کارت سوخت خودروهای سواری شخصی با عمر ۲۵ سال به بالا و موتورسیکلتهای با عمر ۱۰ سال به بالا بر اساس مصوبه هیات وزیران ابطال شد و این گروه از خودروها باید از سهمیه آزاد بنزین استفاده کنند.
طی روزها گذشته و پس از آنکه دولت در ۲۴ آبان ماه با اصلاح قیمت بنزین، نظام سهمیه بندی را باردیگر برقرار کرد، برخی از شهروندان از ابطال کارت سوخت خودرو یا موتورسیکلت شان ابراز تعجب و گلایه می کردند.
این درحالی است که براساس آئین نامه مصوب هیات دولت، خودروهای دارای شرایط فرسودگی، نه تنها کارت سوختشان ابطال میشود، بلکه پلیس موظف است از رفت وآمد این خودروها جلوگیری کند. براساس این آئین نامه، خودروهای سواری شخصی با عمر ۲۵ سال، سواری دولتی با عمر ۱۵ سال، تاکسی(سواری و ون) با عمر ۱۰ سال، مینی بوس و میدی بوس با عمر ۱۵ سال، اتوبوس درون شهری با عمر ۱۰ سال، اتوبوس برون شهری با ۱۵ سال، کامیون و کشنده با ۲۵ سال عمر، وانت با ۱۵ سال، موتورسیکلت با ۱۰ سال و سایر وسایل نقلیه با گذشت ۲۵ سال از تاریخ ساخت به عنوان خودروی فرسوده و از رده خارج محسوب می شوند.
در همین زمینه فاطمه کاهی، سخنگوی شرکت ملی نفت فرآوردههای نفتی گفت: براساس مصوبه هیات دولت خودروهای بالای ۲۵ سال و موتورسیکلتهای بالای ۱۰ سال کارت سوخت به آنها تعلق نمیگیرد. به گفته وی برای این مساله کارگروهی تشکیل شده بود که در نهایت هیات دولت در مورد آن تصمیمگیری کرد.
بر اساس این تصمیم که از سال ۸۸ تاکنون جاری است، تمام وسایل نقلیه ای که شامل این قانون می شوند امکان برخورداری از کارت سوخت را ندارند و باید از سهمیه آزاد بنزین استفاده کنند. همچنین شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی کارت سوخت خودروهایی که فرسوده تلقی می شوند را ابطال می کند و بدیهی است در صورت هرگونه تغییر در این تصمیم از سوی دولت، شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی موظف به پیروی و ارائه خدمات مطابق با تصمیم دولت است.
حذف کارت سوخت چه بلایی بر سر مصرف بنزین آورد؟
آمارها نشان میدهد روند منطقی مصرف بنزین بعد از اجرای طرح سهمیهبندی با حذف کارت سوخت و نوسان ارز سیر صعودی و خسارتباری به خود گرفت که اکنون برای جبران آن قیمت این فرآورده نفتی سه برابر شده است.
با اجرای طرح سهمیه بندی بنزین و راه افتادن کارت سوخت برای خودروها، از تیرماه سال ۸۶ روند فزاینده مصرف این فرآورده نفتی متوقف شد و قاچاق سوخت نیز تقریبا صفر شد. علاوه بر آن شاهد کاهش چشمگیر مصرف بنزین بودیم به گونه ای که مصرف از ۷۳.۶ میلیون لیتر در سال ۸۵ به ۶۶.۲ میلیون لیتر در سال ۸۶ کاهش یافت.
با اجرای فاز اول هدفمندی یارانه ها در آذرماه ۸۹، روند کاهش مصرف بنزین تشدید شد به گونه ای که مصرف آن در سال ۹۰ به ۵۹.۹ میلیون لیتر در روز رسید. توقف اجرای طرح هدفمندی یارانه ها در اواخر دولت دهم و تصمیم دولت یازدهم مبنی بر حذف سهمیه بندی بنزین و کارت سوخت از خردادماه ۹۴، روند فزاینده مصرف این فرآورده نفتی را به خصوص در سال ۹۷ به همراه داشت. در همان ماههای نخست سال ۹۴ که این اقدام صورت گرفت رئیس جمهور توئیت کرد «بنزین دو نرخی ایجاد فساد میکرد به همین دلیل آن را تک نرخی کردیم. حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان کسری در پرداخت یارانهها در سال داریم.» فارغ از این استدلال، آمارها گویای این واقعیت است که مصرف بنزین از حدود ۷۱ میلیون لیتر در سال ۹۴ به ۹۱.۷ میلیون لیتر در سال ۹۷ رسید که براساس نمودارها رشد غیرطبیعی را طی کرده است.
آمارها گویای این واقعیت است که عوامل مختلفی از جمله سهمیهبندی و کارت سوخت باعث شد روند مصرف در این دوره زمانی حتی با وجود نوسان ارزی سال های ۹۰ و ۹۱ سیر منطقی داشته باشد. سال ۸۴ مصرف بنزین ۶۷ میلیون لیتر بوده و ۱۰ سال بعد نیز با وجود افزایش خودروها و در نظر گرفتن متغیرهای دیگر حداکثر ۴ میلیون لیتر به مصرف افزوده شده است. اما با حذف کارت سوخت روند صعودی بدون هیچ محدودیت آغاز شد و در نهایت دولت برای جبران این تصمیم اشتباه خود، در حال حاضر به سه برابر کردن قیمت این فراورده نفتی روی آورده است.
کار به جایی رسید که مسئولان نیز در شرایط تحریمی احساس خطر میکنند که ادامه یافتن شیوه مصرف، ما را در آینده نزدیک به واردکننده این سوخت تبدیل میکند. یکی از دلایل افزایش قیمت بنزین نیز همین عامل دانسته شد.
علی ربیعی سخنگوی دولت نیز در این رابطه گفته است اگر روند مصرف بنزین با شرایط قبل ادامه می یافت سال ۱۴۰۰ با وجود سرمایه گذاری ۴.۲ میلیارد دلاری روی پالایشگاه ستاره خلیج فارس به واردکننده بنزین تبدیل میشویم. آمارهای دستگاههای دولتی نشان میدهد حذف کارت سوخت از سوی مسئولان درست و کارشناسی نبود و دلایل آن همچنان مبهم و سوال برانگیز است. معلوم نیست با کدام منطق اقتصادی این کار صورت گرفت. علاوه بر حذف کارت سوخت و سهمیه بندی بنزین، نوسانات ارزی در سال ۹۷ باعث شد تا قاچاق این فرآورده نفتی جذابیت بالاتری پیدا کند و فاصله قیمت آن در مقایسه با کشورهای همسایه این پدیده شوم را رونق بیشتری بخشد.
براساس مصوبه هیات دولت:
کارت سوخت خودروها و موتورسیکلتهای فرسوده ابطال میشود
صاحبخبر -
∎
نظر شما