رییس‌جمهوری امروز اعلام کرد وام ودیعه که به‌عنوان وام به مستاجران پرداخت می‌شود اقساط ماهیانه ندارد، بلکه اجاره‌نشین‌ها فقط اقساط سود ۱۳ درصد را به‌صورت ماهیانه پرداخت می‌کنند و پس از پایان قرارداد، اصل مبلغ به بانک برگردانده می‌شود. پیش از این هم محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی، گفته بود این وام به اجاره‌نشین‌های ساکن در واحد‌های کمتر از ۷۵متر تهران و کمتر از ۹۰ متر در دیگر شهرها پرداخت می‌شود. اگرچه جزییات نهایی و کامل وام ودیعه مسکن مستاجران قرار است به‌زودی اعلام شود، اما براساس شنیده‌های پراکنده می‌توان به جمع‌بندی کلی دست پیدا کرد.
اقساط ماهیانه وام مستاجران چقدر می‌شود؟
بر اساس اعلام رئیس جمهور، وام ودیعه مسکن فعلا قرار است برای یکسال در اختیار مستاجر یا مالک قرار بگیرد. چون قرارداد‌های اجاره معمولا یکساله هستند. شنیده‌ها این گزینه را تقویت می‌کنند که وام ودیعه مسکن به صاحبخانه‌ای که ملک خود را به مستاجر داده پرداخت می‌شود، اما مستاجر مامور پرداخت اقساط خواهد شد. ظرف روز‌های گذشته بعضی‌ها بابت پرداخت اقساط نگران بودند و عنوان می‌کردند چطور یک مستاجر باید همزمان از عهده پرداخت اجاره ماهیانه و اقساط وام ودیعه بربیاید؟ در پاسخ به این نگرانی می‌توان گفت وام ودیعه مستاجران با بقیه وام‌ها تفاوت دارد. با توجه به اینکه اصل پول در پایان قرارداد یکساله به بانک برمی‌گردد، مستاجر تنها باید اقساط سود وام را پرداخت کند که رقم ناچیزی به‌حساب می‌آید.
اگر سه مدل وام ۵۰، ۳۰ و ۱۵ میلیون تومانی اعلامی رئیس‌جمهوری را در نظر بگیریم، اقساط ماهیانه وام ۵۰ میلیون تومانی برای مستاجرها با نرخ سود ۱۳ درصدی حدود ۳۰۰ هزار تومان خواهد شد. یعنی در کل سال آن‌ها باید سه میلیون و ۵۹۰ هزار تومان به بانک برگردانند. دریافت کننده وام ۳۰ میلیون تومانی هم در پایان یک سال موظف است دو میلیون و ۱۵۴هزار و ۲۰۰تومان به بانک برگرداند که یعنی اقساط قابل پرداخت ماهی ۱۷۹هزار و ۵۰۰تومان می‌شود. در مدل پرداخت وام ۱۵ میلیون تومانی هم کل سود یک ساله وام، یک میلیون و ۷۷هزار تومان می‌شود و مستاجر باید ماهی ۹۰هزار تومان پرداخت کند.
قطعا قرار نیست همه مستاجران مشمول وام باشند. این یک مورد کاملا قطعی است، چون از همان روز اول وزیر راه و شهرسازی اعلام کرد در تهران مستاجران واحد‌های مسکونی کوچک‌تر از ۷۵متر و در سایر شهرها، خانه‌های استیجاری کمتر از ۹۰متر مشمول وام ودیعه مسکن می‌شوند. بر اساس اطلاعات موجود در سامانه شهرداری تهران، در پایتخت دو میلیون و ۸۶۷هزار و ۶۷۶واحد مسکونی وجود دارد، اما تعداد واحد‌های زیر ۷۵متر آن هم در مناطق میانی و جنوبی این شهر قرار دارند، مشخص نیست. همچنین بر اساس آمار، ۴۰درصد خانوار‌های شهری و ۴۲درصد ساکنان پایتخت، مستاجر هستند.
سقف وام ودیعه مسکن برای مستاجران الان نهایی شده است؛ همانطور که حسن روحانی گفته در تهران به مستاجران تا سقف ۵۰میلیون تومان وام، در شهر‌های بزرگ تا سقف ۳۰میلیون تومان وام و در سایر شهرها تا سقف ۱۵میلیون تومان وام قابل پرداخت است. نرخ سود تسهیلات ودیعه مسکن مستاجران هم نهایی شده است و باید آن را ۱۳درصد در نظر گرفت. این در حالی است که پیش از این زمزمه‌هایی مبنی بر اعطای تسهیلات ودیعه اجاره مسکن با نرخ سود ۱۸درصد شنیده می‌شد که نشان می‌دهد با دستور مقامات ارشد دولتی، نرخ سود یارانه‌ای به این تسهیلات تعلق گرفته است.
چیزی که از زبان رئیس دولت در جلسه ستاد ملی مبارزه با کرونا شنیدیم این است: «[این وام به]خانواده‌هایی که دارای حقوق ثابت یا تحت حمایت کمیته امداد و بهزیستی هستند پرداخت می‌شود». اگر اظهارنظر روحانی در این خصوص ملاک باشد، تعداد افراد حقوق‌بگیر در کشور اعم از نیرو‌های مسلح، دستگاه‌های اجرایی و افراد شاغل و بازنشسته، به چهار میلیون و ۷۴۷هزار نفر می‌رسد و حدود ۱۴میلیون نفر هم کد بیمه کارگری دارند. از آن طرف محسنی بندپی، سرپرست سابق وزارت رفاه هم تعداد خانوار‌های زیر پوشش نهاد‌های حمایتی مثل کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی را سه میلیون خانوار اعلام کرده است. به‌این ترتیب ۲۲میلیون نفر یا بهتر است بگوییم ۲۲ میلیون خانوار، می‌توانند مشمول دریافت وام ودیعه مسکن مستاجران باشند. احتمال دارد هفته آینده بانک مرکزی و وزارت راه و شهرسازی شروط جدیدی را اعلام کنند و برخی از حقوق‌بگیران مستاجر را به دلیل بالا بودن حقوق و دستمزد را از شمول دریافت این وام خارج کنند. پس برای رفع ابهامات این بخش از طرح وام ودیعه مسکن باید همچنان دندان روی جگر بگذاریم.