده‌اند، بانک‌های مرکزی برای اولین بار از سال 2010 به فروشنده طلا تبدیل شده‌اند.به گزارش بلومبرگ، در حالی که برخی از کشورهای تولید کننده طلا از افزایش بی سابقه قیمت این فلز برای جبران ضربه اقتصادی ویروس کرونا استفاده کرده‌اند، بانک‌های مرکزی برای اولین بار از سال 2010 به فروشنده طلا تبدیل شده‌اند.
بر اساس گزارش شورای جهانی طلا، فروش خالص شمش توسط بانک‌های مرکزی در سه ماهه سوم سال جاری میلادی 12.1 تن بوده که در مقایسه با سال گذشته خرید 141.9 تن ثبت شده است.به گفته این شورا، بیشترین میزان فروش توسط ازبکستان و ترکیه صورت گرفته است در حالی که بانک مرکزی روسیه اولین فروش سه ماهه خود را در 13 سال گذشته اعلام کرد.
ترس بازارها در اروپا و رشد قیمت دلار
با افزایش موارد ابتلای ویروس کرونا و ترس بازارهای اروپا، نرخ دلار رشد کرد.به گزارش رویترز، روز پنجشنبه دلار در برابر سبد ارزهای اصلی رشد کرد، زیرا تشدید موارد ابتلای ویروس کرونا در اروپا باعث ترس در بازارها شد، از اینکه تعطیلی‌های جدید به بهبود اقتصادی شکننده، آسیب برساند.
منبع: روزنامه تعادل