صاحب‌خبر - سلامت نیوز:مسئول واحد فراهم آوري اعضاي پيوندي دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي با بيان اينکه تنها يک چهارم اعضاي داراي قابليت پيوند در کل کشور اهدا مي‌شود، گفت: اين در حالي است که روزانه تقريبا 12 نفر به علت نرسيدن عضو پيوندي در ليست انتظار پيوند فوت مي‌کنند؛ در صورتي که اگر به ظرفيت واقعي کشور در زمينه اهداي عضو يعني شاخص pmp 40 برسيم اين ميزان مرگ و مير به کمتر از 2 مورد در روز کاهش پيدا مي‌کند. به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه آرمان ملی ،فرحناز صادق‌بيگي به مناسبت 31 ارديبهشت ماه - روز ملي اهداي عضو - با بيان اينکه در حال حاضر در داخل کشور 25 هزار نفر در ليست انتظار پيوند عضو هستند، گفت: بيشتر اين افراد از بيماران دياليزي نيازمند پيوند کليه هستند و در رتبه‌هاي بعدي به ترتيب بيماران نيازمند پيوند کبد، قلب، ريه، پانکراس و روده قرار دارند.وي با بيان اينکه سالانه بين 6 تا 8 هزار مورد مرگ مغزي در داخل کشور رخ مي‌دهد که شايع‌ترين علت آن تصادفات جاده‌اي است، اظهار کرد: از اين تعداد مرگ مغزي تقريبا 50 درصد از نظر علمي قابليت اهداي عضو دارند، به عبارتي بين 3 تا 4 هزار مورد مرگ مغزي در سال؛ در حالي‌که متاسفانه تنها 25 درصد اين ظرفيت يعني چيزي حدود يک چهارم به اهدا مي‌رسد. به گفته وي، در حال حاضر تقريبا سه چهارم اعضايي که قابليت اهدا دارند، به زير خاک مي‌روند و دليل اصلي آن عدم رضايت خانواده‌هاي اهدا‌کننده است. وي با اشاره به رشد مضاعف اهداي عضو از موارد مرگ مغزي طي سال گذشته، عنوان کرد: آمار اهداي عضو موارد مرگ مغزي از حدود 930 مورد در سال 97 به 1078 مورد در سال 98 افزايش يافته است، با اين حال هنوز با تحقق ظرفيت واقعي کشور فاصله داريم. وي با بيان اينکه روزانه تقريبا 12 نفر به علت نرسيدن عضو پيوندي در ليست انتظار پيوند فوت مي‌کنند، تصريح کرد: در صورتي که اگر به ظرفيت واقعي کشور در زمينه اهداي عضو يعني شاخص pmp 40 برسيم اين ميزان مرگ و مير به کمتر از 2 مورد در روز کاهش پيدا مي‌کند.صادق بيگي اضافه کرد: در حال حاضر شاخص اهداي عضو (pmp) در داخل کشور با 150 مورد افزايش پيوند نسبت به سال گذشته؛ از عدد 11 در سال 97 به 14 در سال 98 رسيده که هنوز با عدد طلايي اهداي عضو کشور فاصله زيادي دارد. شايع‌ترين علت عدم‌رضايت خانواده‌ها وي عدم‌باور به مرگ مغزي به عنوان فوت را به عنوان شايع‌ترين علت عدم رضايت خانواده‌ها براي اهداي عضو عزيزانشان مطرح کرد و گفت: اکثرا مرگ مغزي را با کماي عميق اشتباه مي‌گيرند، چراکه ظاهر بيماران دچار کماي عميق با بيماراني که متاسفانه به علت مرگ مغزي فوت کرده‌اند شبيه به هم بوده و از آنجا که در مرگ مغزي تا مدت کوتاهي قلب افراد حيات خود را بر روي مانيتور نشان مي‌دهد، باور مرگ مغزي و فوت بيمار براي خانواده ها دشوار است و به همين علت نسبت به اهداي عضو رضايت نمي‌دهند. وي با تاکيد بر اينکه مرگ مغزي يک اتفاق غيرقابل برگشت است، توضيح داد: حيات انسان به عملکرد همزمان قلب و مغز بستگي دارد، در صورتيکه يکي از اين اعضا به صورت کامل عملکرد خود را از دست بدهد فرد زنده نخواهد بود. در اين ميان مرگ قلبي شناخته شده بوده چراکه توقف عملکرد آن به صورت خط صاف بر روي مانيتور مشخص مي‌شود. در حالي‌ که مرگ مغزي بسيار نادر است و تنها يک درصد مرگ بشر به صورت مرگ مغزي رخ مي‌دهد، همچنين توقف عملکرد آن مانند