«رافائل گروسی» مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز گذشته (دوشنبه) با تکرار اتهامات بیاساس علیه جمهوری اسلامی ایران، مدعی شد تهران به بازرسان آژانس اجازه دسترسی به برخی مکانهای مورد نظر را نمیدهد.
گروسی طی سخنرانی در آغاز جلسه شورای حکام آژانس با اشاره به گزارش چند روز پیش خود درباره برنامه هستهای ایران گفت: «شما همچنین گزارش من درباره توافق پادمانی «انپیتی» با جمهوری اسلامی ایران را دریافت کردید که تلاشهای آژانس برای شفافسازی اطلاعات مرتبط با صحت و کمال خوداظهارهای ایران ذیل توافقات پادمانی و پروتکل الحاقی را تشریح میکرد».
به نوشته وبگاه اطلاعرسانی آژانس اتمی، وی با طرح اتهاماتی علیه ایران مدعی شد: «سوالاتی مرتبط با مواد و فعالیتهای هستهای اعلامنشده احتمالی در سه مکان که توسط ایران اعلام نشده بود، برای آژانس پیش آمد. آژانس خواستار دسترسی به دو مکان از آنها شد. ایران دسترسی به این مکانها را فراهم نکرد و در مباحثات محتوایی برای پاسخ دادن به سؤالات آژانس حاضر نشد».
مدیرکل آژانس اتمی در ادامه ادعاهای خود افزود: «این امر اثر منفی بر توانایی آژانس برای شفافسازی و رفع این سؤالات و همچنین ارائه اطمینان معتبر درباره نبود مواد و فعالیتهای هستهای اعلام نشده در ایران، گذاشته است. من از ایران میخواهم فوراً و کاملاً با آژانس همکاری کند که شامل فراهمکردن دسترسی مناسب به مکانهای مشخص شده توسط آژانس میشود.»
گروسی با اشاره به گام پنجم کاهش تعهدات برجامی ایران و لغو تمام محدودیتهای برنامه هستهای ذیل برجام، هم گفت: «تا امروز آژانس هیچتغییری را در نحوه اجرای تعهدات برجامی ایران مرتبط با آن اعلامیهاش یا در سطح همکاری با آژانس درخصوص راستیآزمایی و نظارت بر فعالیتهایش ذیل برجام مشاهده نکرده است.»
آژانس بینالمللی انرژی اتمی هفته گذشته در گزارش جدید خود درباره برنامه هستهای ایران اعلام کرده بود که ذخایر اورانیوم غنیشده ایران پنج برابر محدودیت تعیینشده در برجام شده است. گروسی همچنین چند روز پیش در مصاحبه با خبرگزاری «رویترز»، مدعی شده بود چنانچه ایران از پاسخگویی به آژانس درباره فعالیتهای گذشته اتمی در سه سایت خود توضیح ندهد وارد بحران جدیدی خواهد شد.
این ادعای گروسی در حالی است که 88درصد بازرسیهای آژانس از تاسیسات هستهای ایران است؛ چنانکه «میخائل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی در توییتی نوشته بود: «واقعیت جالب، خصوصاً برای آنها که درباره فعالیتهای راستیآزمایی در ایران شبههافکنی میکنند، در سال ۲۰۱۸، آژانس بینالمللی انرژی اتمی از کشورهایی که توافقنامه جامع پادمانی (CSA) و پروتکل الحاقی (AP) در آنها اجرا میشود، مجموعاً ۱۱۲۴ بازرسی انجام داده است.» اولیانوف افزود: «۹۸۹ مورد از این بازرسیها در ایران انجام شده است. این کشور همچنان راستیآزماییشدهترین کشور در جهان است.» بر اساس آماری که این دیپلمات روس داده است، تقریباً ۸۸ درصد بازرسیهای پادمانی آژانس در جهان از ایران انجام شده است. بهروز کمالوندی نیز در این خصوص گفته است: «۸۸ درصد بازرسیهای کل در سال ۲۰۱۹ مختص ایران و ۶۵ درصد بازرسیها و دسترسی بر مبنای پروتکل الحاقی خاص ایران بوده، ۲۹ درصد فعالیت ایران در حوزه نظارتی بوده و ایران بیش از یکپنجم فعالیت آژانس را اختصاص داده است. این یعنی موردی برای پنهانکاری نداریم و همه چیز صلحآمیز است و اصرار بر حقوق خود داریم.» او همچنین در واکنش به اظهارات گروسی گفته بود: «آقای رافائل گروسی در جایگاه سیاسی نیستند و جایگاه حقوقی دارند.»
