فرناز صیفی
کارشناس تحلیل کارگزاری بانک مسکن
حال ناخوش خودروسازی‌ها
بازدهی صنعت خودرو با بورس و فرابورس در بازه‌های زمانی متفاوت است. در تمامی بازه‌ها رشد صنعت خودرو از بورس و فرابورس بیشتر بوده است. این تفاوت در بازه‌های بلندمدت کمتر بوده و نزدیک به بورس و فرابورس حرکت می‌کرده اما در بازه یک‌سال تا یک هفته تقریبا شاهد بازدهی دو برابری صنعت خودرو نسبت به بورس و فرابورس هستیم؛ و در بازه ۳ماهه بیشترین اختلاف بین بازدهی‌ها وجود دارد؛ به‌طوری‌که بازدهی صنعت خودرو ۵۲۲ درصد و بورس و فرابورس ۱۳۷درصد بوده است. بنابراین عملکرد گروه خودرو با وجود اینکه از بنیاد چندان خوبی برخوردار نیستند؛ صرفا به‌واسطه اخبار منتشر شده در این صنعت از جمله افزایش‌های پی‌در‌پی قیمت خودرو و محصولات و افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها به این رشد بیشتر از شاخص کمک شایانی داشته است.
راهکار کاهش زیان
با این حال زیان انباشته در این شرکت‌ها همچنان با اهمیت است. یکی از راهکارهایی که در جهت کاهش زیان اتخاذ شد در کمیته‌ای در اوایل تیرماه، از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت گرفته شد. براساس تصمیمات این کمیته، خودروسازان مکلف شدند تا روند داخلی‌سازی و کاهش ارزبری قطعات خودرو را به دقت رصد کنند. کاهش ارزبری با استفاده از قطعات داخلی‌سازی شده در این صنعت به میزان ۶۰ میلیون یورو است. بنابراین با وجود این تصمیم گامی در جهت کاهش هزینه‌های ساخت برداشته می‌شود اما در عین حال کیفیت محصولات تولیدی براساس این تصمیم نیز قابل تامل است. با وجود زیان‌های سالانه و افزایش زیان انباشته در گروه خودرو که نشان از بنیاد ضعیف این گروه دارد، آنچه باعث رشد این گروه بوده است بیشتر اخبار مختلف برای گروه است که سبب می‌شود چندان بنیاد ضعیف و زیان گروه به چشم نیاید. اخباری همچون افزایش نرخ محصولات که به‌صورت پی‌در‌پی منتشر می‌شود، تجدید ارزیابی از محل دارایی‌ها که به دلیل تورم موجود در کشور و وضعیت نرخ دلار است و همچنین واگذاری نمادهای گروه خودرویی به عنوان سهام دولتی از طریق صندوق‌های ETF دولتی است.
قیمت به درآمد چه چیزی را آشکار می‌کند؟
در مقایسه نسبت‌های مالی مهم صنعت خودرویی با بورس و فرابورس، نکات جالب توجهی وجود دارد. نسبت (P/ E (ttm صنعت خودرو با عدد ۱۹۲ در مقایسه با بورس و فرابورس که عدد ۳۵ را نشان می‌دهد، نسبتی در حدود 5/ 5 برابر دارد. یک عامل برای P/ E بالا در صنعت خودرو، وضعیت سود و زیان آنهاست که بعضا در نمادهای مورد بررسی در این تحلیل یعنی خودرو، خساپا، خپارس و خزامیا که حتی این نسبت منفی است زیرا این شرکت‌ها نه تنها همچنان با زیان مواجه هستند (دو نماد خپارس و خزامیا در سوددهی منظم عمل نمی‌کنند و در برخی سال‌ها زیان و برخی سال‌ها نیز سود شناسایی کرده‌اند) بلکه زیان انباشته آنها نیز در حال رشد است. بنابراین به لحاظ نسبت (P/ E (ttm دارای توجیه سرمایه‌گذاری نیست.
