صاحب‌خبر - در پی افزایش مبتلایان به ویروس کرونا، بازار نفت با تلاطم‌های زیاد منجر شد تا هر بشکه نفت به ۳۱ دلار برسد. تعداد افرادی که در کشورهای مختلف به ویروس کرونا مبتلا شده‌اند روز به روز در حال افزایش است و همین امر منجر به کسادی بسیاری از بازارهای مهم از جمله بازار نفت شده است. این ویروس دموکرات علاوه بر اینکه مردم عادی را مورد هدف قرار داده، مسئولان بین المللی را هم برای مراقبت از خود محتاط کرده است.همین امر بازارهای جهانی را با کسادی عجیبی رو‌به‌رو کرده است اما می‌توان امید داشت که این ویروس جهانی، تأثیر کوتاه مدتی بر تقاضای نفت بگذارد.گفتنی است، قیمت نفت که در هفته‌های اخیر از افت تقاضای ناشی از شیوع کرونا آسیب دیده است، شاهد بیشترین افت از سال ۱۹۹۱ در بازار جهانی نفت بود.چندی پیش عربستان بزرگترین صادرکننده نفت جهان قیمت نفت خود را کاهش داد و قرار شد عرضه نفت را در بازار جهانی افزایش دهد؛ از این رو روسیه دومین تولیدکننده بزرگ نفت جهان با پیشنهاد اوپک مبنی بر کاهش بیشتر تولید نفت مخالفت کرد و به دنبال آن در تاریخ ۱۶ اسفند ۹۸ قیمت نفت برنت, شاهد افت قیمت یک روزه طی سال‌های گذشته بود. همراهی نکردن روسیه منجر به لغو اوپک در محدودیت‌ زمینه تولید نفت شد.روز جمعه (۱۶ اسفند) سازمان اوپک با کشورهای هم‌ پیمان به رهبری روسیه جهت کاهش دوباره تولید نفت، نشستی برگزار کرد که به نظر می‌رسد اعضای اوپک نتوانستند با تولیدکنندگان غیر عضو به توافقی بر سر کاهش میزان کنونی عرضه جهانی نفت برسند که همین امرمنجر به شکست مذاکرات اوپک شد و قیمت‌های جهانی نفت را حدود ۸ درصد کاهش داد.این نشست در شرایطی برگزار شد که ویروس کرونا بر ابعاد مختلف اجلاس اوپک تأثیر می‌گذارد و باعث می‌شود علاوه بر زمینه فروش نفت در سایر زمینه‌ها هم رکود ایجاد شود.کشور‌های عضو اوپک انتظار داشتند کاهش بیشتر تولید نفت مورد توافق همه قرار بگیرد تا بازار نفت ثابت شود. اما روسیه با مخالفت خود از این توافق جلوگیری کرد.قیمت هر بشکه نفت برنت امروز با ۱۴ دلار و ۲۵ سنت معادل ۳۱.۵ درصد سقوط به ۳۱ دلار و ۲ سنت رسید. به نظر می‌رسد این بیشترین درصد افت قیمت نفت برنت در طی یک روز از زمان آغاز جنگ اول خلیج فارس در ۱۷ ژانویه ۱۹۹۱ باشد.رجب علی اسکندری یکی از فعالان اقتصادی در همین خصوص اظهار کرد: همانطور که می‌دانید عربستان سعی داشت تا با متقاعد ساختن روسیه و اعضای اوپک بار دیگر تولید و عرضه نفت را کاهش دهد که متأسفانه این تلاش او مثمر ثمر واقع نشد، همچنین به نظر می‌رسد تأثیرات بیماری کرونا بر میزان تقاضای جهانی برای نفت خام بیش از تأثیرات بیماری سارس در سال ۲۰۰۲ است.او ادامه داد: با افزایش چشمگیر این ویروس بهای هر بشکه نفت در بازارهای جهانی حدود ۱۰ دلار کاهش یافته است. روسیه در جلسه هفته گذشته اوپک گفت که در تلاش‌های کشورهای عضو این سازمان برای کاهش تولید نفت با هدف با ثبات سازی بازار، سهم نمی‌گیرد؛ حال به نظر می‌رسد عربستان سعودی به عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده نفت در جهان با پایین آوردن بهای نفت به این تصمیم روسیه واکنش نشان داده است. عربستان با روسیه تسویه حساب می‌کند سید محمدعلی خطیبی، نماینده پیشین ایران در اوپک با اشاره به مذاکرات اخیر اعضای اوپک در خصوص میزان تولید نفت گفت: امروز هم کشور عربستان قیمت نفت را کاهش داد و نفت خود را با کشور آمریکا با قیمت ۷ دلار، آسیا ۳ دلار و اروپا ۵ دلار ارزان تر معامله کرد. بسیاری از کارشناسان در این زمینه این کاهش قیمت نفت را جنگ نفتی می‌نامند؛ در واقع میزان کاهش ۱.۵ میلیون بشکه‌ای با همکاری روسیه توافق شده بود اما در این میان غیر اوپکی‌ها مخالفت کردند. به دنبال این تصمیم قیمت نفت به حالت رها شده در آمده است.