تحریریه پارسینه- حامد کشاورز: از روز گذشته و در پی بالا گرفتن اعتراضات مردمی به افزایش قیمت بنزین که در بعضی از شهرها به خشونت و آتش زدن بانک ها، فروشگاهها و برخی اماکن دیگر منجر شد، دسترسی مردم به اینترنت به شدت محدود شده است.
در همین زمینه خبرگزاری میزان نوشت که کارشناس فنی همراه اول درباره اختلال در اینترنت گفته است «قطعی اینترنت در شبکه همراه اول سراسری است و زمان مشخصی برای پایان قطعی در شبکه و دسترسی به شبکههای اجتماعی اعلام نشده است.»
کارشناسان فنی ایرانسل نیز دلیل قطعی اینترنت را بروزرسانی شبکه اعلام کردند و زمان مشخصی را برای پایان این فرآیند اعلام نکردند.
علی رغم این ادعاها، ایلنا به نقل از یک منبع آگاه دلیل قطع اینترنت را مسائل امنیتی عنوان کرد.
این منبع آگاه با تاکید بر اینکه تصمیم برای قطع اینترنت هیچ ارتباطی به اپراتورها ندارد، افزود: تصمیم برای قطع اینترنت توسط دستگاههای امنیتی گرفته شده است.
او همچنین زمان اتصال اینترنت را نامعلوم دانست.
در همین زمینه خبرگزاری میزان نوشت که کارشناس فنی همراه اول درباره اختلال در اینترنت گفته است «قطعی اینترنت در شبکه همراه اول سراسری است و زمان مشخصی برای پایان قطعی در شبکه و دسترسی به شبکههای اجتماعی اعلام نشده است.»
کارشناسان فنی ایرانسل نیز دلیل قطعی اینترنت را بروزرسانی شبکه اعلام کردند و زمان مشخصی را برای پایان این فرآیند اعلام نکردند.
علی رغم این ادعاها، ایلنا به نقل از یک منبع آگاه دلیل قطع اینترنت را مسائل امنیتی عنوان کرد.
این منبع آگاه با تاکید بر اینکه تصمیم برای قطع اینترنت هیچ ارتباطی به اپراتورها ندارد، افزود: تصمیم برای قطع اینترنت توسط دستگاههای امنیتی گرفته شده است.
او همچنین زمان اتصال اینترنت را نامعلوم دانست.
در جستجوی یک موتور جستجو
قطعی اینترنت علاوه بر ایجاد مشکلات فراوان برای مردم در دسترسی به شبکههای اجتماعی و بسیاری از سایتهای خبری و خدماتی داخلی، دردسر بزرگی هم برای جستجوهای اینترنتی ایجاد کرده است به طوری که با قطع دسترسی به گوگل عملا تنها راههای باقی مانده یا وارد کردن مستقیم آدرس سایت مورد نظر در مرورگر است و یا استفاده از موتورهای جستجوی بومی.
از آنجا که بسیاری از مردم احتمالا تنها آدرس چند سایت محبوب خود را حفظ هستند، بنابراین استفاده از موتورهای جستجو برای خدماتی همچون استعلام قیمت ارز و طلا و خودرو، خرید بلیت قطار و هواپیما یا دسترسی به سایت بانک ها امری اجتناب ناپذیر است.
برای این منظور سراغ موتورهای جستجوی ایرانی رفتیم تا عملکرد آنها را در شرایط بحرانی ارزیابی کنیم.
از فهرست بلندبالای این سایتها میتوان به نامهایی همچون یوز، گُرگُر، سلام، جَسجو، یاحق، و پارسی جو اشاره کرد، اما با مراجعه به آنها با وضعیتی فاجعه بار مواجه میشدیم.
موتور جستجوی یاحق در سال ۱۳۸۹ با اعلام سازمان فناوری اطلاعات به عنوان پروژه موتور جستجوگر ملی رونمایی شد که که قرار بود تا سال ۹۰ به بهرهبرداری برسد و استفاده از آن از طریق اینترانت (شبکه ملی اطلاعات) میسر باشد، اما با مراجعه به آدرس آن همچنان وعده داده شده است که استفاده از یاحق «به زودی» فراهم میشود.
جسجو هم اگرچه خودش در دسترس است، اما مشخص نیست از چه الگوریتمی برای جستجو استفاده میکند که حتی از مسئله روز کشور هم بی اطلاع است و در پاسخ به جستجوی واژه بنزین مینویسد «متاسفانه نتیجهای برای جستجوی بنزین در جستجوی وب یافته نشد.»
در معرفی موتور جستجوی سلام گفته شده که یک ابَر جستجوگر هوشمند و پیشرفته اینترنتی است، اما از این همه هوشمندی و پیشرفتگی تنها چیزی که میتوان انتظار داشت، «هیچ» است.
در میان این اسمهای متعدد، سه نام باقی میمانند. پس از پروژه «موتور جستجوی بومی» که در سال ۱۳۸۹ آغاز و با پایان دولت دهم نیمه کاره رها شد، پروژهای با نام «جویشگر بومی» در ابعاد بزرگتری در دولت یازدهم و با اختصاص بودجهای نزدیک به ۱۷۰ میلیارد تومان کار خود را آغاز کرد که در ادامه راه وزیر ارتباطات وقت، ۳ پروژه مربوط به موتور جستجوی بومی شامل یوز، گرگر و پارسی جو را رونمایی کرد.
