شفقنا- با توجه به نزدیک شدن به عید سعید فطر، یکی از واجبات زکات فطره است که باید از جانب افراد مکلف به فقیر پرداخت شود، بر این اساس نظر ۹ تن از مراجع عظام تقلید را در ادامه می خوانید:
به گزارش شفقنا بنا بر استعلام از دفتر مرجع عالیقدر شیعه حضرت آیت الله سیستانی در قم مقدسه، هرفرد مکلف در ایران برای مبلغ زکات فطره در سال ۱۳۹۹ می تواند بدل از سه کیلو آرد معادل ده هزار تومان پرداخت کند.
احکام فطره طبق نظر حضرت آیت الله سیستانی
مقدار فطره چقدر است؟
ـ برای زکات فطره کافی است برای هر نفر سه کیلوگرم از غذاهای معمول شهرش مانند گندم یا برنج یا جو یا خرما یا کشمش یا ذرت یا مبلغ معادل یکی از آنها را به مستحق بدهد.
فطریه بر چه کسی واجب است؟
بر هر مکلفی واجب است با فرا رسیدن شب عید فطر زکات فطره خود وتمام کسانی که عرفا نانخور او محسوب می شوند را از اموال خود خارج کند، هر چند نفقه آنها بر مکلف واجب نباشد، و مکلف می تواند از روز اول ماه رمضان زکات فطره خود را به فقیر بپردازد.
زمان وجوب فطریه چه وقت است؟
کسی که نماز عید را می خواند بنابر احتیاط واجب زکات فطره را قبل از نماز پرداخت کند، ولی کسی که نماز عید را نمی خواند می تواند پرداخت زکات فطره را تا اذان ظهر روز عید تاخیر بیاندازد.
اگر کسی فراموش کرد زکات فطره را بدهد چیکار کند؟
ـ اگر مکلف زکات فطره را از اموال خود خارج کرد ولی به خاطر فراموشی قبل از اذان ظهر روز عید آن را به فقیر نرساند باید بعدا همان را به دست فقیر برساند.
اگر مکلف زکات فطره را جدا نکرد وظیفه اش چیست؟
اگر مکلف عمدا یا از روی فراموشی زکات فطره را قبل از ظهر روز عید از اموال خود جدا نکند بنابر احتیاط لازم، وجوب آن ساقط نمی شود، بلکه باید آن را به قصد قربت مطلقه وبدون آن که نیت اداء یا قضا کند به فقیر برساند.
انتقال فطره به شهر دیگر ممکن است؟
ـ اگر در شهرِ زکات دهنده، فقیر مستحق موجود باشد بنابر احتیاط واجب نمی توان زکات فطره را از شهر خارج کرد، و در غیر این صورت خارج کردن آن مانعی ندارد.
احکام فطریه مهمان چیست و بر عهده کیست ؟
بر میزبان واجب است فطریه مهمانی که پیش از غروب شب عید فطر وارد بر او شده و نانخور وی – هرچند موقّتاً – محسوب می‌شود را بپردازد.
مثلا: مهمانی که قبل از غروب آفتاب وارد منزل میزبان شده و شب نیز در منزل او می‌ماند و میزبان هم امکانات رفاهی لازم را برایش فراهم نموده و عهده‌دار مخارج او شده است هرچند مهمان چیزی نخورد یا با غذای خودش افطار نماید، بر میزبان واجب است زکات فطره او را بپردازد.
ولی اگر مهمان بعد از غروب شب عید فطر وارد بر میزبان شده و نانخور وی – هرچند موقّتاً – محسوب شود، بنابر احتیاط واجب هم میزیان و هم میهمان فطریه مهمان را بپردازند، البته اگر یکی از آنها از دیگری برای پرداخت فطریه وکالت بگیرد، از هر دو کفایت می کند.
و مهمانی که تنها برای افطاری دعوت شده و شب نمی‌ماند، نانخور صدق نمی‌کند و زکات فطره اش بر عهده میزبان نیست.
فطریه سرباز یا دانشجو یا زندانی بر عهده کیست؟
زکات فطره سربازانی که در خدمت سربازی هستند و دانشجویان وزندانی ها بر خودشان واجب است.
