پیشتازی صنعت غذایی در جذب سرمایه داخلی و خارجی

صنایع غذایی و آشامیدنی همچنان برای سرمایه‌گذاران جذاب است که هم شامل سرمایه‌گذاران داخلی می‌شود و هم سرمایه‌گذاران خارجی. در دو فصل ابتدایی سال جاری عنوان جذاب‌ترین رشته صنعتی برای سرمایه‌گذاران به این گروه اختصاص یافته و گروه صنایع غذایی و آشامیدنی‌ها توانسته بالاترین سهم از جوازهای تأسیس،‌ پروانه بهره‌برداری و مصوبات هیات سرمایه‌گذاری خارجی را به لحاظ تعداد به خود اختصاص دهد. جذاب بودن «گروه محصولات غذایی و آشامیدنی‌ها» برای سرمایه‌گذاران موجب شده تا از میان ۳۵ پروانه مهم راه‌اندازی‌شده به تفکیک نوع بهره‌برداری (ایجادی و توسعه‌ای) در دو فصل اول سال جاری، ۹ طرح به این گروه اختصاص یابد.

بیشترین جواز تأسیس صادره در مدت زمان مورد بررسی به گروه محصولات غذایی و انواع آشامیدنی‌ها اختصاص داشته است. با توجه به داده‌های اعلام شده «گروه محصولات غذایی و آشامیدنی‌ها» با اخذ 1644 فقره جواز تأسیس توانست بیشترین میزان جواز تأسیس صادرشده را در میان سایر گروه‌های صنعتی به خود اختصاص دهد و نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی بیش از ۱۰ درصدی را به لحاظ تعداد تجربه کند.

بالاترین ظرفیت اشتغال‌زایی

داده‌های اعلام‌شده همچنین نشان‌دهنده آن است که سهم گروه محصولات غذایی و آشامیدنی‌ها از پیش‌بینی سرمایه‌گذاری بیش از ۱۰۶ هزار میلیارد ریال بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد بیش از ۴۸ درصدی داشته است؛ اما مجموع اشتغال پیش‌بینی‌شده برای کل جوازهای تأسیس صادره نیز در دو فصل نخست سال جاری برابر با ۳۰۱ هزار و ۱۵۳ نفر بوده که از این میان سهم اشتغال‌زایی در گروه محصولات غذایی و آشامیدنی‌ها برابر با ۳۸ هزار و ۵۴۴ نفر پیش‌بینی‌شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی بیش از ۷ درصدی داشته است. داده‌های اعلام‌شده همچنین بیانگر آن است که در مدت زمان مورد بررسی درمجموع 2926 فقره پروانه بهره‌برداری (ایجادی و توسعه‌ای) در کشور صادر شده است که سهم گروه «محصولات غذایی و آشامیدنی‌ها» از مجموع پروانه‌های بهره‌برداری صادرشده به تفکیک نوع گروه برابر با ۴۲۰ فقره بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی بیش از ۱۷ درصدی داشته است. از سوی دیگر بیشترین پروانه بهره‌برداری صادرشده نیز در دوره زمانی مورد بررسی مربوط به گروه «محصولات غذایی و آشامیدنی» است و متوسط سرمایه‌گذاری برای راه‌اندازی یک واحد در این گروه نیز ۹/ ۱۴۰ میلیارد ریال است.

