روز 5 اسفندماه 98 بود که نمایندگان مجلس شورای اسلامی با ۶۷ رأی موافق، ۱۱۴ رأی مخالف و سه رأی ممتنع از ۱۹۱ نماینده حاضر، با کلیات لایحه بودجه سال ۹۹ کل کشور مخالفت کردند. بر اساس آنچه نقل شد، عمده دلیلی که نمایندگان را بر آن داشت تا با کلیات بودجه سال 99 مخالفت کنند، عیوب ساختاری و معلوم نبودن منابع درآمدی جایگزین نفت در شرایط سخت تحریم‌های آمریکا بود. پس از این، دو راه پیش‌روی نمایندگان مجلس بود؛ اول اینکه بودجه را بار دیگر به دولت بفرستند تا پاستورنشینان لایحه دیگری به بهارستان ارسال کنند و دوم اینکه گزارش کلیات دوباره به کمیسیون تلفیق فرستاده شود. علی لاریجانی رییس مجلس درباره روند طی‌شده گزارش بودجه سال آینده، گفته بود: «اگر کمیسیون تلفیق بودجه را تأیید اما مجلس آن را رد کند، سکوت آیین‌نامه‌ای وجود دارد.» چندی بعد از این اظهار نظر، امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی، عضو هیات‌رییسه مجلس در گفت‌وگو با خبرنگار «صبح‌نو» درباره این سکوت آیین‌نامه‌ای گفت: «سکوت آیین‌نامه‌ای از این جهت وجود دارد که آیا باید بودجه را به دولت بازگردانیم یا به کمیسیون تلفیق تا گزارش جدیدی از این کمیسیون دریافت شود. بر اساس جمع‌بندی‌ای که در هیات‌رییسه داشتیم، تصمیم گرفته شد که بودجه به دولت بازگردانده شود، منتها مشاوران حقوقی آقای لاریجانی به ایشان گفتند که به جای بازگرداندن بودجه به دولت، امکان بازگرداندن بودجه به کمیسیون تلفیق و گرفتن گزارش از آن هم وجود دارد. بر اساس رأی استمزاجی از نمایندگان، تصمیم نهایی بر این شد که بودجه بار دیگر به کمیسیون تلفیق ارجاع داده شود تا این کمیسیون گزارش تازه‌ای را به صحن مجلس ارائه کند.» با وجود اینکه قاضی‌زاده‌هاشمی از بازگشت گزارش بودجه سال آینده به کمیسیون تلفیق برای اعمال واپسین بررسی‌ها و در نهایت ارائه آن به صحن علنی مجلس سخن گفته بود، روز گذشته معاون قوانین مجلس اعلام کرد که گزارش کمیسیون تلفیق برای تبدیل به قانون مصوب، به جای آمدن به صحن علنی، مستقیماً به شورای نگهبان ارجاع داده خواهد شد.

دور زدن صحن مجلس
حسین میرمحمدصادقی، معاون قوانین مجلس شورای اسلامی روز گذشته در گفت‌وگویی با تسنیم، با اشاره به سرنوشت بودجه سال 99 گفت: مصوبه کمیسیون تلفیق درباره بودجه سال آینده از سوی هیات رییسه به این معاونت ارسال شده است و ما امروز هم جلسه مشترکی با برخی اعضای دولت و نیز تعدادی از اعضای کمیسیون تلفیق داشتیم که آقای تاجگردون، رییس این کمیسیون نیز در این جلسه حضور داشت. میرمحمدصادقی با اشاره به تصمیم نهایی مقررشده در معاونت قوانین مجلس درباره بودجه سال آینده، تصریح کرد: در بخش دیگری از این جلسه قرار شد مصوبه کمیسیون تلفیق درباره بودجه سال 99 و طبق اصل 85 قانون اساسی به شورای نگهبان ارسال شود و مجلس جلساتی برای بررسی لایحه بودجه سال آینده نداشته باشد. وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو، از ارجاع گزارش اداره قوانین درباره بودجه 99 به علی لاریجانی، رییس مجلس و ارسال آن طی نامه‌ای به شورای نگهبان خبر داد. منظور میرمحمدصادقی از به‌کارگیری اصل 85 قانون اساسی، به ماده 163 آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی اشاره دارد که تاکید می‌کند: «در مواردی که مجلس ضروری تشخیص دهد، اصل هشتادوپنجم قانون اساسی اختیار تصویب آزمایشی بعضی قوانین را که جنبه دائمی دارند به کمیسیون‌های خود و تصویب دائمی اساسنامه سازمان‌ها، شرکت‌ها، مؤسسات دولتی یا وابسته به دولت را به کمیسیون‌های خود یا به دولت تفویض می‌کند.» با این حال، عبدالرضا ثروتی، نماینده پیشین مجلس در گفت‌وگویی با خبرنگار «صبح‌نو» تصریح کرد که «نمی‌توان قوانین خاصی مثل قانون بودجه را ذیل اصل 85 قانون اساسی قرار داد.» در ادامه مشروح این گفت‌وگو را می‌خوانید.