آیا می توانیم زکات فطره را به صندوق های خیریه بدهیم؟
پرداخت زکات فطره به موسسات یا صندوق های خیریه کافی نیست مگر آن که یقین پیدا کنید که عین پول شما را به فقیر مستحق می پردازند.
آیا میتوانیم فطریه را به فقیر حواله یا کارت به کارت کنیم؟
برای پرداخت فطریه می توانید ابتدا از فقیر وکالت در قبض فطریه بگیرید، سپس فطریه را از طرف او قبض کنید، و بعد وجه را حواله یا کارت به کارت کنید.
مصرف فطریه چه کسانی هستند؟
بنابر احتیاط واجب مصرف زکات فطره فقرای شیعه هستند که شراب خوار وبی نماز نباشند ومعصیت را آشکارا به جا نیاورند، و جزو کسانی نباشند که نفقه آنها بر زکات دهنده واجب باشد، مانند پدر و مادر وفرزندان.
آیا پرداخت فطریه به سید فقیر جایز است؟
اگر زکات دهنده سید نباشد جایز نیست زکات فطره خود و خانواده خود را به سید بدهد.
احکام ومیزان زکات فطره طبق نظرحضرت آیت الله وحید خراسانی
دفتر حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی اعلام کرد: مبلغ زکات فطره به ازای هر نفر براساس گندم، مبلغ ۱۲۰۰۰ تومان و براساس برنج، بنا بر نوع مصرف برنج مختلف خواهد بود.
مورد مصرف زکات فطره
مشهور فرموده اند که مصرف زکات فطره مصرف زکات مال است ، ولى احتیاط واجب آن است که به فقرا داده شود ، و باید شیعه دوازده امامى باشد ، مگر در صورتى که مؤمن پیدا نکند ، که در این صورت به غیر ناصبى هم مى شود داد.
دادن فطره پیش از ماه رمضان یا در آن حساب کردن قرض از فطره
اگر پیش از ماه رمضان فطره را بدهد صحیح نیست ، ولى بعد از داخل شدن ماه رمضان مى تواند بدهد ، و احتیاط آن است که در ماه رمضان هم ندهد ، و مى تواند پیش از ماه رمضان به فقیر قرض بدهد ، و بعد از آن که فطره بر او واجب شد ، طلب خود را بابت فطره حساب کند.
موقع اداى زکات فطره
کسى که نماز عید فطر مى خواند ، بنابر احتیاط واجب فطره را پیش از نماز عید بدهد ، ولى اگر نماز عید نمى خواند ، مى تواند دادن فطره را تا ظهر تأخیر بیندازد.
مالی که به نیّت فطره کنار گذاشته شوداگر به نیّت فطره مقدارى از مال خود را کنار بگذارد و تا ظهر روز عید به مستحق ندهد ، هر وقت آن را مى دهد ، نیّت فطره نماید. کسى که زکات فطره را نداده و کنار هم نگذاشتهاگر موقعى که دادن زکات فطره واجب است ، فطره را ندهد و کنار هم نگذارد ، بعد ـ بنابر احتیاط واجب ـ به نیّت آنچه شارع مقدّس از او خواسته فطره را بدهد. عوض کردن مالی که به نیّت فطره کنار بگذارداگر فطره را کنار بگذارد ، نمى تواند آن را براى خودش بردارد و مالى دیگر را براى فطره بگذارد. از بین رفتن مالى که براى فطره کنار گذاشتهاگر مالى را که براى فطره کنار گذاشته از بین برود ، چنانچه دسترسى به فقیر داشته و دادن فطره را تأخیر انداخته ، باید عوض آن را بدهد ، و اگر دسترسى به فقیر نداشته و در حفظ آن کوتاهى نکرده ضامن نیست. بردن فطره به جای دیگر با اینکه در محل خودش مستحق پیدا شوداگر در محلّ خودش مستحق پیدا شود ، احتیاط واجب آن است که فطره را به جاى دیگر نبرد ، و اگر به جاى دیگر ببرد و تلف شود ، باید عوض آن را بدهد.استحباب مقدم کردن خویشان و همسایگان و اهل علم و کمالمستحبّ است در دادن زکات فطره ، خویشان فقیر خود را بر دیگران مقدّم بدارد ، و بعد همسایگان فقیر را ، و مستحبّ است کسى را که در دین و فقه و عقل مقدّم است در دادن فطره مقدم بدارد.
