«به دلیل کمبود واکسن، اولویت برای توزیع، زنان باردار، سالمندان روستایی، کادر بهداشت و درمان فعال در بخش‌های پرخطر و نیروهای مسلح شاغل در مراکز بهداشتی و درمانی هستند». این اولویت‌بندی را وزارت بهداشت چند وقت پیش با توجه به نزدیک شدن فصل پاییز و احتمال شیوع و همزمانی بیماری آنفلوآنزا با بیماری کرونا انجام داد.

هرچند مسؤولان سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت طی روزهای گذشته بارها با حضور در رسانه‌های مختلف اعلام کردند که واکسن آنفلوآنزا به زودی در خانه‌های بهداشت و داروخانه‌ها توزیع خواهد شد اما پیگیری‌های خبرنگار فارس نشان می‌دهد نه تنها این واکسن در داروخانه‌ها موجود نیست حتی بسیاری از پایگاه‌های بهداشت و مراکز جامع خدمات سلامت واکسنی دریافت نکرده‌اند.

*توزیع یک و نیم میلیون دوز واکسن

چندی پیش سیدحیدر محمدی رئیس اداره داروی سازمان غذا و دارو، از توزیع ۱.۵ میلیون دوز واکسن آنفلوآنزا از سوم مهر ماه در شبکه بهداشتی کشور خبر داد و گفت: در فاز اول توزیع، ۱.۵ واکسن آنفلوآنزا آغاز شده و در حال تحویل به معاونت بهداشتی است و مقرر شده طی دو روز آینده تزریق آن در مراکز بهداشتی به صورت رایگان برای گروه‌های پرخطر از جمله زنان باردار، بیماران خاص، صعب العلاج، مزمن و کادر درمان آغاز شود.

وی با تاکید بر اینکه هنوز واکسن آنفلوآنزا در داروخانه‌ها توزیع نشده است، افزود: در مرحله بعد که زمان آن به زودی اعلام می‌شود، واکسن آنفلوآنزا بین داروخانه‌ها توزیع می‌شود. در این مرحله واکسن آنفلوآنزا  به افراد بالای ۶۵ سال و کودکان بین 6 ماه تا 5 سال با ارائه کارت ملی و ثبت اطلاعات، با قیمت 44 هزار تومان ارائه می‌شود.

اطلاع رسانی چندباره مسؤولان وزارت بهداشت درخصوص توزیع واکسن به مراکز جامع سلامت باعث شد تا برای اطلاع از نحوه توزیع و دریافت واکسن به چند مرکز جامع سلامت مراجعه کنیم اما متاسفانه مسؤولان این مراکز اعلام می‌کنند که تاکنون واکسنی به دست آنها نرسیده و هیچ اطلاعی از زمان توزیع آن هم ندارند. آنها حتی از اولویت‌بندی‌ها بی‌خبرند به طوری‌که مسؤول یکی از مراکز بهداشت جنوب پایتخت نیز می‌گوید که هنوز برایشان واکسن آنفلوآنزا نیاورده‌اند و نمی‌دانند چه زمانی موجود می‌شود.

در تماسی که با منطقه دروازه شمیران داشتیم مسؤول این مرکز هم با تکرار همین موضوع، تأکید کرد که زنان باردار در اولویت تزریق واکسن قرار دارند و افراد بالای ۶۵سال با بیماری‌های زمینه‌ای باید واکسن را از داروخانه‌ها تهیه کنند.

مسؤول خانه بهداشت منطقه یک نیز در اینباره گفت: هیچ واکسنی به دست ما نرسیده و متاسفانه روزانه زنان باردار با مشقت برای تهیه واکسن به ما مراجعه می‌کنند اما خبری از واکسن نیست. برخی از آنها نیز با نصب تابلوهایی اعلام کرده‌اند که «واکسن آنفلوآنزا موجود نیست سوال نکنید». یکی از مراجعه کنندگان به یکی از این مراکز درمانی گفت: برای تهیه واکسن آنفلوآنزا به چند مرکز بهداشت مراجعه کرده‌ام اما متاسفانه همه آنها اعلام کردند که واکسنی دریافت نکرده‌اند.