داده‌های اعلام‌شده همچنین نشان‌دهنده آن است که سرمایه محقق‌شده برای پروانه‌های بهره‌برداری صادرشده در این مدت نیز بیش از ۲۰۳ هزار میلیارد ریال بوده که از این میزان سهم محصولات غذایی و آشامیدنی‌ها بیش از ۵۹ هزار میلیارد ریال بوده است. با توجه به داده‌های اعلام‌شده می‌توان گفت محصولات غذایی و آشامیدنی‌ها بالاترین سرمایه‌گذاری محقق‌شده در مدت زمان مورد بررسی را به خود اختصاص داده‌اند و 1/29 درصد از سرمایه‌گذاری کل کشور سهم دارند؛ اما اشتغال محقق‌شده برای پروانه‌های بهره‌برداری صادرشده نیز درمجموع برابر با ۴۶ هزار و ۹۶۲ نفر بوده که سهم اشتغال ایجاد شده در گروه «محصولات غذایی و آشامیدنی‌ها» در مدت زمان مورد بررسی 7205 نفر بوده است. با توجه به آمار اعلام شده این نکته نمایان می‌شود که گروه محصولات غذایی و آشامیدنی‌ها در این دوره زمانی بیشترین سهم از ایجاد اشتغال را نیز به خود اختصاص داده است. از سوی دیگر، ارزیابی روند صدور پروانه‌های بهره‌برداری حاکی از سبقت طرح‌های توسعه‌ای از طرح‌های ایجادی در گروه صنایع غذایی و آشامیدنی‌هاست. بر اساس آمار اعلام‌شده در مدت زمان مورد بررسی درمجموع ۲۶۰ فقره پروانه بهره‌برداری توسعه‌ای (پروانه بهره‌برداری توسعه‌ای شامل پروانه‌های صادره برای توسعه واحدهای فعال می‌شود) ثبت شده که نسبت به سال قبل بیش از ۱۱ درصد رشد داشته است. سهم محصولات غذایی و آشامیدنی‌ها از طرح‌های ایجادی (پروانه بهره‌برداری ایجادی شامل پروانه‌های صادره برای راه‌اندازی واحدهای جدید صنعتی می‌شود) صادرشده در این دوره زمانی برابر با ۱۶۰ طرح بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد ۲۸ درصدی داشته است.

بیشترین جذب سرمایه‌گذاری خارجی

اما سرمایه‌گذاری خارجی مصوب در هیات سرمایه‌گذاری خارجی برای این گروه نیز در مدت‌زمان مورد بررسی بیش از ۸۷ میلیون دلار بوده که این میزان سرمایه برای ۱۲ طرح مصوب از سوی هیات سرمایه‌گذاری پیش‌بینی‌شده است. داده‌های اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت نشان‌دهنده آن است که تا پایان تابستان درمجموع استان‌های خوزستان، تهران، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، قم، خراسان شمالی، قزوین و کرمان توانسته‌اند مجوز سرمایه‌گذاری خارجی از هیات سرمایه‌گذاری خارجی برای گروه صنایع غذایی و آشامیدنی‌ها کسب کنند.

بر اساس افق ۱۴۰۴ ایران باید میزان تولید محصولات کشاورزی را به ۳۰۰ هزار تن برساند. در صورتی که ایران بتواند به این سطح از تولید دست یابد، باید برای صنایع تبدیلی و غذایی هم سیاست‌گذاری مناسبی در نظر گرفته شود.

بررسی‌ها نشان می‌دهد صنایع غذایی بالاترین سهم را در ایجاد اشتغال در کشور داشته است و پیش‌بینی‌ها بر این نکته استوار است که این بخش امکان توسعه اشتغال در اقتصاد کشور را بیش از سایر بخش‌های صنعتی خواهد داشت. صنایع مواد غذایی به‌تنهایی 8/16 درصد از کل اشتغال صنعتی کشور را از آن خود کرده‌اند. سهم صنایع غذایی و آشامیدنی از کل اشتغال‌زایی در کارگاه‌های صنعتی با ده نفر نیروی کار و بیشتر 5/16 درصد است.

همچنین سهم صنایع غذایی و آشامیدنی از کل ارزش افزوده در کارگاه‌های صنعتی با ده نفر نیروی کار و بیشتر 77/10 درصد است.

هدف، ضربه به صنایع غذایی بوده است

رئیس کانون انجمن‌های صنایع غذایی ایران با تاکید بر این‌که جاسازی قرص از نظر فنی نمی‌تواند در خط تولید اتفاق افتاده باشد، از پلمب شدن چند انبار نگهدارنده کیک‌های آلوده به قرص خبر داد و گفت که اگر از این انبارها کیکی توزیع شده باشد، از بازار جمع‌آوری شده است.

سید محمدرضا مرتضوی اظهار کرد: اگر این قرص‌ها در خط تولید جاسازی‌شده بود، بعد از قرار گرفتن در کوره تغییر رنگ می‌داد و اگر این قرص‌ها در خمیر کیک بودند نیز تغییر شکل می‌دادند، بنابراین رنگ سفید و سالم بودن قرص‌ها نشان می‌دهد که جاسازی قرص‌ها بعد از تولید و پیش از توزیع اتفاق افتاده است.وی با بیان این‌که جاسازی قرص در کیک ممکن است به قصد قاچاق یا آسیب زدن به افکار عمومی و ایجاد تشویش و نگرانی انجام شده باشد، افزود: اگر هدف از جاسازی قرص در کیک‌ها مسمومیت و آسیب زدن بود، می‌توانستند با دسترسی به خمیر کیک، قرص را به صورت مایع در کیک، مخلوط و آن را مسموم کنند.همچنین به گفته رئیس هیات‌مدیره کانون انجمن‌های صنایع غذایی ایران قرص‌ها بیشتر در کیک‌های لایه‌ای جاسازی‌شده که می‌توان در آنها لایه‌ها را جدا کرد و کسی متوجه تغییر شکل کیک نمی‌شود.

