به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شرق، شیوع ویروس کرونا به موضوع تازهای در اختلافهای ایالات متحده و چین تبدیل شده است و رئیسجمهوری آمریکا هم در تازهترین اظهارنظر خود حکومت پکن را متهم کرده که قصد جلوگیری از پیروزیاش در انتخابات 2020 را دارد. این در حالی است که اختلاف واشنگتن و پکن بر سر سازمان بهداشت جهانی باعث شد تا قطعنامه پیشنهادی فرانسه و تونس برای برقراری آتشبسی 90 روزه در تمام مناطق درگیر جنگ و ناآرامی در جهان رأی نیاورد. این قطعنامه با اشاره به شیوع ویروس کرونا خواستار آتشبسی انسانی با هدف کمک به مردم آسیبپذیر در جنگهای سراسر جهان ازجمله در یمن و افغانستان شده است، اما ایالات متحده حاضر نیست در این قطعنامه نامی از سازمان بهداشت جهانی برده شود.
تنبیه چین بهخاطر کرونا
دونالد ترامپ بارها از عملکرد سازمان بهداشت جهانی در قبال شیوع ویروس کرونا انتقاد کرده و این سازمان را بلندگوی خبرسازیهای چین دانسته و اخیرا هم کمکهای مالی واشنگتن به سازمان بهداشت جهانی را قطع کرده است. چین خلاف ایالات متحده بر ذکر نام سازمان بهداشت جهانی در این قطعنامه تأکید دارد و اکنون به گفته دیپلماتها، برای گشایش در بنبست حاصلشده میان واشنگتن و پکن و تصویب احتمالی قطعنامه باید منتظر بماند.
اما اختلافهای آمریکا و چین فقط به این قطعنامه ختم نمیشود و به گفته مقامهای دولت ترامپ، واشنگتن قصد دارد در واکنش به «عدم مقابله جدی چین با ویروس کرونا و فریبها و پنهانکاریهای این کشور» تنبیههایی علیه پکن اعمال کند. اعمال تحریم، لغو بدهیهای ایالت متحده به چین و اتخاذ سیاستهای جدید در تجارت میان دو کشور ازجمله ابزارهایی است که دولت ترامپ در دست بررسی دارد.
درپی شیوع ویروس کرونا تاکنون بیش از 60 هزار نفر در آمریکا جان خود را از دست دادهاند و اهمال و سوءمدیریت ترامپ باعث افزایش فشارها به او در آستانه انتخابات ریاستجمهوری شده است. ترامپ معتقد است که چین با هدف ضربهزدن به او چنین اقداماتی انجام میدهد. ترامپ در پاسخ به سؤالی درباره ارتباط پنهانکاریهای چین درباره ویروس کرونا و انتخابات ریاستجمهوری آمریکا گفت: «چین دوست دارد جو بایدن، رقیب دموکرات او، در انتخابات پیروز شود. آنها میخواهند ایالات متحده به همان سیاق گذشته اداره شود تا بتوانند سوءاستفادههای خود از این کشور را ادامه دهند». وزارت خارجه چین هم اما در واکنش به ادعای ترامپ اعلام کرد که «انتخابات آتی آمریکا یک امر داخلی است و پکن امیدوار است که واشنگتن پای چین را به این مسئله نکشاند».
مخالفت جامعه اطلاعاتی با ترامپ
با وجود این، رئیسجمهور آمریکا حاضر نیست از ادعای خود درباره منشأ انتشار ویروس کرونا عقبنشینی کند. دونالد ترامپ در کنفرانس خبری اخیر خود بازهم تکرار کرد که شواهد و مدارکی در دست دارد که نشان میدهد ویروس کرونا در آزمایشگاه ووهان ساخته و منتشر شده است. او در پاسخ به سؤالات خبرنگاران درباره مدارک چنین ادعایی گفت که «نمیتوانم درباره آنها توضیح دهم. سازمان بهداشت جهانی باید شرمسار باشد که در نقش سخنگوی حزب کمونیست چین عمل کرده است. متوجه نمیشوم که چطور حکومت چین سفر ساکنان ووهان به دیگر نقاط چین را ممنوع کرد، اما این ممنوعیت شامل سفرهای خارجی نشد».
