صاحبخبر - ساعات اولیه روز گذشته بود که ابتدا ستادکل نیروهای مسلح در خصوص سقوط هواپیمای مسافربری خطوط هوایی اوکراین در یک بیانیه اعلام کرد که بر اثر بروز خطای انسانی و به صورت غیرعمد، هواپیمای اوکراینی مورد اصابت قرار گرفت. سپس در ادامه حسن روحانی، رئیسجمهوری نیز در یک بیانیه اعلام کرد که ایران ازا ین اشتباه فاجعهبار متاسف است و در فضای تهدید و ارعاب رژیم متجاوز آمریکا، خطای انسانی و شلیک اشتباه به این فاجعه بزرگ منجر شد. این بیانیهها اما با واکنشهای تندی از سوی افکار عمومی مواجه شد و یکبار دیگر اعتماد عمومی بدین طریق خدشهدار شد و قلب ملت جریهدار شد. آنها خشم خود را نسبت به این اتفاق تلخ و مدیریت مسئولان ذیربط که آن را خطای انسانی خطاب کردند در شبکههای مجازی به شیوههای مختلف بیان کردند.
درست در زمانی که برخی رسانههای غربی از برخورد احتمالی موشک به هواپیما خبر میدادند، منابع اطلاعاتی تاکید کردند هیچ مدرکی برای اثبات ادعای برخورد موشک به هواپیما وجود ندارد و منابع امنیتی معتقدند سقوط در اثر نقض فنی هواپیما بوده است. اما ماجرا به اینجا ختم نشد. زمانی که مقامات آمریکایی مدعی شدند سقوط هواپیما حاصل برخورد دو موشک با هواپیمای اوکراینی بوده است، نخستوزیر اوکراین نیز خواستار پاسخگویی ایران در رابطه با این اخبار و احتمالات شد. در ادامه برخی فیلمها نیز در فضای مجازی منتشر شد که از برخورد یک شیء به هواپیما خبر میداد و فضای مجازی پر شده بود از پرسشهای بیپاسخ. در این مدت، صداوسیما در واکنش به فیلم منتشر شده یک کلیپی منتشر کرد که در آن تاکید داشت که سقوط هواپیما بر اثر نقص فنی بوده است. در کنار اینها، ابراز قاطعیت شماری از مقامات مسئول کشور در روزهای گذشته درباره «عدم اصابت موشک» به هواپیمای اوکراینی عجیب بود. برای مثال علی عابدزاده، رئیس سازمان هواپیمایی کشوری قبل از بررسیهای کامل کارشناسی در یک برنامه تلویزیونی حاضر شد و در چند نوبت با قاطعیت تاکید کرد امکان برخورد موشک و اشتباه سیستم پدافند در این حادثه حتی از نظر علمی وجود ندارد. او با قاطعیت گفت بود: «مگر میشود پدافند هوایی به هواپیمایی شلیک کند که ۸ هزار پا ارتفاع دارد؟». همین امر باعث شد که روز گذشته مردم زمانی که خبر خطای انسانی منتشر شد این امر باعث شد که افکار عمومی از توضیحات سئولان قانع نشوند که چرا قبل از بررسی کامل، کارشناسانه و جمعبندی نهایی اینگونه با قاطعیت صحبت کرده و شلیک به هواپیما را تکذیب کردند.
همچنین محمدعلی وکیلی عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی در واکنش به این حادثه در توییتی نوشت: «وای بر ما و حقالناس، وای بر ما، وای بر ما و حق الناس، امان از غضنفرهای دولت، امان!
داغ از دست رفتن سردار شهیدمان و هموطنانمان در کرمان و سانحه هوایی #پرواز۷۵۲ کم نبود که حالا باید داغ پنهانکاری آقایان و بیاعتمادی مردم را هم بر دوش بکشیم! »
مسببین این اشتباه نابخشودنی مورد پیگرد قانونی قرار میگیرند
در ساعات اولیه روز گذشته بعد از بیانیه ستادکل نیروهای مسلح که در آن اعلام کرد بر اثر بروز خطای انسانی و به صورت غیرعمد، هواپیمای مسافربری اوکراینی مورد اصابت قرار گرفته که موجب به شهادت رسیدن جمعی از هموطنان عزیز و جانباختن تعدادی از اتباع خارجی شد، حسن روحانی در بیانیهای بیانیه خطاب به ملت درباره سقوط هواپیمای بوئینگ، گفت: مسببین این اشتباه نابخشودنی مورد پیگرد قانونی قرار میگیرند.
