به گزارش «پارسینه»، بیست سال پیش در آخرین روز سال، یعنی در ۳۱ دسامبر سال ۱۹۹۹ میلیون‌ها شهروندان روسیه هرگز انتظار آن را نداشتند که سال جدید را با رئیس جمهوری جدید آغاز کنند؛ اما سرنوشت سیاسی این کشور یک شبه تغییر کرد.
بوریس یلتسین، رئیس جمهوری که از مجریان فاز نهایی تغییر رژیم و فروپاشی حکومت کمونیستی در روز‌های پایانی سال ۱۹۹۱ بود، در جریان ایراد سخنرانی سال جدید استعفای خود را اعلام کرد و گفت: «قدرت را ترک می‌کنم، هر کاری که می‌توانستم انجام داده ام.»
در آن زمان بوریس یلتسین بسیار بیمار بود و اطرافیان او بخوبی این را درک کرده بودند که صبر کردن تا پایان دوره ریاست جمهوری او، کاری بسیار پرخطر است و لازم است که کرملین هرچه سریعتر به فکر جانشینی برای آقای یلتسین باشد.
جانشین بوریس یلتسین خیلی زودتر انتخاب شده بود؛ در واقع در ماه اوت، زمانی که ولادیمیر پوتین به مقام نخست وزیری روسیه منصوب شد.
زمان اعلام پایان ریاست جمهوری یلتسین نیز با دقت انتخاب شد: آغاز سال جدید میلادی؛ زمانی که تقریبا همه مردم در حال تماشای تلویزیون هستند و از برنامه‌های شاد کمدی و موسیقی لذت می‌برند و انتظار شنیدن سخنرانی سالانه رئیس جمهور را دارند.
آن شب، شبی خاص بود. بوریس یلتسین پیر و خسته که به الکلی بودن شهرت داشت، خداحافظی کرد و ولادیمیر پوتین، جوان و پرانرژی تنها لحظاتی قبل از زده شدن زنگ ساعت نیمه‌شب، آغاز هزاره جدیدی را به مردم روسیه تبریک گفت.
سرگئی استانکوویچ، مشاور سیاسی بوریس یلتسین می‌گوید: «چنین انتقال قدرت دراماتیکی آنهم در آستانۀ سال جدید، مطمئنا تضمینی برای جلوگیری از عملی شدن هر گونه سناریوی غیرمنتظره و تمایل برای پرکردن خلاء بوجود آمده در قدرت محسوب می‌شد. در آن زمان کمونیست‌ها و پوپولیست‌ها خیلی قوی بودند و می‌توانستند با سنگ‌اندازی در روند انتقال قدرت، یک بحران سیاسی جدی بوجود آورند.»
به این ترتیب ولادیمیر پوتین، عضو سرویس اطلاعاتی و امنیتی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی «کاگ‌ب» و رئیس پیشین اداره اطلاعات و امنیت روسیه موسوم به «اف‌اس‌بی» زمام امور را در فدراسیون روسیه در هزاره جدید در دست گرفت.
او کارش را به عنوان رئیس جمهور موقت آغاز کرد و در انتخاباتی که در ماه مارس سال ۲۰۰۰ برگزار شد نیز به پیروزی رسید و قدرتش را تحکیم کرد.
بیست سال بعد همچنان یکی از کلماتی که آقای پوتین همچنان در زمان توصیف وضعیت روسیه با افتخار از آن استفاده می‌کند، ثبات است. این در حالی است که مخالفان او کلمه دیگری را محور شعارهایشان قرار داده اند: رکود.
اما یک چیز روشن است: در سال ۱۹۹۹میلادی کلمه‌ای که بیش از هرچیزی در روسیه شنیده می‌شد کلمه «عدم قطعیت» بود.
سرگئی استانکوویچ، مشاور سیاسی بوریس یلتسین می‌گوید: «در سال ۱۹۹۸ کشور روز‌هایی بحرانی را سپری می‌کرد. اوضاع اقتصادی به‌شدت به هم ریخته بود. دولت عملا سقوط کرده بود و الیگارشی روسیه بار دیگرقدرت را به دست می‌گرفت و تلاش داشت هرآنچه را ممکن است در کنترل خود دراورد. اعتصاب معدنچیان همچنان ادامه داشت. آن‌ها به مسکو امده بودند و همه این‌ها نشان می‌داد که دولت ضعیف است و خطر یک بی ثباتی جدی کشور را تهدید می‌کند.»
ولادیمیر پوتین تا سال ۲۰۲۴ رئیس جمهوری روسیه خواهد بود و بر اساس قانون، این دوره باید آخرین دوره ریاست جمهوری متوالی او باشد. حال پرسش اساسی این است که چه کسی جانشین او خواهد شد؟ آیا سناریوی مشهور پوتین-مدودوف بار دیگر اجرا خواهد شد. قدرتمندترین سیاستمدار روسیه هرگز به این سوال پاسخی نداده است.
