شناسهٔ خبر: 41585623 - سرویس اجتماعی
نسخه قابل چاپ منبع: پارسینه | لینک خبر

اولین و آخرین حج

«فرمان حرکت صادر شد. همه به سوی سرزمین آرزوها حرکت کردند. در سرزمین منا در کنار رسول خدا(ص) بایستی با سلاح از قبل تهیه شده، محکم و استوار به جنگ شیطان رفت و شیطان درون و برون و شیطان رانده شده از درگاه الهی را به نیت قرب الی الله از خود دور کرد.

صاحب‌خبر -
اکنون می‌توانید به قربانگاه بروید با مهر تایید پیامبر خدا (ص) همه بسوی قربانگاه رفتند؛ قربانگاهی که جد اعلای همین رسول خدا (ص)، در جهت اطاعت امر الهی، آماده شد تا فرزند دیر بدست آمده‌اش را در راه خدا قربان کند، فرزندی که در جهت فرمان الهی صبر پیشه می‌کند و به پدر راهکار ارائه می‌دهد که مطیع امر اله باش و من صبر خواهم کرد. در این سرزمین هم پدر در جهت رضای حق از "فرزند" گذشت و هم فرزند در جهت فرمان حق از "جان"، اینجا بود که " فَدَیْنَاهُ بِذِبْحٍ عَظِیمٍ " آمد! در این حج، اعمال همه یکسان بود و قومی بر قوم دیگر برتری نداشت، وقوف در منی در کنار پیامبر(ص) یک صحنه ماندگار بجا گذاشت.»

 مکه در سال هشتم فتح شد. بت‌های داخل کعبه خارج و شکسته شد. گروه‌هایی هم اعزام شدند تا بتکده‌هایی اطراف را از بت خالی کنند. پیامبر(ص) چند روزی درمکه ماند. وقتی ماجرای غزوه حنین پدید آمد، عازم حنین شد.

پیامبر(ص) پس از حنین به وعده خویش که در پیمان عقیه با مردم یثرب بسته بود عمل کرد. او که خود وفای به عهد را اصل ایمان می‌داند، وفای به عهد کرد وهمراه با انصار به مدینه بازگشت و در مکه ماندگار نشد.

عمده مردم شهر مکه مسلمان شده‌اند، اما رفت و آمد مشرکان همچنان برقرار بود. در اواخر سال نهم آیات اولیه سوره توبه نازل شد. " بَراءَةٌ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ" اعلان بیزاری خدا و رسولش از مشرکان بفرمان الهی از پیامبر(ص) خواسته شد یا خودش یا اهلش این آیات را در مکه بین حاجیان قراءت کنند.

پیامبر(ص) علی بن ابیطالب(ع) را اهل تشخیص داد، به علی(ع) ماموریت داد تا محتوای آیات را در منی برای همه حاجیان اعلام کند.

ماموریتی بود دشوار!!

باید مردی شجاع که خوفی از مشرکان ندارد اعلام محدودیت کند. علی (ع) در جمع حاجیان با تلاوت آیات الهی، در عقبه منی محدودیت‌ها رابدین شرح اعلام کرد:

* از این به بعد هیچ مشرکی حق ورود و اقامت در سرزمین مقدس مکه ندارد.

*مکه شهری است اسلامی و متعلق به همه مسلمان.

*پیمان‌های مسلمانان با مشرکان در صورتی که زمان نداشته باشد، به اتمام می‌رسد.

*برای پیمان‌های زمان دار ۴ ماه فرصت گذاشته می‌شود.

*مکه پس از قراءت آیات اولیه سوره توبه، به تدریج تا ظرف چهار ماه از مشرکان خالی می‌شود.

پیامبر(ص) دربیست وششم ذوالقعده سال دهم به همراه کاروانی عازم حج تمتع شد. بعد از هجرت پیامبر(ص) از مکه، این اولین حج تمتع پیامبر(ص) است. پیامبر(ص) یک بار بعد از صلح حدیبیه، سفر سه روزه‌ای که به مکه داشت، برای اعمال عمره قضا شده سفر ناتمام قبل.

پیامبر(ص) و همراهان در مسجد شجره، در نزدیکی مدینه، محرم شده و لبیک گویان از مسجد خارج می‌شوند.

تا امروز دستورالعمل احکام عبادی نماز، روزه، خمس، زکات، جهاد، امر بمعروف و نهی از منکر طی آیات الاحکامی که بیشتر در مدینه نازل شد، برای مسلمانان تبیین شده بود.