احکام ومیزان زکات فطره طبق نظرحضرت آیت الله خامنه ای
در تماس با دفتر حضرت آیت الله العظمی خامنه ای در قم اعلام گردید: میزان زکات فطره سه کیلوگرم گندم یا سه کیلوگرم برنج می باشد.
مبلغ زکات فطره براساس قیمت گندم در هر شهر می باشد که حداقل ۱۰ هزار تومان می باشد اما مستحب است که بیشتر(۱۲۰۰۰ تومان) پرداخت شود.
۱. فطریه‌ی مهمان یک شبه بر عهده‌ی چه کسی است؟
فطریه میهمان یک شبه بر عهده خودش میباشد و بر عهده‌ی میزبان نیست.
۲. پرداخت فطریه غیر سادات به سادات و احکام آن چگونه است؟
غیر سادات نمی‌توانند فطریه را به سادات فقیر پرداخت کنند و در صورت پرداخت مجزی نمی‌باشد و ملاک در این امر سرپرست خانواده میباشد.
۳. پرداخت فطریه در شهری غیر از شهر شخص پرداخت کننده چگونه است؟
بنابر احتیاط در همان شهری که هست پرداخت شود.
۴. جهت مصرف فطریه چیست؟ و آیا می‌توان آن را برای اماکن مذهبی مصرف نمود؟
مصرف فطریه همان مصرف زکات است؛ ولی احتیاط این است که به فقرای مومن داده شود.
۵. زنی که از تمکین شوهر خود داری می کند، آیا زکات فطره او از شوهرش برداشته می شود؟
خیر، باید شوهرش زکات فطره او را بدهد؛ مگر آنکه نان خور شخص دیگری باشد.
۶. پدری که زکات فطره نمی دهد، تکلیف زن و فرزند او چه می شود؟
بر آنان تکلیفی نیست و لازم نیست فطره بدهند.
۷. اگر زن به جهت نیاز شوهر، در تأمین مخارج زندگی کمک کند؛ چه کسی باید زکات فطره آنها را بدهد؟
ج. اگر زن نان خور شوهر محسوب شود، باید شوهر در صورت توانایی زکات فطره خود و همسرش را بدهد و اگر زن نان خور شوهر و کس دیگری نباشد، باید خودش زکات فطره اش را بدهد.
۸. ۱) میهمانی که فقط شب عید فطر به خانه انسان بیاید، تکلیف فطره اش چه می شود؟
۲) اگر میهمان فطره خودش را بدهد، آیا از عهده صاحب خانه ساقط می شود؟
۳) اگر انسان شب عید فطر میهمان داشته باشد و صبح متوجه شود که عید بوده؛ آیا فطره آنها بر او واجب است؟
۱) فطره او بر عهده صاحب خانه نیست.
۲) در فرضی که نان خور محسوب شود اگر با اجازه صاحب خانه و از طرف او فطره خودش را بدهد، از عهده میزبان ساقط می شود.
۳) ناآگاهی از رؤیت هلال، تأثیری در حکم پرداخت فطره ندارد لکن فطره میهمان یک شبه بر عهده خودش میباشد.
۹. آیا پرداخت زکات فطره بر کسی که توان مالی ندارد، واجب است؟
اگر فقیر باشد، زکات فطره بر او واجب نیست و اگر سه کیلو گندم و مانند آن و یا قیمت آنها را دارد، مستحب است آن را به عنوان زکات فطره بدهد و چنانچه افرادی تحت تکفل دارد، می تواند آن را به قصد فطره، بین نفرات خانواده دست گردان کنند و بهتر است نفر آخر، آن را به کسی بدهد که از خودشان نباشد.