در بیانیه رئیسجمهوری آمده است: «با نهایت تاسف و تاثر، ساعاتی قبل، از نتیجه تیم تحقیقاتی ستادکل نیروهای مسلح مربوط به سانحه سقوط هواپیمای مسافربری اوکراینی مطلع شدم. در فضای تهدید و ارعاب رژیم متجاوز آمریکا علیه ملت ایران پس از شهادت سردار قاسم سلیمانی و به منظور دفاع در برابر حملات احتمالی ارتش آمریکا، نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در آمادهباش صددرصد قرار داشتند که متاسفانه خطای انسانی و شلیک اشتباه، به یک فاجعه بزرگ منجر شد و دهها انسان بیگناه قربانی شدند.
این حادثه دردناک موضوعی نیست که به سادگی بتوان از کنار آن گذشت. میبایست تحقیقات تکمیلی برای شناسایی کلیه علل و عوامل این فاجعه ادامه یافته و مسببین این اشتباه نابخشودنی مورد پیگرد قانونی قرار گرفته و نتایج به استحضار ملت شریف ایران و خانوادههای قربانیان برسد. همچنین ضرورت دارد برای رفع نقاط ضعف سامانههای پدافندی کشور، ترتیبات و تمهیدات لازم اتخاذ گردد تا هرگز چنین فاجعهای تکرار نشود».
لزوم پیگیری کوتاهیها و مراقبت از عدم تکرار
در ادامه در پی اطلاع از نتایج تحقیقات ستادکل نیروهای مسلح درباره سقوط هواپیمای مسافربری اوکراینی، رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی با ابراز همدردی عمیق و مجدد با خانوادههای داغدار، ستادکل نیروهای مسلح را مامور پیگیری کوتاهیها یا تقصیرهای احتمالی در این حادثه و مراقبت برای عدم امکان تکرار چنین سانحهای کردند.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی مقام معظم رهبری، در متن پیام آیتالله خامنهای آمده است: «با اطلاع از نتایج تحقیقات ستادکل درباره حادثه هواپیمای مسافربری اوکراینی و اثبات دخالت خطای انسانی در آن، مصیبت درگذشت جانباختگان این حادثه اندوهبار برای اینجانب بسیار سنگینتر شد. لازم میدانم اولاً به خانوادههای معظم این عزیزان بار دیگر همدردی عمیق و تسلیت صمیمانه خود را ابراز کنم و از خداوند متعال برای آنان بردباری و آرامش روحی و قلبی تمنا نمایم. ثانیاً به ستادکل نیروهای مسلح موکداً درباره پیگیری کوتاهیها یا تقصیرهای احتمالی در این حادثه دردناک سفارش کنم. ثالثاً مراقبت و پیگیریهای لازم برای عدم امکان تکرار چنین سانحهای را از مدیران و مقامات ذیربط مطالبه نمایم. پروردگار عزیز و کریم به درگذشتگان لطف و رحمت و به داغداران صبر و اجر عنایت فرماید».
اپراتور، هواپیمای مسافربری را موشک کروز تشخیص داد
در شرایطی که همه منتظر واکنش سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بودند در کانالهای تلگرامی خبرگزاریهای رسمی اعلام شد که سردار امیرعلی حاجیزاده در نشست خبری که پیرو اعلام ستادکل نیروهای مسلح برگزار شد، درباره علت سقوط هواپیمای اوکراینی توضیحاتی ارائه خواهد کرد. با این حال همه منتظر بودند که لااقل این نشست خبری در رسانه ملی پوشش داده شود و مردم از این طریق توضیحات فرمانده هوا و فضا سپاه را در این رابطه را بشنوند، اما صداوسیما به یک خبر زیرنویس اکتفا کرد و توضیحات حاجیزاده را به طور زنده پوشش نداد. فرمانده هوا و فضا سپاه، در نشست خبری خود با اعلام اینکه احتمال شلیک کروز و ورود هواپیماها را داشتیم، گفت: بعد از شنیدن این خبر در غرب کشور پس از اجرای عملیات نظامی علیه پایگاههای آمریکایی و زمانی که اطمینان پیدا کردم که این اتفاق افتاده آرزوی مرگ کردم.