این بار موضوع اعمال حج مطرح است. حجی که باقیمانده و یادگار جدش ابراهیم(ع) و اسماعیل(ع) است.

پیامبر(ص) و مسلمانان با لباس احرام، عزم خانه دوست می‌کنند. امسال باید حجی متفاوت باشد. در کنار رسول خدا (ص)؛ مسیر را معمولا پنج روزه طی می‌کنند. پیامبر(ص) برای انجام اعمال حج وارد مکه شد. هر عملی که در این حج انجام می‌دهد، دستورالعمل حج تمامی مسلمانان خواهد شد.

در گذشته برسم جاهلیت و یا از روی اقتدار و بزرگ پنداری! تغییراتی در اعمال حج داده بودند. بعضی عرفات نمی‌رفتند و بعضی برای خود امتیاز دیگری قایل بودند. با انجام عمره تمتع اولین قدم حج اسلامی برداشته شد. از این به بعد تمامی زوایدی که در دوران جاهلیت به حج اضافه شده بود حذف می‌شود.

حج ابراهیمی باز می‌گردد. درحج ابراهیمی امتیازهای قومی و قبیله‌ای وجود ندارد. فرقی بین حج گذار قرشی با دیگر قبیله‌ها نخواهد بود. تمام امتیازهای خود ساخته باید فراموش شود. حتی انحصار خرید لباس احرام از قبیله خاص.

روز هشتم ذیحجه است. مسلمانان همراه با پیامبر(ص) با لباس احرام از مسجد الحرام به سوی وادی عرفان و شناخت (عرفات) حرکت می‌کنند. همه مسلمانان در کنار پیامبر خدا(ص) بدون استثنا روز عرفه را درعرفات حضور دارند.

همه با هم وقوف درعرفات را تجربه می‌کنند. تا قبل از این یک قبیله به عنوان امتیاز قبیله‌ای، وقوف در عرفات را از اعمال حج حذف کرده بود. وقوف در عرفات تا غروب آفتاب ادامه یافت همه حاجیان باهم، یک شکل، بدون لباس شهرت به سمت وادی مشعرالحرام حرکت می‌کنند.

وقوف در مشعر الحرام در شب عید قربان در کنار رسول خدا (ص)

برای این وقوف برنامه‌ای داده شد. سنگ ریزه‌ها را جمع کنید، باید مسلح شوید، برای جنگ با نفس و شیطان بزرگ برای فردا باید سلاح دردست داشته باشید تا بتوانید به جنگ شیطان بروید و نفس شیطانی درون و برون را زیر پا بگذارید.

مسلمانان شب را در کنار رسو ل خدا (ص) در بیابانی محشر گونه، بدون هیچ سرپناهی گذراندند و نماز صبح اقامه کردند و منتظر فرمان برای حرکت به سرزمین قربانی نفس شدند.

فرمان حرکت داده شده، چه بعد نماز صبح باشد و چه با طلوع خورشید. مهم اطاعت امر الهی با مهر تایید رسول خدا (ص) است. مهم این است که عبدالله باشی و مطیع رسول الله (ص) نه جلوتر از رسول خدا(ص) عزیمت کنی و نه از فرمان او عقب نشینی کنی.

فرمان حرکت صادر شد. همه به سوی سرزمین آرزوها حرکت کردند.

در سرزمین منی در کنار رسول خدا(ص) بایستی با سلاح از قبل تهیه شده، محکم واستوار به جنگ شیطان رفت و شیطان درون و برون و شیطان رانده شده از درگاه الهی را به نیت قرب الی الله از خود دور کرد.

وقتی در کنار رسول خدا(ص) و در جهت تایید رسول خدا(ص)، شیطان بزرگ را از خویش راندید، می‌توانید به قربانگاه بروی با مهر تایید پیامبر خدا (ص) همه بسوی قربانگاه رفتند؛ قربانگاهی که جد اعلای همین رسول خدا (ص)، در جهت اطاعت امر الهی،آماده شد تا فرزند دیر بدست آمده‌اش را در راه خدا قربان کند، فرزندی که در جهت فرمان الهی صبر پیشه می‌کند وبه پدر راهکار ارائه می‌دهد که مطیع امر اله باش و من صبر خواهم کرد.

در این سرزمین هم پدر در جهت رضای حق از "فرزند" گذشت و هم فرزند در جهت فرمان حق از "جان"، اینجا بود که " فَدَیْنَاهُ بِذِبْحٍ عَظِیمٍ " آمد!