۱۰. زکات فطره را باید از قوت متعارف داد، یا قوت شرعی؟
اگر از گندم، جو، خرما، برنج و مانند اینها داده شود، کفایت می کند و منحصر به قوت غالب نیست.
۱۱. مقدار فطره چقدر است؟
شخص باید برای خودش و کسانی که نان خور او محسوب می شوند، برای هر نفر سه کیلو از خوراک مردم مانند گندم، جو، خرما، کشمش، برنج، ذرت و یا مانند اینها و یا پول یکی از آنها را به مستحق بدهد.
۱۲. اگر شخص فطره را کنار بگذارد، می تواند از آن استفاده کند و بعد به جای آن مال دیگری بگذارد؟
خیر، باید همان را که کنار گذاشته، برای فطره بدهد.
۱۳.زمان کنار گذاشتن فطره و پرداخت آن چه موقع است؟
بعد از اثبات حلول ماه شوال می‌تواند آن را کنار بگذارد اگر نماز عید فطر می خواند، بنابر احتیاط واجب باید پیش از نماز پرداخت کند یا کنار بگذارد و اگر نماز عید نمی خواند، تا ظهر روز عید فطر مهلت دارد.
۱۴. آیا جایز است پیش از ماه رمضان، فطره را به فقیر داد؟
خیر، کفایت نمی کند؛ ولی می تواند آن را به عنوان قرض به او بدهد و در روز عید فطر، طلب خود را بابت فطره حساب کند.
۱۵. آیا پدر می تواند زکات فطره را به فرزند دانشجوی خود که محتاج است، بدهد؟
اگر فرزندان فقیر باشند، پدر و مادر باید مخارج واجب آنان را بپردازند و نمیتوان چیزی از زکات فطره را بابت مخارج زندگی به آنها داد؛ ولی برای ادای دین و یا مایحتاجی که تأمین آن بر پدر واجب نیست، اشکال ندارد.
۱۶. آیا جایز است زکات فطره را به عنوان هدیه، به خویشاوندان آبرومند و مستحق داد؟
می تواند به عنوان هدیه بدهد و لازم نیست به او بگوید زکات فطره است؛ ولی باید در نیت قصد زکات کند.
۱۷. کسی که سید نیست، می تواند فطره را به سید بدهد؟
خیر، جایز نیست.
۱۸. همسرم از سادات می‌باشند با توجه به اینکه فطریه ایشان به عهده اینجانب میباشد و من نیز سیّد نیستم و با عنایت به اینکه فطریه سادات جداگانه دریافت می‌شود آیا فطریه مربوط به همسرم را در محل فطریه سادات باید قرار داد؟
ملاک در پرداخت فطریه معیل(پرداخت کننده فطریه) است نه عیال، بنابراین شما نمی‌توانید فطریه خود را به سیّد بپردازید هر چند همسر شما از سادات باشد.
۱۹. آیا فطریه را به سادات فقیر می‌توان داد؟
غیر سادات نمی‌توانند به سادات فطریه پرداخت نمایند.
احکام ومیزان زکات فطره طبق نظرحضرت آیت الله صافی گلپایگانی
دفتر حضرت آیت الله صافی گلپایگانی اعلام کرد: با آرزوی قبولی طاعات و عبادات روزه‌داران گرامی، نظر مرجع عالیقدر آیت‌الله‌العظمی صافی گلپایگانی، پیرامون میزان زکات فطره و کفاره روزه به شرح ذیل میباشد:
مؤمنان مبلغ معادل یک صاع (۳ کیلوگرم) گندم یا برنج را به عنوان قوت غالب جهت زکات فطره بپردازند.
* کفاره روزه غیرعمدی، برای هر روز، یک مد (حدود ۷۵۰ گرم) طعام مثل گندم است.
* کفاره عمدی، برای هر روز افطار عمدی، اطعام شصت مسکین؛ هرکدام یک مد (حدود ۷۵۰ گرم) طعام، مثل گندم پرداخت شود.