فرمانده هوافضای سپاه تصریح کرد همه مسئولیتهای این کار را میپذیریم و هرگونه تصمیمی مسئولان بگیرند ما مطیع اجرای آن هستیم.
حاجیزاده در تشریح جزئیات این حادثه گفت: بیش از یک هفته شرایط منطقه و التهابات آن خیلی بیشتر از ابتدای انقلاب تاکنون بوده است و امکان درگیری بسیار بالا بود و هیچوقت چنین شرایطی را شاهد نبودیم. هم آمریکاییها در آمادهباش صددرصد بودند و هم ما.
وی افزود: آنان تهدید کرده بودند که ۵۲ نقطه از ما را میزنند و در همین راستا همه یگانهای پدافندی و آفندی آمادهباش کامل بودند و طبیعتاً سامانههای مستقر در تهران هم در همین شرایط به سر میبرد. آنچه که در بررسی هایی که انجام دادیم، توضیح دادند این است که شب حادثه وضعیت آمادگی در شرایط جنگی قرار گرفته بود که بالاترین سطح آمادگی است.
سردار حاجیزاده با بیان این که اولین سامانهای که در محدوده غرب تهران مستقر بود و در اطراف بیدگنه این حادثه را رقم زده است اظهار کرد: در چندین مرحله این آمادهباش به بالاترین سطح موجود به همه سامانهها اعلام میشود و در مراحل مختلف چندین بار به سامانههای مختلف و از جمله سامانهای که درگیر این حادثه شده اعلام میشود که موشکهای کروزی به سمت کشور شلیک شده است.
وی ادامه داد: در یکی دو مرحله دیگر تاکید میشود که براساس گزارشهای واصله سامانههای پدافندی باید بالاترین سطح آمادگی را داشته باشند و به آنها گفته شده که کروزها شلیک شده و در مسیر هستند.
فرمانده هوافضایی سپاه ادامه داد: این سامانهای که درگیر شده است و موشک را شلیک کرده که ما پیشبینی کردیم مصاحبهای با خود اپراتور انجام شده و آن هم پخش خواهد شد انشاءالله، خود شلیککننده اظهار کرده است که ما چندین بار درخواست کردیم که فضای کشور از پروازها خالی شود و به اصطلاح کلیر شود و این درخواستها انجام شد به ملاحظه برخی مسائل، عزیزان ما این موضوع را دنبال نمیکنند.
حاجیزاده افزود: پروازها در این شرایط ادامه پیدا میکند و در لحظهای که این اتفاق رخ میدهد این سامانه در فاصلهای ۱۹ کیلومتری با یک هدفی که کروز تشخیص داده میشود و بر روی نقشه محل استقرار سامانه درگیر شونده با فرودگاه امام خمینی(ره) مشخص است.
وی در ادامه با تشریح نقطه پرواز جایگاه فرودگاه و محل استقرار سامانه پدافندی بر روی نقشه تاکید کرد: این هواپیما از جایی که بلند میشود با توجه به اطلاعاتی که به اپراتور داده میشود و گفته میشود وضعیت جنگی است و موشک کروز شلیک شده است، این بنده خدا (شلیککننده)هواپیما را کروز تشخیص میدهد و موظف بوده است در چنین شرایطی تماس بگیرد و تاییدیه را بگیرد، خبط اپراتور هم همین است، اما ظاهرا سیستم ارتباطیاش با اختلال روبهرو بوده است و نمیتواند تماس بگیرد که شاید به دلیل شلوغ بودن شبکه یا سامانههای جنبی بوده است که در نهایت او۱۰ ثانیه فرصت داشته است که تصمیم بگیرد.
حاجیزاده تصریح کرد: او در این شرایط این تصمیم بد را میگیرد و موشک را شلیک میکند و هواپیما مورد اصابت قرار میگیرد و در نقطه مشخصشده بر زمین سقوط میکند.∎
نظر شما