آژانس در حالی ایران به فعالیت مشکوک هستهای متهم میکند که هیچسند و مدرک متقنی برای ادعاهای خود مبنی بر وجود سه سایت هستهای مشکوک بهجز ادعاهای رژیم صهیونیستی ندارد اما ایران که قصد مشروعیتبخشی به ادعاهای بیاساس و غیرمتقن را ندارد، با این درخواست آژانس مخالفت کرده است. کمالوندی در این زمینه گفته است: همانطور که آقای غریبآبادی پاسخ خواهد داد، مواضع ما روشن و مشخص است و دلایل این نکته را که چرا نمیپذیریم کاملاً مشخص است چون اگر پاسخگوی هر مطلبی باشیم، باید تمام عمر در حال پاسخگویی باشیم و ما این را نمیپذیریم. وی تاکید کرد: هیچکشوری تا این حد با آژانس بینالمللی انرژی اتمی همکاری نداشته و چنین اطلاعاتریزی را به آژانس نداده است.
ایران میگوید براساس اطلاعات و اسناد و مدارک تحریفشده و ادعایی رژیم صهیونیستی نمیتواند با آژانس همکاری کند و پایه این همکاریها باید بر اساس تعاریف پروتکلی و پادمانی با این سازمان بینالمللی باشد. رژیم صهیونیستی بارها ادعا کرده از طریق جاسوسی در ایران به ۵۵ هزار سند درباره فعالیت هستهای در کشورمان دست یافته که باید این اسناد بررسی شوند. ادعاهایی که نهتنها تاکنون ثابت نشده بلکه موجب تمسخر بنیامین نتانیاهو توسط ایرانیان شده است. ماجرا تورغوزآباد هنوز در یاد ایرانیان هست و به طنزی در ادبیات سیاسی آنان تبدیل شده است.
آمریکا نیز از همین فرصت چالش میان ایران و آژانس بهره برده و خواستار بازگشت تحریمهای شورای امنیت علیه ایران شده است. هفت ماه دیگر تا رفع تحریمهای تسلیحاتی ایران باقی مانده و کشورهای غربی درصدد هستند تا بهانههای جدید مجدداً این تحریمها را بازگردانند؛ چنانکه وزیرخارجه آمریکا روز پنجشنبه (15 اسفند) در نشست خبری از شورای امنیت خواست تا تمدید تحریم تسلیحاتی ایران را که قرار است به زودی منقضی شود، باردیگر تمدید کند. برایان هوک نیز روز جمعه (16 اسفند) با اشاره به گزارش آژانس مدعی شد «ایران پنج مرتبه برجام را نقض کرده است و مواد هستهای اعلامنشده داشتهاست».
درحالی مقامات آمریکایی ایران را به نقض برجام و عدمهمکاری با آژانس متهم میکنند که خود نزدیک دو سالی میشود که برجام را ترک کردهاند و دیگر طرفهای غربی نیز تاکنون به هیچیک وعدهها و تعهدهای خود در قالب توافق هستهای پایبند نبودهاند. ترامپ نیز با اعمال تحریمهای یکجانبه در طول دوره ریاستجمهوری خود منتظر این بوده است که ایران از حقوق هستهای خود کوتاه بیاید و با او به توافق جدیدی برسد اما رفتار ایران بهویژه گامهایش در کاهش تعهدات هستهای، این حقیقت را برای غرب روشن میکند که با اعمال زور و تصمیمات یکجانبه نمیتوانند ایران را وادار به پذیریش خواستههای خود کنند چراکه سیاست خارجی ایران بر پایه عزت، حکمت و مصلحت ملی است و براساس همین سه رکن تصمیمگیریمیکند.
«رافائل گروسی» با تکرار ادعای ممانعت ایران از دسترسی بازرسان آژانس از ایران خواست این امکان را فراهم کند
بدعتهای آژانس
دیپلمات آرژانتینی با لابیگری آمریکا مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی شـد؛ هرچند ابتدا مدعی بود که درباره ایران «بیطرف» عمل خواهد کرد اما از زمانیکه او جایگزین «یوکیا آمانو» شده، چالشهایی میان ایران و آژانس به وجود آمده است. از بازرس جاسوس گرفته تا گزارشهای سیاسی و درخواستهای خارج از پروتکل و اساسنامه آژانس برای بازرسیهای بیشتر در ایران. بازیهای سیاسیای که در راستای فشار حداکثری آمریکا بر ایران است.
صاحبخبر -
∎