ابطحی: تلفنی نظر ما را گرفتند 
در همین باره سیدمحمدجواد ابطحی، نماینده مجلس در گفت‌وگو با خبرنگار «صبح نو»، از به کارگیری اصل 85 و ارسال گزارش کمیسیون تلفیق توسط علی لاریجانی رییس مجلس به شورای نگهبان خبر داد. ابطحی در این باره تاکید کرد: درباره تصویب بودجه در کمیسیون تلفیق بدون نیاز به تصویب در صحن مجلس و سپس ارسال مستقیم آن به شورای نگهبان، نظر تک تک نمایندگان مجلس از طریق تماس های تلفنی از دفتر هیأت رئیسه مجلس اخذ شد و من خودم اساسا مخالف اصل 85 قانون اساسی هستم چون این اصل را در نحوه قانون گذاری، اصل نویی می‌دانم اما به طور مشروط با این اصل موافقت کردم. وی در پاسخ به این سوال که آیا شورای نگهبان تصویب بودجه از طریق اصل 85 را قبول خواهد کرد، گفت: گویا با شورای نگهبان صحبت شده و شورا چراغ سبز نشان داده است. ابطحی تصریح کرد: چون اصل 85 به طور آزمایشی به کار گرفته می‌شود، برای مجلس آینده فرصتی خواهد بود تا بلافاصله پس از تصویب اعتبارنامه ها، اولین کاری که می کنند بررسی مجدد بودجه سال 99 باشد. با این حال، عبدالرضا ثروتی نماینده پیشین مجلس در گفت‌وگویی با خبرنگار «صبح‌نو»، تصریح کرد که «نمی توان قوانین خاصی مثل قانون بودجه را ذیل اصل 85 قانون اساسی قرار داد.» در ادامه مشروح این گفت‌وگو را می خوانید.
عبدالرضا ثروتی: شورای نگهبان 
مصوبه کمیسیون تلفیق را نمی‌پذیرد
عبدالرضا ثروتی، نماینده پیشین مجلس در گفت‌وگو با خبرنگار «صبح‌نو» با اشاره به سابقه بازگشت لایحه بودجه به کمیسیون تلفیق گفت: این عدم رأی دادن صحن علنی به بودجه قبلاً یک‌بار دیگر هم تکرار شده بود و دوباره بودجه به کمیسیون تلفیق رفت و بعد از آن، به صحن آمد و مورد بحث و بررسی قرار گرفت و سرانجام به شورای نگهبان ارائه شد و بعد هم به مرحله اجرا درآمد اما اینکه بدون مصوبه مجلس به شورای نگهبان برود، روال معمول و قانونی نیست چون باید مصوبه شود و به احتمال خیلی زیاد، شورای نگهبان این را رد خواهد کرد چون بودجه بعد از بررسی در تلفیق باید به صحن علنی بیاید و مورد بحث قرار بگیرد. وی افزود: خارج از این چارچوب قانونی، اگر نمایندگان مصوبه‌ای داشته باشند و بخواهند همان را به شورای نگهبان بفرستند، این را باید شورای نگهبان اظهار‌نظر کند اما معمولاً شورا نمی‌پذیرد چون پیش از این «قانون تجارت» را داشتیم که مجلس آن را مصوب و اجرای ماده 85 قانون اساسی کرد و وقتی به شورای نگهبان رفت، شورا نپذیرفت چون اعلام کرد که ما الان قانون جاری داریم و اینکه قانون تجارت با مثلاً هزار ماده، یکباره 85 شود را صلاح ندانستند و دوباره به مجلس برگرداندند و در صحن مصوب شد و بعد از آن به شورای نگهبان رفت.
ثروتی تصریح کرد: چنین قوانین خاصی مثل بودجه یا قانون تجارت را نمی‌توان ذیل اصل 85 قرار داد و شورای نگهبان نیز این را نمی‌پذیرد. ضمناً در طول تاریخ ایران بعد از انقلاب سابقه نداشته که قانون بودجه یکباره از کمیسیون به شورای نگهبان ارجاع داده شود. وی با تاکید بر اینکه رابطه و نسبت میان دولت و مجلس باید تعریف شود، تصریح کرد: امروز نه مجلس بلکه دولت در رأس امور قرار دارد، یعنی هر قانونی که مجلس مصوب کند، دولت آن را اجرایی نمی‌کند و مجلس نیز در مقابل نمی‌تواند کاری انجام دهد. این نماینده پیشین مجلس اضافه کرد: نمونه بارز این مساله، برنامه ششم است. برنامه ششم، یک برنامه پنج‌ساله است که دولت آن را به مجلس داد اما مجلس به این دلیل که شاخص و چارچوب مشخصی نداشت، آن را نپذیرفت و مجلس هرچه برای اصلاح این برنامه به دولت فشار آورد، دولت گفت که برنامه ششم همین است و تغییر پیدا نمی‌کند.