صاحب‌خبر - اسنادی موسوم به China Cables که برای نخستین بار توسط کنسرسیوم بین‌المللی روزنامه‌نگاران تحقیقی (ICIJ) منتشر شده، نشان می‌دهد که اماکن دایرشده در منطقه شین کیانگ (سین‌کیانگ) برای اویغورها که پکن آن ها را «تأسیسات آموزشی» می‌نامد، در واقع اردوگاه‌هایی محصور و تحت مراقبت‌های شدید امنیتی برای «شست وشوی مغزی» آنان هستند.در عین حال برخی منابع دیگر معتقدند به دلیل وجود گرایش به داعش در سین کیانگ دولت چین این برنامه را اجرا کرده است. اسناد تازه منتشر شده نشان می دهد که دستورالعمل اجرایی این اردوگاه ها، شبیه زندان‌هایی با امنیت بالاست و با نظم و انضباط سختگیرانه، مجازات و عدم امکان فرار از این اردوگاه ها همراه است. این اسناد ادعای دولت شی جین پینگ، رئیس جمهور چین، درباره داوطلبانه بودن اقامت در اردوگاه‌های مزبور را رد می‌کنند و نشان می‌دهند که ساکنان این اردوگاه‌ها دست‌کم یک سال در آن جا حبس می‌شوند. به گزارش دویچه وله، برآوردها نشان می‌دهد که نزدیک به یک میلیون اویغور روانه «اردوگاه‌های تربیتی» شده‌اند. افزون بر این، اسناد محرمانه مزبور نشان می‌دهند که اویغورها به شکلی هدفمند تحت مراقبت هستند و داده‌های آن ها در یک بانک اطلاعاتی جمع‌آوری و ثبت می‌شود.بیش از ۷۵ روزنامه‌نگار از سراسر جهان، از جمله سه رسانه آلمانی NDR، WDR و «زوددویچه تسایتونگ»، در ارزیابی این اسناد که بسیاری از آن ها به امضای رئیس حزب کمونیست چین در منطقه شین کیانگ هم رسیده، شرکت داشته‌اند. اسناد محرمانه اخیر نشان می‌دهد که در دستورالعمل‌های این اردوگاه‌ها حتی سختگیری‌های شدیدی درخصوص نوع رفتار، خوردن، خوابیدن، تماس‌های تلفنی و رفتن به دست شویی در نظر گرفته شده است. ارکان یک جنایت شواهد درز کرده که به دست کنسرسیوم بین‌المللی خبرنگاران تحقیقی رسیده است، مدارکی است رسمی متعلق به دولت چین. این مدارک را که شامل ۹ صفحه یادداشت است، زهو هیلون، معاون دبیر وقت حزب کمونیست منطقه سین‌چیانگ و بالاترین مقام امنیتی این منطقه، در سال ۲۰۱۷ به مسئولان اردوگاه‌ها فرستاده بود. این یادداشت دستور‌العملی است به مسئولان اردوگاه‌ها که گوشزد می‌کند این تاسیسات باید مانند زندان‌هایی با ایمنی بالا اداره شود با قوانین و مقررات انضباطی و تنبیهات سخت و امکان فرار برای کسی وجود نداشته باشد. این دستورات شامل این نکات است: 1) «هرگز امکان فرار وجود نداشته باشد.» 2) «تنبیهات و مقررات انضباطی در پاسخ به رعایت نکردن قوانین شدت گیرد.» 3) «ترویج ابراز پشیمانی و اعتراف کردن.» 4) «اولویت دادن به آموزش فرهنگ چینی.» 5) «تشویق دانشجویان به تحول واقعی.» 6) «کارگزاری دوربین‌های مدار بسته در خوابگاه‌ها و کلاس‌ها بدون هیچ نقطه کوری» این مدارک نشان می‌دهد که تمام زوایای زندگی افراد زندانی در این اردوگاه‌ها زیر نظر و تحت کنترل بوده است: «تختخواب دانشجوها (زندانیان اردوگاه با نام دانشجویان فن آموز شناخته می شوند) باید در جای ثابتی باشد همین طور محل صف کشیدن آن ها، صندلی‌های کلاس آن ها و میز کار آن ها. جای چیزی نباید تحت هیچ شرایطی تغییر کند.» بازداشت های دسته جمعی در بخشی از این اسناد فاش شده که شمار بسیار بالایی از اویغورها به یک باره بازداشت شده اند. بازداشت بیش از ۱۵ هزار نفر اویغور در سال ۲۰۱۷ تنها در عرض یک هفته و اعزام آن ها به اردوگاه‌ها، یکی از نمونه‌هایی است که اسناد مزبور آشکار می‌کنند. همچنین از این اسناد محرمانه برمی‌آید که آزادی بازداشت‌شدگان تنها در گرو تغییر رفتار، زبان و باورهای آنان است. از دیگر روش‌های مورد علاقه پکن در این اردوگاه‌ها «اعتراف و ابراز ندامت» بازداشت‌شدگان از اتهام‌هایی است که متوجه آنان می‌شود. حدود ۱۰ میلیون اویغور در چین زندگی می‌کنند که بخش عمده آن ها در منطقه سین‌کیانگ هستند. آن ها از لحاظ قومی با ترک‌ها خویشاوند هستند و درباره تبعیض‌های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی علیه خود اعتراض دارند. کمونیست‌ها پس از به قدرت رسیدن در سال ۱۹۴۹ ترکستان شرقی چین را ضمیمه این کشور کردند. پکن گروه‌های اویغور را متهم به تجزیه‌طلبی و تروریسم می‌کند.∎​