واقعیت این است که علیرغم تاکید و تبعیت جامعه مذهبی در این زمینه به نظر نمی رسد که رعایت این قبیل دستورالعمل های بهداشتی در برخی تجمعات دیگر (گاه ناخواسته) وجود داشته باشد. نکته ای که مسوولیت آن بیش از مردم بر دوش دولت است.  

رییس سازمان تبلیغات اسلامی در این زمینه به سینماها یا حضور نفس به نفس مردم در مترو به خصوص در خطوط خارج شهر اشاره کرده است که مسافران زمان زیادی را در فضای بسته واگن ها به سر می برند. همه ما با این صحنه عجیب در واگن های مترو مواجه بوده ایم که در حالی که صندلی های مترو یک در میان ضربدر خورده تا مانع نشستن بر آنها شوند و از این طریق مثلا فاصله اجتماعی رعایت شود مسافران ِ ایستاده در فاصله ای بسیار کم یا بعضا به هم فشرده بسر می برند ! 

موضوع سفرهای تفریحی به شمال نیز آشکارتر از آن است که کسی بخواهد آن را یادآوری کند.

از نظر عقلانی و با یک نگاه نقادانه جای این پرسش هست که رعایت پروتکل های کرونایی چرا در محیط های مختلف از توجه متناسب و برابر برخوردار نیست. ممکن است گفته شود اشتغال در بازار و اداره را نمی توان تعطیل کرد اما برخی سنت های دینی وعرفی را -که از قضا برخی از آن ها مانند عزاداری به شیوه های متعارف مستحب است نه واجب- می توان محدود یا در صورت لازم حتی تعطیل کرد.

 این استدلال درستی است اما سخن بر سر نقد تصمیمات مدیریتی در این زمینه و اثرگذاری آنهاست نه درستی برگزاری عزاداری به شیوه سال های قبل.

وقتی اهتمام چندانی در فراهم آوردن استانداردهای پیشگیرانه در فضاهای پر تردد مشاهده نمی شود (در راس آن‌ها خودروهای حمل و نقل عمومی و مترو) یا برخی تفریحات نا لازم دیگر تعطیل نمی شود چگونه می توان از اثربخشی تصمیمات ابلاغی ستاد مبارزه با کرونا سخن گفت؟!

یقینا معنای این سخن بی اعتنایی به این تصمیمات و تعطیلی پروتکل ها در اجتماعات دیگر تا بسامان شدن شرایط در  مترو و اتوبوس نیست اما مدیریت عقلانی در این زمینه حکم می کند که تصمیم گیران در تصمیم و اجرا رعایت همه جوانب را بکنند. به خصوص آنکه رعایت یک جانبه این پروتکل ها چه در سطح روابط فردی و چه در سطح اجتماعی اثر لازم را در پیشگیری از سرایت و گسترش کرونا ندارد.

 فرض کنیم بنابر مصالح بهداشتی کلیه اجتماعات عزاداری به صورت مطلق ممنوع اعلام شود و احدی حق نداشته باشد در هیچ شکلی از تجمعات مربوط به این سنت دینی شرکت کند. اثر چنین تصمیمی تا زمانی که اوضاع در حمل و نقل عمومی یا مسافرت‌ها چنان است که همه شاهد هستیم تا چه حد است؟!

 تا زمانی که مردم مجبورند از مترو و اتوبوس به شکل فعلی استفاده کنند یا هیچ محدودیتی در سفرهای بین شهری وجود نداشته باشد سخن گفتن از رعایت پروتکل ها در برخی تجمعات دیگر چندان اثربخش نخواهد بود.

«الف»