*مرکز بهداشت در دسترس نیست!

وی ادامه داد: تا قبل از ماجرای واکسن آنفلوآنزا از مرکز بهداشت محله گاهی با ما تماس می‌گرفتند و شرح حال و وضعیت سلامت خانواده را به دلیل شیوع بیماری کرونا جویا می‌شدند اما از روزی که اعلام شده که واکسن آنفلوآنزا را باید از خانه‌های بهداشت تهیه کنیم حتی پاسخ تلفن ها داده نمی‌شود و متاسفانه هیچ تماسی برای گرفتن شرح حال بیماران نیز با ما گرفته نمی‌شود و وقتی هم حضوری به این مرکز مراجعه می‌کنیم به ما اعلام می‌شود که واکسن را از داروخانه تهیه کنید.

*مسؤولان وزارت بهداشت مسؤول سرگردانی مردم

درحالی که بسیاری از گروه‌های حساس جامعه برای تامین واکسن آنفلوآنزا سردرگم و نگران هستند، اطلاع رسانی شفافی درباره دلیل توزیع نشدن واکسن آنفلوآنزا در خانه‌های بهداشت صورت نمی‌گیرد و خبرنگار فارس نیز نتوانست پاسخ قانع کننده‌ای در این زمینه از مسؤولان معاونت بهداشت دریافت کند. همه این موارد در حالیست که محمدرضا شانه‌ساز به شبکه خبر گفته بود که از شنبه، ۲و نیم میلیون دوز از این واکسن در مراکز بهداشت کشور برای گروه‌های حساس از جمله زنان باردار، بیماران مزمن و صعب‌العلاج و کادر درمان به‌صورت رایگان توزیع می‌شود. براساس اعلام وزارت بهداشت، قرار بود واکسن در داروخانه‌ها برای گروه‌های اولویت‌دار با کارت ملی، حدود ۴۴هزار تومان فروخته شود.

*چه افرادی به دنبال واکسن باشند؟

وزارت بهداشت چندی پیش، دستورالعمل مصرف واکسن آنفلوآنزای امسال را منتشر کرده بود؛ بر اساس این دستورالعمل، تنها افرادی می‌توانند واکسن را به‌صورت رایگان دریافت کنند که پرسنل بهداشتی، درمانی، خدماتی و انتظامی مراکز درمانی باشند یا دانشجویان گروه پزشکی که در این فصل در مراکز درمانی فعالیت می‌کنند، یا پرسنل نظام بهداشتی و مراکز اورژانس باشند یا در سازمان دامپزشکی و محیط‌زیست در ارتباط با پرندگان فعالیت کنند. در گروه بعدی که بیماران قرار دارند.

در این دستورالعمل آمده است: افراد مبتلا به ضعف سیستم ایمنی مثل افراد دیالیزی، تالاسمی ماژور هموفیلی، گروه‌های پرخطر ایثارگر و جانباز، سالمندان و پرسنل مراکز سالمندان و معلولان جسمی، حرکتی و عصبی، بیماران روان مزمن و کودکان بی‌سرپرست با هماهنگی بهزیستی، مادران باردار و... دیده می‌شوند. در همین دستورالعمل اعلام شده سایر گروه‌های پرخطر مثل آنها که بیماری‌های زمینه‌ای دارند و سن‌شان بالاست، می‌توانند واکسن را از داروخانه‌ها و بخش خصوصی تهیه کنند. اما مسئله اما اینجاست که این واکسن را کجا می‌توان پیدا کرد؟ و حالا نه تنها زنان باردار در بسیاری از مناطق به این واکسن دسترسی ندارند بلکه برخی خانه‌های بهداشت که واکسن در آنها توزیع شده از ارائه و تزریق واکسن به بیماران خاص سر باز می‌زنند.