با اینکه اظهارات ترامپ در مورد پنهانکاری حزب کمونیست چین درباره شیوع ویروس و جلوگیری مقامهای این کشور از اعلام هشدار بهموقع درست است، اما آن بخش از ادعاهای ترامپ درباره منشأ ویروس با تردیدهای جدی روبهرو است. جامعه اطلاعاتی آمریکا بهتازگی با اظهارات ترامپ در این زمینه مخالفت کرده است. در گزارشی که رئیس اطلاعات ملی ایالات متحده منتشر کرده نتیجهگیری شده است که «ویروس کرونا ساخته دست انسان نیست و اصلاح ژنتیکی نشده و تحقیقات همچنان درباره منشأ آن ادامه دارد. نهادهای اطلاعاتی همچنان مشغول بررسی این احتمال هستند که آیا این ویروس براثر تماس با یک حیوان شیوع پیدا کرد یا بر اثر حادثهای آزمایشگاهی. آنچه تاکنون میتوانیم تأیید کنیم این است که ما در حال حاضر با گزارشهای عملی درباره طبیعیبودن عامل کووید19 همنظر هستیم».
پیش از این هم «مارک مایلی»، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا گفته بود که شواهد حاکی از آن است که ویروس کرونا ریشهای طبیعی دارد و ویروسی آزمایشگاهی نیست. به گزارش نیویورکتایمز، مقامهای دولت ترامپ به نهادهای اطلاعاتی فشار میآورند تا شواهدی مبنیبر آزمایشگاهیبودن ویروس کرونا را پیدا کنند تا ادعاهای ترامپ دراینباره ثابت شود.
در روزهای اخیر دولتمردان ترامپ به تنش میان ایالات متحده و چین دامن زدهاند. به اعتقاد مقامهای کاخ سفید، با نزدیکشدن به انتخابات ریاستجمهوری 2020 و بالاگرفتن چالش استراتژیک میان دو کشور، چین قصد دارد ضربه مهلکی به اقتصاد آمریکا بزند تا برگ برنده ترامپ در انتخابات که میتواند تضمین پیروزی مجدد او باشد از بین برود. مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا هم بهتازگی با اشاره به این موضوع هشدار داد که «حزب کمونیست چین بهزودی پاسخ مناسبی از ایالات متحده در واکنش به اقدامات اخیرش دریافت خواهد کرد».
چالشهای پیشرو
با وجود اینکه گفته میشود دولت ترامپ قصد دارد مجازاتهایی برای چین در نظر بگیرد، اما دست دولت ترامپ در این مورد چندان هم باز نیست. از یکسو این تنشها در بلندمدت میتواند باعث نگرانی متحدان آسیایی ایالات متحده شود که تمایل ندارند شاهد تقابل با چین در حیاطخلوت خود شوند و از سوی دیگر تقابل آمریکا و چین عواقبی قابل توجه برای اقتصاد جهان دارد. بهویژه اینکه آمریکا میخواهد زنجیره تأمین کالاها و خدمات خود را از تسلط مطلق چین خارج کند.
در حال حاضر سؤالاتی جدی درباره شفافیت چین در روزهای ابتدایی شیوع ویروس کرونا وجود دارد و تقریبا تردیدی نیست که سیستم استبدادی حکومت چین تلاش کرده تا در این مورد پنهانکاری کند. اما پاسخ به سؤالات باعث حل بحران اقتصادی که امروز ایالات متحده و دیگر کشورهای جهان درگیر آن هستند، نخواهد شد. چین نیز در این میان بیکار ننشسته و با پروپاگاندای خود این ادعا را با همراهی متحدان خود منتشر کرده که سربازان آمریکایی عامل انتشار این ویروس هستند.
با درنظرگرفتن چنین شرایطی، یافتن راههایی برای مجازات چین اصلا ساده نیست. برخی مقامهای دولت ترامپ با هشدار نسبت به انجام هرگونه اقدام عجولانه و غیرمسئولانه، میگویند که در شرایط تشدید این بیماری و رکوردشکنی آمریکا در قربانیان ناشی از ابتلا به این ویروس، چین توانایی بهعقبراندن آمریکا را دارد. ایالات متحده در حال حاضر با کمبود تجهیزات محافظ شخصی، تجهیزات پزشکی و داروهای بیولوژیک روبهرو است. در این شرایط بروز اختلال کوتاهمدت در تأمین این ملزومات میتواند بحران در آمریکا را تشدید کند که این امر در نتیجه انتخابات هم تأثیر خواهد گذاشت.
این موضوعی بود که مایک پمپئو هم هفته گذشته در پاسخ به سؤالی درباره کنترل چین بر صادرات تجهیزات پزشکی مورد نیاز آمریکا، به آن اشاره کرد و بهطور غیرمستقیم با تأیید کمبودهای فعلی ایالات متحده، خواستار تعهد چین به مسئولیتهای بینالمللی خود، فارغ از تنشهای موجود و ادامه ارسال تجهیزات و کمکهای پزشکی به آمریکا و دیگر نقاط جهان شد.