احکام ومیزان زکات فطره طبق نظرحضرت آیت الله شبیری زنجانی
دفتر حضرت آیت الله شبیری زنجانی اعلام کرد: میزان زکات فطره به ازای هر نفر بر مبنای گندم ۱۲۰۰۰ تومان و برمبنای برنج، با توجه به یکسان نبودن قیمت آن، به ازای هر فرد، یک کیلو و ۶۰۰ گرم می باشد.
زمان ادای فطریه
تا چه زمانی بعد از پایان ماه مبارک رمضان می توان فطریه را پرداخت کرد؟
پاسخ: کسی که نماز عید فطر می خواند باید فطره را پیش از نماز عید بدهد یا جدا کند ولی اگر نماز عید نمی خواند، در روز عید فطر زکات فطره را بدهد یا کنار بگذارد.
واریز فطریه به حساب بانکی فقیر
آیا می شود وجه زکات فطره را در شب عید فطر به حساب بانکی فقیر به صورت کارت به کارت انتقال داد؟
پاسخ: اگر فطره را کنار نگذاشته جایز است و الا برای این کار، باید آن را به وکالت از فقیر قبض کند و سپس به حساب وی واریز نماید.
تبدیل پول فطریه به پولی دیگر
اگر پول فطریه کنار گذاشته شود و به پول خرد نیاز داشته باشیم آیا می توانیم پول فطریه را برداریم و به جای آن، پول دیگری بگذاریم؟
پاسخ: جایز نیست.
محل پرداخت زکات فطره برای مسافر
کسی که دو روز قبل از عید به شهری دیگر سفر می کند، در چه شهری زکات فطره را باید بپردازد؟ شهر خودش یا همان شهری که روز عید در آنجا است؟
پاسخ: فرقی ندارد.
اجازه از میزبان جهت پرداخت فطریه
آیا میهمان می تواند از صاحبخانه کسب اجازه کند و زکات فطره خود را بپردازد؟ اگر میزبان، زکات فطرۀ میهمان را بر عهده خود بداند و میهمان طبق نظر مرجع تقلیدش، خود را موظّف به پرداخت فطریه بداند، تکلیف چیست؟
پاسخ: در هر صورت اگر یکی از آن دو با اجازه دیگری زکات فطره را به نیت کسی که واقعاً زکات فطره به گردن او است بدهد، کافی است.
احکام ومیزان زکات فطره طبق نظرحضرت آیت الله صانعی
میزان کفاره
یک مد طعام تقریباً هفتصد و پنجاه گرم، که در کفّاره یا فدیه منحصراً باید به فقرا نان، گندم و امثال این دو از اطعمه داده شود و قیمت کفایت نمی کند; مگر آنکه پول را به او بدهد که او وکالتاً، طعام تهیّه کند و وثوق به تهیّه آن نیز داشته باشد.
مبلغ آن (قیمت گندم) در سال ۱۳۹۹ بابت کفاره غیر عمد تقریبا ۳۰۰۰ تومان (سه هزار تومان) و کفاره عمد (معادل ۶۰ روز) ۱۸۰۰۰۰ تومان (یکصدو هشتاد هزار تومان) می باشد.
میزان زکات فطریه
مقدار زکات فطره تقریباً سه کیلوگرم گندم، جو، خرما، کشمش و هم چنین برنج می باشد که امروزه جزء قوت غالب است، و پرداختن قیمت هرکدام از آن ها به قیمت بازار همان محل هم کافی است.
در حال حاضردر اکثر شهرهای ایران قیمت سه کیلوگرم گندم تقریباً ۱۱۰۰۰ تومان (یازده هزار تومان) و قیمت سه کیلوگرم برنج ۵۰۰۰۰ تومان (پنجاه هزار تومان) می باشد که پرداخت آن مجزی و برائت ذمه با آن حاصل می شود.
احکام ومیزان زکات فطره طبق نظرحضرت آیت الله صانعی
بنا بر استعلام از دفتر حضرت آیت الله مکارم شیرازی، هرفرد مکلف در ایران برای مبلغ زکات فطره در سال ۱۳۹۹ می تواند به ازای هر نفر، بدل از سه کیلو گندم معادل ۱۰ هزار تومان یا سه کیلو برنج متوسط معادل ۳۰ هزار تومان پرداخت کند.