او ادامه داد: عدم توافق اعضای اوپک و غیراوپک به ویژه روسیه برای کاهش تولید جهانی نفت باعث شد تا قیمت نفت برنت به زیر ۵۰ دلار در هر بشکه سقوط کند؛ همچنین به نظر می‌رسد با قیمت‌های به وجود آمده در بازار نفت، دعوا میان روسیه و عربستان بالا خواهد گرفت و به نوعی می‌توان این دعوا را تسویه حساب روسیه و عربستان نامید. کاهش ۳۰ دلاری قیمت نفت در بازار نفت هم با این تنش‌ها بی ارتباط نیست.نماینده پیشین ایران در اوپک بیان کرد: روسیه فقط حاضر است توافق قبلی با اوپک را تمدید کند و موضع رسمی این کشور در این زمینه تغییر نخواهد کرد و با توجه به اینکه در آستانه فصل بهار هستیم قیمت نفت کاهش پیدا می‌کند.خطیبی ادامه داد: روسیه در تلاش برای کاهش سهم نفت در بودجه عمومی کشورش بوده و با قیمت نفت ۴۰ دلار در بشکه هم راضی است، به طوری که مطالعات قبلی نشان می‌دهد، قیمتی که روسیه مدعی است با آن راحت است، تنها در شرایطی میسر خواهد بود که روسیه، بتواند تولیدی در سطح ۱۳ میلیون بشکه در روز را تداوم بخشد. بازار نفت برای رسیدن به تعادل نیاز به کاهش عرضه نفت دارد بیژن زنگنه وزیر نفت در گفت‌وگوی اختصاصی با شبکه خبری بلومبرگ اظهار کرد: آمریکا دشواری‌های زیادی برای مردم ایران، به‌ویژه مردم فقیر ایران، ایجاد می‌کند و این مسئله در آینده باید در یک دادگاه بین‌المللی مطرح شود. تأکید می‌کنم این مسئله که دولت آمریکا می‌گوید ایران هیچ محدودیتی برای واردات دارو و غذا ندارد، یک دروغ بزرگ است، زیرا همان‌طور که پیش از این گفتم، با کدام پول؟وی گفت: ما برای فروش نفت، فرآورده‌های نفتی، پتروشیمی، آهن و مس با تحریم روبه‌رو هستیم حال چگونه می‌توانیم برای خرید دارو و غذا پول به دست بیاوریم؟ آیا آنها فکر می‌کنند ما میلیاردها دلار سپرده در بانک‌های بین‌المللی داریم و به ما توصیه می‌کنند از آن پول برای خرید دارو و غذا استفاده کنیم؟زنگنه تصریح کرد: این یک دروغ بسیار بزرگ است و در این وضع آنها نه تنها علیه دولت بلکه علیه مردم ایران کار می‌کنند. آنها دشواری‌های زیادی برای مردم ایران، به‌ویژه مردم فقیر ایران، ایجاد می‌کنند و فکر می‌کنم این مسئله در آینده باید در یک دادگاه بین‌المللی بررسی شود.زنگنه گفت: به نظر من لازم است اعضای اوپک به خودشان متکی باشند، همانند گذشته و تصمیمی نگیرند که نیازمند پذیرش کشورهای غیرعضو اوپک باشد. غیراوپک تنها روسیه تا حدی مکزیک و عمان است. عمان همواره با تصمیم اوپک همراه بوده و این همراهی یک مسئله تازه نیست، اما روسیه بازیگر اصلی در این زمینه است. وزیر نفت گفت: بی‌گمان این وضع تأثیر منفی بر صادرات ایران به‌طور کلی دارد، اما نه همانند دیگران، زیرا ما نفت چندانی صادر نمی‌کنیم. آمریکایی‌ها نتوانستند صادرات نفت ما را به صفر برساند.وی اعلام کرد: ما برای حفاظت از مردم خود در ایران، با دارو و تجهیزات و سازوکاری که داریم، بهترین تلاش‌های خود را انجام می‌دهیم. برخی رسانه‌ها روز و شب به مردم ایران می‌گویند دولت شما قوی نیست و این مشکلات به دلیل چالشی است که دولت شما دارد. احتمال سقوط قیمت نفت به محدوده 20 دلار ادمورس، مدیر بخش تحقیقات کالاهای اساسی بانک سی‌تی گروپ، می‌گوید: شاهد چند شوک در سمت عرضه و تقاضا در بازار جهانی نفت هستیم که می‌تواند قیمت نفت را در محدوده 20 دلار در هر بشکه کاهش دهد.پیش از شروع یک جنگ نفتی بین روسیه و عربستان که قیمت نفت در معاملات امروز را 30 درصد کاهش داد به دلیل شیوع ویروس کرونا و کاهش تقاضای نفت ناشی از آن در بازار جهانی به خصوص چین، قیمت نفت در حال کاهش بود و حالا هم با رویکرد جدید این دو کشور نفتی شرایط بدتر هم شده است.مورس می‌گوید ممکن است طی هفته‌های آینده شاهد بدتر شدن شرایط باشیم.این کارشناس اقتصادی می‌گوید: این نخستین بار است که می‌توان گفت در حالی که شاهد مازاد عرضه بالا برای نفت در بازار هستیم یک شوک نیز در طرف تقاضا به صورت همزمان در حال رخ دادن است.ترکیب شدن این دو رخداد مهم بسیار غیرمعمول بوده و شرایط را برای خروج از بحران سخت‌تر می‌کند.∎​