مانيتور قلب براي خانواده‌ها مشهود نيست، لذا اگرچه امکان بازگشت حيات فرد مرگ مغزي ممکن نيست، باور فوت بيمار براي اطرافيان وي دشوار است. تفاوت کماي عميق با مرگ مغزي اين عضو هيات علمي دانشگاه با اشاره به تفاوت کماي عميق با مرگ مغزي تصريح کرد: در کماي عميق سلول‌هاي مغزي زنده هستند و تنها عملکردي ندارند ولي در مرگ مغزي نه تنها عملکرد از بين رفته بلکه سلول‌هاي مغزي نيز فوت شده‌اند که اين اختلاف تنها به وسيله آزمايش‌هاي تخصصي پزشکي است و روش‌هاي تکميلي مانند نوار مغز، آنژيوگرافي و سونوگرافي عروق مغز قابل تشخيص بوده و به هيچ‌وجه از روي ظاهر بيمار مشخص نيست. لذا تنها زماني مرگ مغزي بيمار تاييد مي‌شود که تمامي اين آزمايش‌ها و معاينات به صورت کامل انجام شده باشد. مسئول واحد فراهم‌آوري اعضاي پيوندي دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي با اشاره به پروسه اعلام و تاييد مرگ مغزي، اظهار کرد: به محض اعلام موارد مشکوک، پزشک مسئول و آموزش ديده بر بالين فرد حاضر شده و در صورت تاييد معاينات اوليه، روش‌هاي تشخيصي قطعي انجام مي‌شود و در صورت تاييد نهايي مرگ مغزي با اخذ رضايت از خانواده‌ها، فرد مرگ مغزي شده براي اهداي عضو به بيمارستان مسيح دانشوري منتقل مي‌شود. وي تفاوت کماي عميق با مرگ مغزي را به سکته مغزي و قانقاريا تشبيه کرد و گفت: در قانقاريا پاي فرد سياه شده و قابل بازگشت نيست و تنها راه نجات بيمار قطع کردن پاست، چراکه در غير اين صورت سموم ترشح شده از آن بافت مرده منجر به فوت بيمار مي‌شود، اين در حاليست که در فلج پا به علت سکته، سلول‌هاي پا سالم بوده و تنها عملکرد آنها متوقف شده و احتمالا به مرور و با فيزيوتراپي قابل بازگشت است. مراحل اهداي عضو صادق بيگي با اشاره به اجراي مراحل اهداي عضو در بيمارستان مسيح دانشوري، گفت: پس از انتقال فرد به بيمارستان، مراحل تاييد مرگ مغزي توسط 5 متخصص داخلي، نورولوژي، جراحي اعصاب، بيهوشي و پزشکي قانوني بررسي شده و پس از تاييد نهايي و اخذ رضايت مجدد از خانواده براي اهداي عضو به اتاق عمل منتقل مي‌شود. مسئول واحد فراهم‌آوري اعضاي پيوندي دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي با بيان اينکه از ابتداي شروع اهداي عضو مرگ مغزي از سال 80 در کل کشور بيش از 8 هزار مورد اهداي عضو صورت گرفته است، گفت: از اين 8 هزار مورد نزديک به 19 هزار عضو اهدا شده است. وي با بيان اينکه هرچه فاصله بيماري تا مرگ مغزي طولاني‌تر باشد، اخذ رضايت از خانواده‌ها آسان‌تر است، ‌ اظهار کرد: در مورد افراد بالاي 50 سالي که به علت حوادث مغزي و عروقي مانند خونريزي مغزي، تومور مغزي و يا سکته‌هاي مغزي دچار مرگ مغزي شده‌اند اخذ رضايت آسان‌تر است، ‌چراکه خانواده مدت بيشتري با بيماري درگير بوده و کمتر تحت شوک قرار مي‌گيرند، ولي در مورد مرگ مغزي ناشي از تصادفات رانندگي که بيشتر در گروه سني جوان‌تر و ناگهاني رخ مي‌دهد، اخذ رضايت از خانواده‌ها به علت شوک ناشي از مساله مشکل‌تر و با تاخير بيشتري انجام مي‌شود. صادق‌بيگي همچنين با اشاره به اهداي کليه از فرد زنده، عنوان کرد: در حال حاضر 60 درصد پيوندهاي کليه از مرگ مغزي و 40 درصد از اهداکننده زنده است و در رابطه با ساير اعضا طبيعتا اهداي عضو تنها از مرگ مغزي امکان‌پذير است. وي با اشاره به رتبه شاخص اهداي عضو کشور در مقايسه با ساير کشورها، ‌ با بيان اينکه آمارها هنوز براي امسال به روز نشده