با اجازه رسول نسل ذبیح الله، حاجیان قربانی خود را در جهت رضای خدای احد و واحد به قربانگاه بردند و اجازه یافتند با تراشیدن موی سر، بندگی خویش را تثبیت کنند. وقتی موی سر را هدیه کردی، نشان از اطاعت و بندگی داری، موی سر را که دادی، آماده‌ای در جای خود سر هم بدهی، هرچه داریم از آن اوست و امانت را بدرستی به اهلش باید سپرد.

در این حج، اعمال همه یکسان بود و قومی بر قوم دیگر برتری نداشت، وقوف در منی در کنار پیامبر(ص) یک صحنه ماندگار بجا گذاشت.

همه در کنار پیامبر(ص) در روزهای یازده و دوازدهم ذی الحجه وقوف کردند و هر روز در سه مرحله به جنگ شیطان رفتند و در عقبه منی پای صحبت و رهنمودهای پیامبر (ص) می‌نشستند.

اعمال منی تمام شد، مجوز خروج از سرزمین منی به سمت مکه از سوی پیامبر (ص) صادر شد، همه به سوی مسجدالحرام حرکت کردند، در کنار رسول خدا (ص) برای طواف گرد خانه دوست، آنچه مقرر می‌دارد، اعمال حج کامل می‌شود.

حج با اعمالی که پیامبر(ص) انجام داد به اتمام ‌رسید و مهر تایید برآن گذاشته شد و تا ابد برای مسلمانان جهان ماندگار گردید و همه ساله میلیون‌ها دل داده، مسیر قبله را از سراسر جهان طی نموده، برای انجام مناسک حج ابراهیمی که به مهر تایید رسول الله(ص) رسیده، بجای آورند.

حجی که یادگار ابراهیم (ع) و اسماعیل(ع) بود، توسط خاتم پیامبران (ص) به انجام رسید و در زمره عبادتهای الهی قرار گرفت. برای حج ابراهیمی و اسماعیلی توسط پیروان دین پیامبر خاتم(ص).

مسلمانان حجی را که به همراه پیامبر خدا(ص) شروع کرده بودند باتمام رساندند و مناسک حج تمتع کامل شد، با اتمام اعمال حج ابراهیمی و پس از وداع باکعبه، حاجیان به سمت دیار و خانه خود حرکت کردند.

حج بر اساس " وَلِلَّهِ عَلَی النَّاسِ حِجُّ الْبَیْتِ مَنِ اسْتَطَاعَ إِلَیْهِ سَبِیلًا " به عنوان یکی از احکام اسلامی همانند نماز و روزه بر کسانی که استطاعت دارند واجب شد.
اکنون می‌توانید به قربانگاه بروید با مهر تایید پیامبر خدا (ص) همه بسوی قربانگاه رفتند؛ قربانگاهی که جد اعلای همین رسول خدا (ص)، در جهت اطاعت امر الهی، آماده شد تا فرزند دیر بدست آمده‌اش را در راه خدا قربان کند، فرزندی که در جهت فرمان الهی صبر پیشه می‌کند و به پدر راهکار ارائه می‌دهد که مطیع امر اله باش و من صبر خواهم کرد. در این سرزمین هم پدر در جهت رضای حق از "فرزند" گذشت و هم فرزند در جهت فرمان حق از "جان"، اینجا بود که " فَدَیْنَاهُ بِذِبْحٍ عَظِیمٍ " آمد! در این حج، اعمال همه یکسان بود و قومی بر قوم دیگر برتری نداشت، وقوف در منی در کنار پیامبر(ص) یک صحنه ماندگار بجا گذاشت.»

 مکه در سال هشتم فتح شد. بت‌های داخل کعبه خارج و شکسته شد. گروه‌هایی هم اعزام شدند تا بتکده‌هایی اطراف را از بت خالی کنند. پیامبر(ص) چند روزی درمکه ماند. وقتی ماجرای غزوه حنین پدید آمد، عازم حنین شد.

پیامبر(ص) پس از حنین به وعده خویش که در پیمان عقیه با مردم یثرب بسته بود عمل کرد. او که خود وفای به عهد را اصل ایمان می‌داند، وفای به عهد کرد وهمراه با انصار به مدینه بازگشت و در مکه ماندگار نشد.

عمده مردم شهر مکه مسلمان شده‌اند، اما رفت و آمد مشرکان همچنان برقرار بود. در اواخر سال نهم آیات اولیه سوره توبه نازل شد. " بَراءَةٌ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ" اعلان بیزاری خدا و رسولش از مشرکان بفرمان الهی از پیامبر(ص) خواسته شد یا خودش یا اهلش این آیات را در مکه بین حاجیان قراءت کنند.

