محمد حيدري

پيروزي سيريزا در يونان زمزمه هايي را مبني بر خروج آتن از منطقه يورو تشديد کرده است. با اين حال، کشور قبرس نيز از اين خروج به صورت مستقيم تاثير خواهد پذيرفت. به عبارت بهتر، در صورت خروج يونان از منطقه يورو، قبرسي ها نيز تمايلي نسبت به ماندن در منطقه يورو نخواهند داشت. از اين رو در صورت خروج يونان از منطقه يورو، در عمل شاهد خروج دو کشور از اين حوزه اقتصادي خواهيم بود.اخيرا، کارشناسان اقتصادي يونان و قبرس اعلام کرده اند که که پس از خروج يونان از منطقه يورو، قبرس هم از منطقه يورو خارج مي‌شود. در اين صورت نيکوزيا نيز به مانند آتن بار ديگر از واحد پول خود استفاده خواهد کرد. در مقابل، سران کشورهاي منطقه يورو نيز در صددند تا براي مواجهه با خروج احتمالي دو کشور عضو منطقه يورو راهي پيدا کنند.

در اين ميان، سران منطقه يورو ممکن است گزينه اعطاي امتيازات مالي بيشتر به قبرس را بررسي کنند تا اين کشور را نسبت به ماندن در منطقه يورو ( در صورت خروج يونان )
تشويق کنند اما مسجل است که اين سياست نيز در عمل پاسخگو نخواهد بود. نکته مهم تر ديگر اينکه اساسا منطقه يورو و صندوق بين المللي پول توان اعطاي کمکهاي مالي بيشتر به قبرس را به عنوان امتياز اضافه بر سازمان نخواهند داشت. به عبارت بهتر، اصل فرضيه « اعطاي کمکهاي بيشتر اروپا به قبرس» با توجه به اوضاع اقتصادي فعلي اروپا مخدوش به نظر مي رسد.برخي اقتصاددانان اروپايي که رويکرد
واقع بينانه تري نسبت به اوضاع دارند، ترجيح مي دهند در برهه حساس فعلي به فکر راهکارهايي براي دادن امتيازات کافي و اقناع کننده به دولت الکسيس تسپيراس در آتن برآيند تا متعاقب آن، بقاي قبرس در منطقه يورو نيز تضمين شود. در چنين شرايطي، مقامات اروپاي واحد سرنوشت يونان و قبرس در منطقه يورو را با نوعي نگراني رصد مي کنند. به نظر مي رسد با توجه به رويکرد قاطعانه حزب سيريزا در برابر اصلاحات رياضتي اروپا و کمکهاي بين المللي، در آينده اي
نزديک اين نگراني بيشتر شود.

شرايط فعلي، براي بسياري از مقامات اروپايي گران تمام شده است. يونان به عنوان اصلي ترين کشور حامي قبرس، نقش تعيين کننده در تصميم قبرسي ها مبني بر ماندن يا خروج از منطقه يورو خواهد داشت. تاثيرگذاري و تاثير پذيري متقابل ساختار مالي يونان و قبرس نسبت به يکديگر، نگراني مقامات ارشد منطقه يورو نسبت به تحولات اخير در آتن را دوچندان ساخته است.

هم اکنون، به دليل وقوع بحران اقتصادي ، زمينه هاي تحقق خروج قبرس از اروپاي واحد وجود دارد. پيروزي سيريزا اين روند را به صورت طبيعي تقويت خواهد کرد. شواهد و مستندات موجود نشان مي‌دهد که حتي در صورت اختصاص کمک‌هاي مالي اروپا قبرس قادر نخواهد بود از فضاي بحران خارج شود. اين در حالي‌است كه كمكهاي اتحاديه اروپا نيز هنوز وضعيت مشخصي ندارد!به نظر مي رسد قبرس به عنوان كشوري كوچك در اتحاديه اروپا بحران مالي را به صورتي علني حس مي كند .

اگرچه قبرس برخي کمکهاي اروپا و صندوق بين المللي پول را در راستاي مواجهه با بحرانهاي بانکي و اعتباري دريافت کرده است، اما اين کمكها در اندازه اي نيست که به صورت ريشه اي با بحران جاري در اين کشور مواجهه کند. در سال 2013 ميلادي، قبرس سخت ترين دوران اقتصادي را سپري کرد. در آن زمان به واسطه افزايش بحران بانکي و اعتباري در قبرس، اين کشور ناچار شد از بانک مرکزي اروپا و صندوق بين المللي پول تقاضاي وام کند. با اين حال تروئيکاي اروپايي( بانک مرکزي اروپا، کميسيون اروپا و صندوق بين المللي پول) در اعطاي اين وام به شدت تاخير کردند.همين موضوع سبب افزايش شديد نرخ بيکاري و شاخصه هاي فقر در قبرس شد.اگرچه اوضاع اقتصادي قبرس هم اکنون نسبت به سال 2013 ميلادي بهتر است، اما هنوز نشانه هاي بحران اقتصادي به صورتي گسترده در اين کشور کوچک اروپايي مشاهده مي شود. در صورتي که صنعت توريسم قبرس تحت تاثير بحران اقتصادي اروپا تنزل يابد، شاخصه هاي بحران اقتصادي در اين کشور بيش از پيش تقويت خواهد شد. بسياري از اقتصاددانان احتمال بازگشت قبرس به فضاي بحراني سال 2013 ميلادي را محتمل
مي دانند.اين بازگشت به گذشته ، خود اصلي ترين پيش شرط خروج قبرسي ها از منطقه يورو خواهد بود.

قبرسي ها هم اکنون مانند يوناني ها نسبت به بيکاري در کشور خود ناراضي هستند. نرخ بيکاري در قبرس کماکان بالا و متاثر از بحران اقتصادي سال 2013 ميلادي است. از سوي ديگر، قبرس هنوز نيز درگير بحران است. اقتصادهاي کوچک اروپا نيز مانند اقتصادهاي بزرگ اروپا آسيب جدي ديده و سطح تعامل اقتصادي آنها درون اتحاديه اروپا کاهش يافته است. از سوي ديگر، نمي‌توان تاثيرپذيري قبرس از بحران اقتصادي يونان را در محاسبات مالي اروپا ناديده انگاشت. شدت اين تاثير پذيري بسيار زياد بوده است.از اين رو بحران اقتصادي قبرس نشان مي دهد كه كشورهاي كوچك اروپايي نيز مانند كشورهاي بزرگ و اصلي اتحاديه اروپا در بحران اقتصادي به سر مي برند.بحران اقتصادي غرب بحراني فراگير است و بسياري از كشورها در آن قرار دارند .اين قاعده در خصوص قبرس ( که تحت تاثير اقتصاد و سياست يونان قرار دارد) بيشتر به چشم مي خورد.

در حال حاضر، يك موضوع به صورتي علني و قاعده مند براي سران منطقه يورو به اثبات رسيده، اينکه خروج يونان از منطقه يورو مترادف با خروج کشور کوچک قبرس نيز خواهد بود. يونان به عنوان اصلي ترين کشور حامي قبرس، نقش تعيين کننده در تصميم قبرسي ها مبني بر ماندن يا خروج از منطقه يورو خواهد داشت. از اين رو پيروزي سيريزا در يونان و افزايش احتمال خروج آتن از منطقه يورو، به طور مستقيم نيکوزيا را نيز تحت تاثير قرار خواهد داد.از اين رو مهار سيريزا در يونان به دغدغه اي بسيار مهم در ميان سران کشورهاي عضو منطقه يورو تبديل شده است.