آیا زکات فطریه را می توان به واجب النفقه داد؟
زکات فطره را به واجب النفقه (پدر، مادر، زن و فرزند) نمیتوان داد.
اگر انسان به مقداری از مالی که ارزش آن از فطریه بیشتر است نیّت فطره کند چه حکمی دارد؟
هرگاه انسان مالى اعم از پول یا کالا دارد که قیمتش از فطره بیشتر است چنانچه نیّت کند که مقدارى از آن مال براى فطره است اشکال دارد.
زکات فطره سرباز به عهده کیست؟
مخارج سربازها در سربازخانه ها یا میدان جنگ بر عهده دولت است، ولى فطره آنها بر دولت واجب نیست و اگر شرایط در خودشان جمع است باید زکات فطره خود را بدهند.
زکات فطره کارمندان و کارگران به عهده کیست؟ هرگاه انسان کسى را اجیر کند و شرط نماید که مخارج او را نیز بدهد (مانند خدمتکار) باید فطره او را هم بدهد، ولى در مورد کارگرانى که مخارج آنها بر عهده صاحب کار است و این مخارج جزئى از مزد آنها محسوب مىشود، فطره آنها بر صاحب کار واجب نیست، همچنین در میهمانخانه ها و مانند آن، که معمول است کارکنان غذاى خود را در همانجا مىخورند و این در حقیقت جزء حقوق آنها محسوب مىشود، فطره آنها بر خودشان است، نه بر صاحب کار. زکات فطره کسی که روز آخر ماه مبارک رمضان فوت کند چگونه محاسبه و پرداخت می شود؟ هرگاه کسى بعد از غروب روز آخر ماه از دنیا برود، باید فطره او و عیالاتش را از مالش بدهند، ولى اگر پیش از غروب بمیرد واجب نیست و در صورتى که عیالاتش داراى شرایط وجوب فطره هستند خودشان باید زکات فطره را بپردازند. پرداخت زکات فطره کسی که بعد از غروب شب عید فطر نانخور گردیده، چه حکمی دارد؟ هرگاه بعد از غروب شب عید فطر بچّه دار شود، یا کسى نانخور او گردد مستحبّ است فطره او را بپردازد، ولى واجب نیست. اگر شخص پرداخت فطریه را به تأخیر بیاندازد چه حکمی دارد؟مرتکب گناه شده و احتیاط واجب آن است که در اولین فرصت بپردازد. کسی که وکیل در پرداخت فطریه می باشد؛ با توجه به در دسترس نبودن فقیر، می تواند از حساب خود به حساب فقیر واریز کرده و فطریه دریافت شده را مصرف کند؟در فرض سؤال، مانعی ندارد.احکام ومیزان زکات فطره طبق نظرحضرت آیت الله سبحانی
دفتر حضرت آیت الله سبحانی اعلام کرد: زکات فطره امسال بر مبنای قوت غالب گندم، مبلغ ۱۰ هزار تومان و بر مبنای قوت غالب برنج، مبلغ ۳۰ هزار تومان اعلام شده است.
مؤمنین در انتخاب هر یک از این موارد مخیر هستند.
احکام ومیزان زکات فطره طبق نظرحضرت آیت الله نوری همدانی
بر اساس گزارش شفقنا از دفتر حضرت آیت الله نوری همدانی، این مرجع تقلید شیعیان، قوت غالب را ملاک ندانسته و پرداخت سه کیلوگرم هرکدام ازخوراکیهایی که در رساله عملیه بعنوان زکات فطره ذکر شده است همانند برنج یا گندم و یا قیمت آن را برای هر فرد کافی می دانند و طبق تحقیقات انجام شده، میانگین قیمت گندم برای هر فرد١٠٠٠٠ (ده هزارتومان)و قیمت برنج برای هر فرد حدود۵٠٠٠٠ (پنجاه هزار تومان) می باشد.
لازم بذکراست که مقلدین باید طبق قیمت منطقه ای خودمحاسبه نمایند و اگر در بعضی از مناطق قیمت کمتر یا بیشتر بوده به همان عمل کنند.
∎
نظر شما