پیامبر(ص) علی بن ابیطالب(ع) را اهل تشخیص داد، به علی(ع) ماموریت داد تا محتوای آیات را در منی برای همه حاجیان اعلام کند.

ماموریتی بود دشوار!!

باید مردی شجاع که خوفی از مشرکان ندارد اعلام محدودیت کند. علی (ع) در جمع حاجیان با تلاوت آیات الهی، در عقبه منی محدودیت‌ها رابدین شرح اعلام کرد:

* از این به بعد هیچ مشرکی حق ورود و اقامت در سرزمین مقدس مکه ندارد.

*مکه شهری است اسلامی و متعلق به همه مسلمان.

*پیمان‌های مسلمانان با مشرکان در صورتی که زمان نداشته باشد، به اتمام می‌رسد.

*برای پیمان‌های زمان دار ۴ ماه فرصت گذاشته می‌شود.

*مکه پس از قراءت آیات اولیه سوره توبه، به تدریج تا ظرف چهار ماه از مشرکان خالی می‌شود.

پیامبر(ص) دربیست وششم ذوالقعده سال دهم به همراه کاروانی عازم حج تمتع شد. بعد از هجرت پیامبر(ص) از مکه، این اولین حج تمتع پیامبر(ص) است. پیامبر(ص) یک بار بعد از صلح حدیبیه، سفر سه روزه‌ای که به مکه داشت، برای اعمال عمره قضا شده سفر ناتمام قبل.

پیامبر(ص) و همراهان در مسجد شجره، در نزدیکی مدینه، محرم شده و لبیک گویان از مسجد خارج می‌شوند.

تا امروز دستورالعمل احکام عبادی نماز، روزه، خمس، زکات، جهاد، امر بمعروف و نهی از منکر طی آیات الاحکامی که بیشتر در مدینه نازل شد، برای مسلمانان تبیین شده بود.

این بار موضوع اعمال حج مطرح است. حجی که باقیمانده و یادگار جدش ابراهیم(ع) و اسماعیل(ع) است.

پیامبر(ص) و مسلمانان با لباس احرام، عزم خانه دوست می‌کنند. امسال باید حجی متفاوت باشد. در کنار رسول خدا (ص)؛ مسیر را معمولا پنج روزه طی می‌کنند. پیامبر(ص) برای انجام اعمال حج وارد مکه شد. هر عملی که در این حج انجام می‌دهد، دستورالعمل حج تمامی مسلمانان خواهد شد.

در گذشته برسم جاهلیت و یا از روی اقتدار و بزرگ پنداری! تغییراتی در اعمال حج داده بودند. بعضی عرفات نمی‌رفتند و بعضی برای خود امتیاز دیگری قایل بودند. با انجام عمره تمتع اولین قدم حج اسلامی برداشته شد. از این به بعد تمامی زوایدی که در دوران جاهلیت به حج اضافه شده بود حذف می‌شود.

حج ابراهیمی باز می‌گردد. درحج ابراهیمی امتیازهای قومی و قبیله‌ای وجود ندارد. فرقی بین حج گذار قرشی با دیگر قبیله‌ها نخواهد بود. تمام امتیازهای خود ساخته باید فراموش شود. حتی انحصار خرید لباس احرام از قبیله خاص.

روز هشتم ذیحجه است. مسلمانان همراه با پیامبر(ص) با لباس احرام از مسجد الحرام به سوی وادی عرفان و شناخت (عرفات) حرکت می‌کنند. همه مسلمانان در کنار پیامبر خدا(ص) بدون استثنا روز عرفه را درعرفات حضور دارند.

همه با هم وقوف درعرفات را تجربه می‌کنند. تا قبل از این یک قبیله به عنوان امتیاز قبیله‌ای، وقوف در عرفات را از اعمال حج حذف کرده بود. وقوف در عرفات تا غروب آفتاب ادامه یافت همه حاجیان باهم، یک شکل، بدون لباس شهرت به سمت وادی مشعرالحرام حرکت می‌کنند.

وقوف در مشعر الحرام در شب عید قربان در کنار رسول خدا (ص)

برای این وقوف برنامه‌ای داده شد. سنگ ریزه‌ها را جمع کنید، باید مسلح شوید، برای جنگ با نفس و شیطان بزرگ برای فردا باید سلاح دردست داشته باشید تا بتوانید به جنگ شیطان بروید و نفس شیطانی درون و برون را زیر پا بگذارید.

