به گزارش «پارسینه»، پس از آن که برقراری روابط رسمی امارات متحده عربی و اسرائیل اعلام شد، دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، گفت: «اکنون که یخ شکسته است، من انتظار دارم کشور‌های عربی و اسلامی بیشتری مسیر امارات متحده عربی را دنبال کنند.»

امارات پس از مصر و اردن به سومین کشور عربی تبدیل شد که روابط رسمی با اسرائیل برقرار کرده است. اگرچه اقدام امارات با واکنش تند بسیاری از کشورها، گروه ها و شخصیت های جهان اسلام همراه شد، اما این ارتباط از سوی برخی از رهبران منطقه که مدت هاست روابطی مخفیانه با اسرائیل دارند، مورد استقبال قرار گرفت و اکنون بسیاری از ناظران به گمانه زنی درباره گزینه‌های احتمالی بعدی برای عادی سازی روابط با اسرائیل پرداخته اند.

مجله «اکونومیست» در همین رابطه عمان را یکی از گزینه‌های محتمل می‌داند. مسقط که از توافق امارات و اسرائیل استقبال کرده است، در گذشته هم پل ارتباطی میان جهان عرب و این رژیم بوده است. در سال ۲۰۱۸ سلطان قابوس فقید پذیرای بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، بود، اتفاقی که برای نخستین بار در دو دهه گذشته در منطقه خلیج فارس شاهد بودیم. با این وجود، سلطان هیثم که در ماه ژانویه و پس از مرگ سلطان قابوس به سلطنت رسید، یک روز پس از گفتگوی وزیر خارجه عمان با همتای اسرائیلی خود، او را برکنار کرد. این اقدام بخشی از خانه تکانی گسترده‌تر در دولت بود.

اگر عمان کشور بعدی نباشد که به سمت عادی سازی روابط می‌رود، بحرین می‌تواند گزینه‌ای جدی باشد. کابینه بحرین با ستایش از توافق ابوظبی و تل آویو، آن را «تاریخی» خواند. گفته می‌شود نخست وزیر بحرین با رئیس دستگاه اطلاعاتی اسرائیل گفتگو کرده است و پیش از این هم منامه میزبان مقامات اسرائیلی بوده است. دیپلمات‌های آمریکایی رونمایی از بخش اقتصادی طرح صلح ترامپ میان اسرائیل و فلسطین را در پایتخت بحرین برگزار کردند. این پادشاهی کوچک در نگاه به ایران به عنوان یک تهدید، ارتباط نزدیکی با امارات و همچنین اسرائیل دارد.

سودان کشوری دیگر است که برخی از تحلیلگران به آن اشاره کرده اند. عبدالفتاح البرهان، رئیس شورای نظامی انتقالی سودان، سال گذشته در اوگاندا با نتانیاهو دیدار و برای عادی سازی روابط اعلام موافق کرد. با این وجود، خارطوم بعد‌ها پیام‌های متناقضی ارسال کرد.

در آن سوی آفریقا می‌توان از مراکش به عنوان یک احتمال دیگر نام برد. این کشور در ابتکارات صلح عربی پیشین نقشی کلیدی داشت و زمانی مرکز زندگی یهودیان بود. صد‌ها هزار نفر از ساکنان سرزمین‌های اشغالی از کشور‌های شمالی آفریقا آمده اند. موریتانی که در نزدیکی مراکش قرار دارد هم گزینه‌ای محتمل است. این کشور از سال ۱۹۹۹ روابط رسمی با اسرائیل برقرار کرده بود، اما در سال ۲۰۰۹ و به دنبال جنگ غزه، به آن پایان داد. موریتانی از «تصمیم خوب» امارات ستایش کرده است.

در فهرست گزینه‌های احتمالی برقراری روابط رسمی با اسرائیل، از عربستان سعودی هم می‌تواند نام برد، اما این یک رویداد بعید است. محمد بن سلمان، ولیعهد و حاکم غیررسمی عربستان، پیشتر گفته بود که روابط رسمی با اسرائیل می‌تواند منفعتی دوجانبه داشته باشد. او به توان اقتصادی و فنی اسرائیل غبطه می‌خورد و با این رژیم برای مقابله با ایران همکاری می‌کند، اما عادی سازی روابط هنوز گامی بسیار بلند برای این پادشاهی محافظه کار به نظر می‌رسد.