∎
بوریس یلتسین، رئیس جمهوری که از مجریان فاز نهایی تغییر رژیم و فروپاشی حکومت کمونیستی در روز‌های پایانی سال ۱۹۹۱ بود، در جریان ایراد سخنرانی سال جدید استعفای خود را اعلام کرد و گفت: «قدرت را ترک می‌کنم، هر کاری که می‌توانستم انجام داده ام.»
در آن زمان بوریس یلتسین بسیار بیمار بود و اطرافیان او بخوبی این را درک کرده بودند که صبر کردن تا پایان دوره ریاست جمهوری او، کاری بسیار پرخطر است و لازم است که کرملین هرچه سریعتر به فکر جانشینی برای آقای یلتسین باشد.
جانشین بوریس یلتسین خیلی زودتر انتخاب شده بود؛ در واقع در ماه اوت، زمانی که ولادیمیر پوتین به مقام نخست وزیری روسیه منصوب شد.
زمان اعلام پایان ریاست جمهوری یلتسین نیز با دقت انتخاب شد: آغاز سال جدید میلادی؛ زمانی که تقریبا همه مردم در حال تماشای تلویزیون هستند و از برنامه‌های شاد کمدی و موسیقی لذت می‌برند و انتظار شنیدن سخنرانی سالانه رئیس جمهور را دارند.
آن شب، شبی خاص بود. بوریس یلتسین پیر و خسته که به الکلی بودن شهرت داشت، خداحافظی کرد و ولادیمیر پوتین، جوان و پرانرژی تنها لحظاتی قبل از زده شدن زنگ ساعت نیمه‌شب، آغاز هزاره جدیدی را به مردم روسیه تبریک گفت.
سرگئی استانکوویچ، مشاور سیاسی بوریس یلتسین می‌گوید: «چنین انتقال قدرت دراماتیکی آنهم در آستانۀ سال جدید، مطمئنا تضمینی برای جلوگیری از عملی شدن هر گونه سناریوی غیرمنتظره و تمایل برای پرکردن خلاء بوجود آمده در قدرت محسوب می‌شد. در آن زمان کمونیست‌ها و پوپولیست‌ها خیلی قوی بودند و می‌توانستند با سنگ‌اندازی در روند انتقال قدرت، یک بحران سیاسی جدی بوجود آورند.»
به این ترتیب ولادیمیر پوتین، عضو سرویس اطلاعاتی و امنیتی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی «کاگ‌ب» و رئیس پیشین اداره اطلاعات و امنیت روسیه موسوم به «اف‌اس‌بی» زمام امور را در فدراسیون روسیه در هزاره جدید در دست گرفت.
او کارش را به عنوان رئیس جمهور موقت آغاز کرد و در انتخاباتی که در ماه مارس سال ۲۰۰۰ برگزار شد نیز به پیروزی رسید و قدرتش را تحکیم کرد.
بیست سال بعد همچنان یکی از کلماتی که آقای پوتین همچنان در زمان توصیف وضعیت روسیه با افتخار از آن استفاده می‌کند، ثبات است. این در حالی است که مخالفان او کلمه دیگری را محور شعارهایشان قرار داده اند: رکود.
اما یک چیز روشن است: در سال ۱۹۹۹میلادی کلمه‌ای که بیش از هرچیزی در روسیه شنیده می‌شد کلمه «عدم قطعیت» بود.
سرگئی استانکوویچ، مشاور سیاسی بوریس یلتسین می‌گوید: «در سال ۱۹۹۸ کشور روز‌هایی بحرانی را سپری می‌کرد. اوضاع اقتصادی به‌شدت به هم ریخته بود. دولت عملا سقوط کرده بود و الیگارشی روسیه بار دیگرقدرت را به دست می‌گرفت و تلاش داشت هرآنچه را ممکن است در کنترل خود دراورد. اعتصاب معدنچیان همچنان ادامه داشت. آن‌ها به مسکو امده بودند و همه این‌ها نشان می‌داد که دولت ضعیف است و خطر یک بی ثباتی جدی کشور را تهدید می‌کند.»
ولادیمیر پوتین تا سال ۲۰۲۴ رئیس جمهوری روسیه خواهد بود و بر اساس قانون، این دوره باید آخرین دوره ریاست جمهوری متوالی او باشد. حال پرسش اساسی این است که چه کسی جانشین او خواهد شد؟ آیا سناریوی مشهور پوتین-مدودوف بار دیگر اجرا خواهد شد. قدرتمندترین سیاستمدار روسیه هرگز به این سوال پاسخی نداده است.
نظر شما