مسلمانان شب را در کنار رسو ل خدا (ص) در بیابانی محشر گونه، بدون هیچ سرپناهی گذراندند و نماز صبح اقامه کردند و منتظر فرمان برای حرکت به سرزمین قربانی نفس شدند.

فرمان حرکت داده شده، چه بعد نماز صبح باشد و چه با طلوع خورشید. مهم اطاعت امر الهی با مهر تایید رسول خدا (ص) است. مهم این است که عبدالله باشی و مطیع رسول الله (ص) نه جلوتر از رسول خدا(ص) عزیمت کنی و نه از فرمان او عقب نشینی کنی.

فرمان حرکت صادر شد. همه به سوی سرزمین آرزوها حرکت کردند.

در سرزمین منی در کنار رسول خدا(ص) بایستی با سلاح از قبل تهیه شده، محکم واستوار به جنگ شیطان رفت و شیطان درون و برون و شیطان رانده شده از درگاه الهی را به نیت قرب الی الله از خود دور کرد.

وقتی در کنار رسول خدا(ص) و در جهت تایید رسول خدا(ص)، شیطان بزرگ را از خویش راندید، می‌توانید به قربانگاه بروی با مهر تایید پیامبر خدا (ص) همه بسوی قربانگاه رفتند؛ قربانگاهی که جد اعلای همین رسول خدا (ص)، در جهت اطاعت امر الهی،آماده شد تا فرزند دیر بدست آمده‌اش را در راه خدا قربان کند، فرزندی که در جهت فرمان الهی صبر پیشه می‌کند وبه پدر راهکار ارائه می‌دهد که مطیع امر اله باش و من صبر خواهم کرد.

در این سرزمین هم پدر در جهت رضای حق از "فرزند" گذشت و هم فرزند در جهت فرمان حق از "جان"، اینجا بود که " فَدَیْنَاهُ بِذِبْحٍ عَظِیمٍ " آمد!

با اجازه رسول نسل ذبیح الله، حاجیان قربانی خود را در جهت رضای خدای احد و واحد به قربانگاه بردند و اجازه یافتند با تراشیدن موی سر، بندگی خویش را تثبیت کنند. وقتی موی سر را هدیه کردی، نشان از اطاعت و بندگی داری، موی سر را که دادی، آماده‌ای در جای خود سر هم بدهی، هرچه داریم از آن اوست و امانت را بدرستی به اهلش باید سپرد.

در این حج، اعمال همه یکسان بود و قومی بر قوم دیگر برتری نداشت، وقوف در منی در کنار پیامبر(ص) یک صحنه ماندگار بجا گذاشت.

همه در کنار پیامبر(ص) در روزهای یازده و دوازدهم ذی الحجه وقوف کردند و هر روز در سه مرحله به جنگ شیطان رفتند و در عقبه منی پای صحبت و رهنمودهای پیامبر (ص) می‌نشستند.

اعمال منی تمام شد، مجوز خروج از سرزمین منی به سمت مکه از سوی پیامبر (ص) صادر شد، همه به سوی مسجدالحرام حرکت کردند، در کنار رسول خدا (ص) برای طواف گرد خانه دوست، آنچه مقرر می‌دارد، اعمال حج کامل می‌شود.

حج با اعمالی که پیامبر(ص) انجام داد به اتمام ‌رسید و مهر تایید برآن گذاشته شد و تا ابد برای مسلمانان جهان ماندگار گردید و همه ساله میلیون‌ها دل داده، مسیر قبله را از سراسر جهان طی نموده، برای انجام مناسک حج ابراهیمی که به مهر تایید رسول الله(ص) رسیده، بجای آورند.

حجی که یادگار ابراهیم (ع) و اسماعیل(ع) بود، توسط خاتم پیامبران (ص) به انجام رسید و در زمره عبادتهای الهی قرار گرفت. برای حج ابراهیمی و اسماعیلی توسط پیروان دین پیامبر خاتم(ص).

مسلمانان حجی را که به همراه پیامبر خدا(ص) شروع کرده بودند باتمام رساندند و مناسک حج تمتع کامل شد، با اتمام اعمال حج ابراهیمی و پس از وداع باکعبه، حاجیان به سمت دیار و خانه خود حرکت کردند.

حج بر اساس " وَلِلَّهِ عَلَی النَّاسِ حِجُّ الْبَیْتِ مَنِ اسْتَطَاعَ إِلَیْهِ سَبِیلًا " به عنوان یکی از احکام اسلامی همانند نماز و روزه بر کسانی که استطاعت دارند واجب شد.