*به داروخانه مراجعه نکنید واکسن نداریم

تاکنون اظهار نظرهای متفاوتی در زمینه توزیع واکسن آنفلوآنزا مطرح شده است اما باید توجه داشت که همین اظهارنظرها منجر به سردرگمی مردم و سودجویی دلالان شده است به طوری که بر خلاف روند هرساله برخی از داروخانه‌ها اقدام به پیش فروش واکسن آنفلوآنزا کردند، اقدامی که به گفته مدیر کل داروی سازمان غذا و دارو تخلف بوده و با داروخانه‌های متخلف برخورد می‌شود.

حمید خیری، رئیس روابط عمومی و عضو هیات مدیره‌انجمن داروسازان ایران در گفت‌وگو با خبرنگار سلامت خبرگزاری فارس در این خصوص اظهار داشت: واکسن آنفلوآنزا هنوز در اختیار داروخانه ها قرار نگرفته و مردم از مراجعه به داروخانه ها خودداری کنند. لازم است که مردم به اطلاعیه های وزارت بهداشت و انجمن داروسازان در خصوص زمان توزیع واکسن توجه کنند.

وی گفت: توصیه ها به وزارت بهداشت این است که در خصوص نحوه توزیع واکسن آنفلوآنزا، سیاست توزیع در داروخانه‌های منتخب را دنبال نکند، بلکه توزیع را به صورت چرخشی در همه داروخانه ها در نظر بگیرد مردم نیز اولویت های علمی و دارویی را مدنظر قرار دهند و ضمن رعایت پروتکل‌های درمانی و بهداشتی، اجازه دهند که واکسن به صورت هدفمند در اختیار گروه های در معرض خطر قرار گیرد.

*سرانجام واکسن‌ها چه می‌شود؟

اما روز گذشته کیانوش جهانپور سخنگوی سازمان غذا و دارو درخصوص آخرین وضعیت تامین واکسن آنفلوآنزا اظهار داشت: محموله اول واکسن آنفلوآنزا تامین و از چندی پیش توزیع آن در شبکه بهداشت کشور آغاز شد و اکنون در شبکه بهداشتی توزیع شده است.

وی افزود: محموله‌های بعدی واکسن آنفلوآنزا که وارد شود، بعد از رفع نیاز کامل نیاز گروه‌های اولویت‌دار در شبکه بهداشتی و مراکز بهداشت شامل کادر بهداشت و درمان، مادران باردار و بیماران خاص، سپس در داروخانه‌ها برای سایر افراد نیازمند و متقاضی توزیع خواهد شد.

جهانپور درباره مشکل نقل و انتقال ارزی که برای تامین واکسن آنفلوآنزا وجود داشت، گفت: در حوزه تبادلات ارزی و بانکی برای واردات واکسن آنفلوآنزا مشکلاتی وجود داشت که در حال حاضر حل شده و محموله‌ها به تدریج وارد کشور خواهد شد.

وی با بیان اینکه ۲.۵ میلیون دوز واکسن آنفلوآنزا در شبکه بهداشتی توزیع می‌شود، اظهار کرد: معمولا هر محموله‌ای به میزان ۲ میلیون دوزی وارد کشور می‌شود و مجموعا بنا شده که ۱۶ میلیون دوز واکسن آنفلوآنزا را برای امسال تامین کنیم. وقتی واکسن وارد کشور شود، بلافاصله برچسب‌گذاری شده و توزیع می‌شود. در حال حاضر محموله‌های جدید واکسن آنفلوآنزا در شرف وارد شدن به کشور هستند.

به گزارش فارس، هرچند چندین روز از وعده‌های چندباره وزارت بهداشت درباره تامین واکسن‌های آنفلوآنزا برای گروه‌های حساس می‌گذرد و باز هم مسؤولان سازمان غذا و دارو وعده تامین این واکسن‌ها را داده‌اند اما به نظر می‌رسد وزارت بهداشت باید برای شفاف‌سازی در زمینه نحوه توزیع واکسن‌های آنفلوآنزا و جلوگیری از مراجعه حضوری مردم به پایگاه‌های سلامت آن هم در بحران کرونا لیست این مراکز را در اختیار رسانه‌ها قرار دهد تا مردم از این طریق به نزدیکترین مرکز جامع سلامت تحت پوشش مراجعه کرده و خدمت را دریافت کنند.