است، گفت: با اين حال پيش بيني مي‌شود که رتبه کشور بين 20 تا 30 باشد. زمان طلايي در اهداي عضو پيوندي مسئول واحد فراهم‌آوري اعضاي پيوندي در بخش ديگر گفت‌وگو با تاکيد بر اهميت زمان طلايي در اهداي عضو پيوندي، خاطرنشان کرد: زمان طلايي اهداي عضو از مرگ مغزي 48 ساعت است، چراکه با رخ دادن مرگ مغزي، سموم در بدن شروع به ترشح کرده و يکي يکي اعضاي بدن را به ترتيب از ريه، قلب، کليه و کبد از بين مي برد. بنابراين اگر قصد کمک به ديگران و اهداي عضو عزيزان خود را داريم بايد هر چه سريع‌تر تصميم‌گيري کنيم.‌ وي با بيان اينکه در هر مورد مرگ مغزي امکان اهداي 1 تا 8 عضو بدن فرد وجود دارد، تصريح کرد: هرچه زمان بگذرد شانس اهدا کاهش پيدا مي‌کند. بايد بپذيريم که بدن تنها داربست و کالبدي براي روح و جان اصلي ماست، در اين صورت پذيرش معنوي مساله اهداي عضو براي نجات سايرين بسيار آسان‌تر مي‌شود. صادق‌بيگي با بيان اينکه از ابتداي اعلام رسمي شيوع کرونا توسط وزارت بهداشت محدوديت‌ها درباره اهداي عضو و پيوند اعضا به خصوص در مراکز پذيرش کننده بيماران کرونايي اعمال شد، گفت: از اوايل اسفند در مرکز اهداي عضو مسيح دانشوري امر اهداي عضو متوقف و مساله پيوند نيز تنها به موارد اورژانس محدود شد. اگر چه اپيدمي کرونا در کاهش آمار پيوند تاثيرگذار بود، با اين حال طي چند روز گذشته خوشبختانه مجددا با کنترل اپيدمي امر اهدا و پيوند عضو با کنترل دقيق و اعمال محدوديت‌ها آغاز شده است. وي ادامه داد: به عبارت ديگر تنها پيوندهاي ضروري و در سنين پايين‌تر انجام مي‌شود و همچنين تمام موارد اهدا‌کننده بايد زير 50 سال بوده و تست‌هاي کرونا و سي‌تي‌اسکن ريه را گذرانده باشند. اين عضو هيات علمي دانشگاه خطاب به بيماران پيوندي توصيه کرد: از آنجا که بيماران پيوندي داروهاي سرکوب کننده ايمني مصرف مي‌کنند همواره در معرض عفونت‌ها قرار دارند، بنابراين بايد هميشه مراقبت کنند و به خصوص همزمان با شيوع و همه‌گيري کرونا بيش از پيش اصول بهداشتي و توصيه‌هاي لازم براي پيشگيري از عفونت‌ها را رعايت کنند. به مکان‌هاي شلوغ و تجمعات نروند و موارد در فضاهاي بيرون از خانه ماسک و دستکش استفاده کنند. صادق‌بيگي با تاکيد بر اهميت و ضرورت ترويج فرهنگ اهداي عضو در جامعه، اظهار کرد: قطعا فرهنگ‌سازي از طريق ابزارهاي فرهنگي مثل رسانه، صدا و سيما و همچنين سايت اهداي عضو مرکز فراهم‌آوري اعضاي پيوندي بيمارستان مسيح دانشوري‌ ehda.ir و استفاده از روش ثبت‌نام براي کارت اهداي عضو در جهت ترويج اين فرهنگ به شدت تاثيرگذار خواهد بود. آمار رضايت خانواده‌ها در اهداي عضو وي با اشاره به رشد رضايت‌گيري از خانواده‌ها براي اهداي عضو، تصريح کرد: اين آمار در سال‌هاي ابتدايي کمتر از 10 درصد بود، در حالي‌که اين آمار هم اکنون در واحد فراهم‌آوري مسيح‌دانشوري به بالاي 80 درصد رسيده و در کل کشور حدود 56 درصد است که اميدواريم با ترويج و فرهنگ‌سازي اين آمار بيشتر شود. مسئول واحد فراهم‌آوري اعضاي پيوندي بيمارستان مسيح دانشوري در خاتمه با بيان اينکه در حال حاضر حدود 7 ميليون نفر يعني کمتر از 10 درصد جمعيت کشور کارت اهداي عضو دارند، گفت: اگرچه کارت اهداي عضو در حال حاضر وجاهت قانوني ندارد و درصورت مرگ مغزي باز هم اخذ رضايت از خانواده‌ها الزامي است، با اين حال اين مساله در ترويج فرهنگ اهداي عضو و تسهيل و تسريع فرآيند اخذ رضايت از خانواده‌ها بسيار تاثيرگذار بوده است.∎​