نسبت‌های مالی
براساس آنچه پیش‌تر گفته شد. وضعیت سود و زیان نمادهای گروه خودرویی چندان خوب به‌نظر نمی‌رسد. بخصوص در نمادهای خودرو و خساپا که در سال‌های اخیر با وجود دریافت پی‌در‌پی افزایش قیمت برای محصولات و همچنین افزایش فروش محصولات، زیان‌دهی بیشتری را نیز به‌وجود آورده‌اند. در نمادهای خپارس و خزامیا نیز این روند منظم نیست. در ارتباط با سود و زیان انباشته در نمادهای مورد بررسی، در خودرو و خساپا زیان انباشته در حال رشد است و در هر سال این رشد بیشتر می‌شود. در خپارس و خزامیا نیز رشد زیان انباشته در خپارس محسوس‌تر است. خزامیا با وجود برخورداری از زیان انباشته اما از رشد بیشتر آن جلوگیری کرده است. بنابراین همان‌طور که پیش‌تر گفتیم، عامل رشد این گروه بنیاد آن نمی‌تواند باشد.
نیاز به اصلاح قیمتی
در حال حاضر قیمت و ارزش بازار نمادهای خودرو، خساپا، خپارس و خزامیا براساس اطلاعات جدول زیر است. به‌نظر می‌رسد که نمادهای گروه خودرویی نیاز به یک اصلاح قیمتی دارند تا بتوانند در صورت کشش و وجود اخبار مثبت بیشتر برای صنعت، پتانسیل رشد را داشته باشند، اما ممکن است این اصلاح برای نمادهای خودرو و خساپا با توجه به روند معاملاتی که دارند چندان متصور نباشد یا اصلاح کوتاه‌مدتی برایشان لحاظ شود. عامل دیگری که می‌تواند رشد این گروه را برای مدتی تضمین کند؛ وجود و عرضه صندوق‌های ETF دولتی است.
بازدهی‌های خودرو‌ساز‌ها
بازدهی نمادهای خودرو، خپارس، خزامیا و خساپا در ۴ماهه ابتدایی سال جاری جالب توجه است. نمادهای گروه خودرو از اواخر سال ۹۸ به دلیل مشخص شدن افزایش نرخ خودرو تا اواخر فروردین ماه بسته بودند و با خبر افزایش نرخ، اکثر نمادها رشد قابل توجهی را به هنگام بازگشایی نماد داشتند و پس از آن سیر صعودی را در پیش گرفتند. دو نماد خساپا و خودرو نیز با ثبت افزایش سرمایه با قیمت‌های ۱۳۰ و ۱۱۷ تومان بازگشایی داشتند. پس از گذشت ۴ ماه از معاملات ۴ نماد مذکور، بیشترین رشد در این میان از آن خپارس با بازدهی ۸۲۵درصد بوده است. پس از خپارس رشد خزامیا چشمگیر است که بازدهی ۸۱۷درصد را محقق کرده است. نماد خودرو و خساپا با وجود اینکه تقاضای بیشتری در ابتدای بازگشایی و معاملات داشتند و همچنین سر و صدای بیشتری در بازار به پا کردند اما نسبت به سایر نمادها بازدهی کمتری را نصیب کرده‌اند. نماد خودرو ۴۳۹درصد و خساپا که بازدهی کمتری نسبت به ۳ نماد دیگر داشت ۲۸۵درصد را حاصل کرد.
در دو نماد خساپا و خودرو به عنوان لیدر گروه خودرویی، ارزش جایگزینی با دلار 21هزار تومان به ترتیب 53هزار و 81هزار میلیارد تومان است. ارزش بازاری آنها نیز به همان ترتیب 87هزار و 184هزار میلیارد تومان است و در هر دو نماد ارزش جایگزینی تا ارزش بازار فاصله دارد. و نسبت ارزش بازار به ارزش جایگزینی به ترتیب در خساپا و خودرو 64/ 1 و 27/ 2 مرتبه است. در شرایط عادی انتظار بر این است که ارزش جایگزینی یک دارایی و به طور کلی ارزش جایگزینی یک شرکت بسیار نزدیک به ارزش بازاری آن شرکت باشد؛ اما واقعیت امر این است که در کشوری نظیر ایران، این موضوع به دلیل تورمی بودن کشور و همچنین وضعیت دلار، به وضوح نقض می‌شود. ارزش جایگزینی بر اساس هر سهم در خساپا و خودرو ۲۷۲ و ۲۶۹ تومان است؛ این در حالی است که ارزش بازار هر سهم در این نمادها به ترتیب ۴۴۶ و ۶۱۰ تومان است. بنابراین با توجه به اینکه ارزش بازار این دو نماد از ارزش جایگزینی آنها بیشتر است از این بخش نیز اهرمی برای افزایش قیمت نمادهای مذکور وجود ندارد.
نظر شما