مرتضوی با تاکید بر این‌که جاسازی قرص از نظر فنی نمی‌تواند در خط تولید اتفاق افتاده باشد،‌ این اتفاق را امنیتی توصیف کرد و از پلمب‌شدن چند انبار نگهدارنده کیک‌های آلوده به قرص خبر داد.

وی همچنین در پاسخ به این‌که کیک‌های آلوده در سطح عرضه کشف شده یا در انبارها، گفت که «یکی دو انبار را پلمب کردند. به نظر من هدف از این کار قاچاق قرص یا تشویش اذهان عمومی و نگرانی بوده است. البته روی انبارها کار شده و اگر از آن انبارها چیزی توزیع شده باشد جمع‌آوری و معدوم شده است.»

تخریب صنعت غذا

به گفته دبیر انجمن صنایع بیسکویت، شیرینی و شکلات ایران، بحث قاچاق به عنوان هدف جاسازی قرص در کیک‌ها مطرح نیست، چراکه تاکنون آزمایش‌ها نشان داده قرص‌های جاسازی‌شده، قرص‌های معمولی خانگی بوده و اثری از ترامادول و روان‌گردان در آنها پیدا نشده است.

جمشید مغازه‌ای با بیان این‌که طبق جدیدترین اطلاعات، شبکه‌ای خارج از خط تولید و توزیع اقدام به جاسازی قرص در کیک‌ها کرده است، تصریح کرد: هنوز مشخص نیست دقیقا در کدام استان‌ها کیک‌های آلوده به قرص وجود دارد.

دبیر انجمن صنفی صنایع بیسکویت، شیرینی و شکلات ایران در ادامه موضوع جاسازی قرص در کیک‌ها را یک «مساله امنیتی» توصیف کرد و گفت: به نظر می‌رسد افرادی به دنبال تخریب صنعت غذا یا تشویش اذهان عمومی هستند و این موضوع باید توسط نهادهای امنیتی پیگیری شود.

مغازه‌ای با تاکید بر این‌که جاسازی قرص در شبکه توزیع قانونی همچون شرکت‌های پخش و شبکه‌های مویرگی کارخانه‌ها اتفاق نیفتاده است، تصریح کرد: جاسازی قرص بیشتر در کیک‌های لایه‌ای با بسته‌بندی‌های آسان‌تر اتفاق افتاده است.

وی همچنین تاکید کرد که امکان ندارد قرص‌ها در خط تولید وارد کیک‌ها شده باشد، چراکه با حرارتی که در زمان پخت کیک وجود دارد، قرص‌ها حتما از بین می‌روند یا تغییر شکل می‌دهند.

دبیر انجمن صنفی صنایع بیسکویت، شیرینی و شکلات ایران در پاسخ به این‌که تاکنون چقدر کیک آلوده به قرص از بازار جمع‌آوری شده است، اظهار کرد: تاکنون بیشتر گزارش‌ها در شبکه‌های مجازی بوده و چند گزارش هم از وجود قرص در کیک از مدارس رسیده که به گفته مسؤولان آموزش و پرورش، این کیک‌ها خارج از بوفه مدارس خریداری شده است.

مغازه‌ای در ادامه از مصرف‌کنندگان کیک‌های خوراکی خواست به بسته‌بندی کیک‌ها دقت کنند که حتما از خود شرکت‌های تولیدی، شبکه توزیع قانونی و در فروشگاه معتبر توزیع شده باشند و بسته‌بندی آنها سالم باشد.مغازه‌ای با بیان این‌که وزارت بهداشت بروز هرگونه مسمومیت در اثر استفاده از این قرص‌ها را تکذیب کرده است، گفت: بحث قاچاق به عنوان هدف جاسازی قرص در کیک‌ها مطرح نیست، چراکه تاکنون آزمایش‌ها نشان داده قرص‌های جاسازی‌شده، قرص‌های معمولی خانگی بوده و اثری از ترامادول و روان‌گردان در آنها پیدا نشده است.