برخی از نمایندگان جمهوری‌خواه ایالات متحده می‌گویند تفاهم تاریخی هسته‌ای1+5 با ایران اسرائیل را مجبور به درگیری مسلحانه با ایران می‌کند.
ایران و قدرت‌های جهانی در قالب گروه 1+5 – آمریکا، انگلیس، فرانسه، چین، روسیه و آلمان- پس از روزها مذاکره‌ی فشرده در شهر لوزان سوئیس، شامگاه پنج‌شنبه بیانیه‌ی مشترکی صادر کردند.
مطابق با چهارچوب توافق، هیچ یک از تاسیسات هسته‌ای ایران و فعالیت‌های قبلی هسته‌ای متوقف، تعطیل و یا تعلیق نخواهد شد و ایران به فعالیت‌های هسته‌ای خود در تمام سایت‌های هسته‌ای خود از جمله نطنز، فردو، اصفهان و اراک ادامه خواهد داد.
براساس این تفاهم، تمام تحریم‌های بین‌المللی علیه جمهوری اسلامی ایران در قبال اقدامات تعیین شده برای محدودسازی برنامه‌ی هسته‌ای ایران، رفع خواهد شد.
قرائت بیانیه مشترک مذاکرات هسته ای ایران و 1+5 توسط محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران و فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در شامگاه پنج شنبه (13 فروردین 1394) در دانشگاه پلی تکنیک لوزان سوییس.
«جان بینر»، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا روز پنج‌شنبه طی یک بیانیه، گفت: «ساده‌لوحانه خواهد بود که فرض کنیم رژیم ایران به استفاده از برنامه‌ی هسته‌ای خود و هرگونه رفع تحریم اقتصادی برای اقدامات بیشتر در بی‌ثبات کردن منطقه ادامه ندهد.»
بینر که تصمیم‌اش برای دعوت از بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل برای سخنرانی قبل از برگزاری کنگره در ماه گذشته، انتقاد شدید کاخ سفید را برانگیخت، گفت:«نگرانی‌های من در مورد اقدامات ایران برای دامن زدن به ناآرامی، خشونت‌های شدید و تروریسم افزایش یافته است.»
«مارک کرک»، سناتور جمهوری‌خواه مجلس سنای آمریکا از ایالت ایلینوی نیز با محکوم کردن تفاهم هسته‌ای ایران گفت که رفع هرگونه تحریم ضد ایرانی خاورمیانه را با جنگ دیگری روبرو می‌کند.
این سناتور جنگ‌طلب در گفت‌وگو با پایگاه خبری «پولیتیکو» آمریکا گفت که یک توافق هسته‌ای «به یک ابر قارچ (ابر ناشی از انفجار هسته‌ای) در محلی نزدیک تهران منجر خواهد شد.»
«مارک کرک»، سناتور جمهوری‌خواه مجلس سنای آمریکا از ایالت ایلینوی
کرک به عنوان یکی از طراحان تحریم‌های ضد ایرانی در مجلس سنای آمریکا گفت: «ما مستقیما به سمتی می‌رویم که اسرائیل مجبور شود به این قائله خاتمه دهد... درحالی که غرب هیچ‌کاری نمی‌کند، اسرائیل بارها و بارها اقدام کرده است.»
«باب کورکر»، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس سنای آمریکا نیز گفت کنگره باید جزئیات هرگونه توافق هسته ای نهایی با ایران را بررسی کند و تایید آن توسط کنگره امکان تصویب قانونی که اجازه اجرای آن را بدهد بیشتر خواهد کرد.
این جمهوری‌خواه به دولت اوباما هشدار داد که نباید با بردن مستقیم توافق ایران به سازمان ملل، کنگره را نادیده بگیرد.
وی افزود: «دولت باید به جای برنامه‌‌ریزی صورت گرفته برای دور زدن کنگره و مستقیما رفتن به سازمان ملل متحد، ابتدا به دنبال مشارکت مردم آمریکا باشد.»
«تام کاتن»، سناتور جمهوری‌خواه آمریکا از ایالت آرکانزاس نیز گفت: «من و همکارانم در مجلس سنا برای محافظت از آمریکا در مقابل این طرح بسیار خطرناک... و برای متوقف کردن یک مسابقه تسلیحات هسته‌ای در بی‌ثبات‌ترین منطقه‌ی جهان تلاش خواهیم کرد.»
همچنین «مارکو روبیو»، سناتور جمهوری خواه ایالت فلوریدا در سنای آمریکا گفت که توافق هسته‌ای موکد شکست گسترده‌تر دولت اوباما در سیاست خارجی است.
اوباما: توافق با ایران یک تفاهم تاریخی است
واکنش جمهوری‌خواهان کنگره در حالی صورت گرفته است که باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا، توافق با ایران را یک «تفاهم تاریخی» نامید.
وی شب گذشته پس از اعلام بیانیه‌ی مشترک هسته‌ای ایران و 1+5 با قرائت یک بیانیه در کاخ سفید، افزود: «آمریکا امروز توانست به همراه متحدان و شرکایش با ایران به یک تفاهم تاریخی برسد که اگر کامل اجرا شود، ایران را از دستیابی به سلاح هسته‌ای باز می‌دارد. من به عنوان رئیس جمهور، مسوولیتی بزرگ‌تر از حفظ امنیت مردم آمریکا ندارم. من متقاعد شدم اگر این چارچوب به توافق جامعی بیانجامد، کشورمان و متحدان ما و نیز جهان امن‌تر خواهند بود.»
اوباما همچنین پنج‌شنبه شب در تماس تلفنی با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی گفت، چارچوب توافق هسته‌ای میان ایران و قدرت‌های جهانی نشان‌گر پیشرفت مهمی است.
این درحالی است که نتانیاهو مخالفت شدید خود را با تفاهم سیاسی میان ایران و گروه 1+5 اعلام کرده است و مقامات رژیم صهیونیستی آن را یک اشتباه تاریخی و خطرناک دانسته‌اند.
«جان کری»، وزیر خارجه‌ی آمریکا نیز در دفاع از این تفاهم سیاسی با ایران، گفت: «به پارامترهایی دست یافتیم که ثابت کند برنامه هسته‌ای ایران صرفاً صلح‌آمیز است.»
کری افزود: «ما امروز به یک پیشرفت خیلی مهم در این مسئله رسیده‌ایم. ما به توافقی درباره پارامترهای کلیدی رسیده‌ایم که به جامعه بین المللی تضمین خواهد داد که برنامه هسته‌ای ایران صلح‌آمیز باقی خواهد ماند.»
استقبال سازمان ملل از تفاهم سیاسی ایران و 1+5
دبیرکل سازمان ملل متحد دستیابی به یک تفاهم سیاسی به عنوان چهارچوبی برای توافق تاریخی جامع و طرح اقدام را به ایران و 1+5 تبریک گفت.
بان کی مون، دبیر کل سازمان ملل متحد در بیانیه‌ای که توسط سرویس مطبوعاتی این سازمان منتشر شد، گفت راه حل فراگیر برای مساله‌ی هسته‌ای ایران به صلح و ثبات در منطقه کمک خواهد کرد و به همه کشورها اجازه خواهد داد تا با یکدیگر برای حل بسیاری از چالش های امنیتی جدی از نزدیک همکاری کنند.
وی با اشاره به این‌که توافق ایران و 1+5 تا سی‌ام ژوئن نهایی می‌شود، گفت تفاهم سیاسی حاصل‌شده میان ایران و غرب زمینه را برای یک توافق تاریخی فراهم می‌کند.
س م ل/ ح ع
∎