گرگر که یکی از سه جستجوگر مذکور است با قطع دسترسی به اینترنت جهانی از دسترس خارج شد. موتور جستجوی یوز هم از مشکلات فراوانی رنج میبرد و پس از چندین بار تلاش اگر بتوانید آن را باز کنید باز نتیجه قابل قبولی به دست نمیآورید. نتایج جستجوی یوز اغلب قدیمی و بسیار نامرتبط هستند. ضمن این که سرویس جستجوی خبر آن هم عملا فعال نیست.
تنها گزینهای که میتواند در اوضاع بحرانی کمی از سردرگمی ایرانیها کم کند «پارسی جو» است. این موتور جستجو در ساعتهای قطعی سراسری اینترنت وضعیت نسبتا با ثباتی داشت، هرچند گاهی با مشکل بالا میآمد.
پارسی جو از یک طراحی مشابه سایت گوگل برخوردار است که تعامل را برای مخاطبان راحتتر میکند، نتایج آن مرتبطتر است و بخشهای مختلف آن هم فعال هستند. البته نباید انتظار یک عملکرد فوق العاده را از این جستجوگر داشته باشید. با افزایش بازدیدکنندگان اختلال آن هم بیشتر شده و بهتر است عبارت موردنظر خود را دقیق و کامل بنویسد. پارسی جو به ویژه در زمینه جستجوی تصاویر بسیار ابتدایی عمل میکند.
پیام رسان بومی، مسیریاب بومی، جستجوگر بومی
با تمام اینها، همانطور که خبرگزاری مهر چندی پیش گزارش داد، پروژه جویشگر بومی که سالها در مرکز تحقیقات مخابرات ایران به عنوان یک پروژه راهبردی درحال تکمیل بود، از سال گذشته و در دولت دوازدهم با اتمام فاز نخست، از حوزه مسئولیت پژوهشگاه ICT خارج و به سازمان فناوری اطلاعات واگذار شد و هم اکنون نیز وضعیت این پروژه نامشخص به نظر میرسد.
شواهد نشان میدهد که با وجود سیاستگذاری مرکز ملی فضای مجازی و حمایت وزارت ارتباطات از این پروژه، جویشگر بومی به معنای واقعی نتوانسته در این بازار موفق عمل کند و موتورهای جستجوی بومی مرتبط با این پروژه، نتوانسته اند سرمایه کلانی که در اختیارشان قرار گرفته را به نحو درستی خرج کنند. از سوی دیگر بسیاری از کاربران اینترنت حتی اطلاعی از فعالیت این موتورهای جستجو ندارند.
برای مثال آخرین تحقیقات انجام شده از سوی پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات در مورد جویشگر پارسی جو که مربوط به تیرماه سال ۹۷ میشود؛ نشان میدهد که این موتور جستجو رتبه دوم استفاده را بعد از گوگل در ایران دارد؛ اما با این حال نسبت استفاده از این موتور جستجوی بومی به گوگل، یک به ۱۰۰ است و رتبه این موتور جستجو ۲۸ هزار در الکسا است.
شواهد نشان میدهد که با وجود سیاستگذاری مرکز ملی فضای مجازی و حمایت وزارت ارتباطات از این پروژه، جویشگر بومی به معنای واقعی نتوانسته در این بازار موفق عمل کند و موتورهای جستجوی بومی مرتبط با این پروژه، نتوانسته اند سرمایه کلانی که در اختیارشان قرار گرفته را به نحو درستی خرج کنند. از سوی دیگر بسیاری از کاربران اینترنت حتی اطلاعی از فعالیت این موتورهای جستجو ندارند.
برای مثال آخرین تحقیقات انجام شده از سوی پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات در مورد جویشگر پارسی جو که مربوط به تیرماه سال ۹۷ میشود؛ نشان میدهد که این موتور جستجو رتبه دوم استفاده را بعد از گوگل در ایران دارد؛ اما با این حال نسبت استفاده از این موتور جستجوی بومی به گوگل، یک به ۱۰۰ است و رتبه این موتور جستجو ۲۸ هزار در الکسا است.
در این راستا امیر ناظمی معاون وزیر ارتباطات در مورد آخرین وضعیت پروژه جستجوگر بومی که هم اکنون به سازمان فناوری اطلاعات سپرده شده است، توضیح داد.
وی گفت: برای پیشبرد این پروژه، ما یک برنامه جامع داریم، اما اجرای این برنامه مستلزم آن است که راهبری صفر تا صد آن را به ما واگذار کنند.
ناظمی با بیان اینکه خواسته ما این است که کل ابعاد این پروژه را به ما واگذار کنند و کسی در این موضوع دخالت نکند، افزود: ما قصد نداریم پروژه موتورجستجوی بومی را از ابتدا آغاز کنیم، اما همانطور که پروژههایی مانند نقشه و مسیریاب بومی را بدون مشکل جلو بردیم و هم اکنون تعداد نصب آنها از اپلیکیشنی مانند ویز هم بیشتر است، در صورتی که این پروژه را به صورت کامل به ما واگذار کنند میتوانیم برای سرانجام آن تضمین دهیم.
رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران با تاکید براینکه میخواهیم از پروژه موتور جستجوی بومی به صورت ۱۰۰ درصد حمایت کنیم، خاطرنشان کرد: این موضوع مستلزم این است که به ما اجازه دهند خودمان تشخیص دهیم که از چه اپلیکیشنی حمایت کنیم؛ نه اینکه به ما بگویند از فلان طرح و شرکت حمایت کنید.
ناظمی با بیان اینکه این خواسته را به دوستان منعکس کرده ایم، افزود: نباید اجازه داد دوباره ماجرای پیام رسانهای بومی پیش بیاید. اینکه بگویند برای مثال فقط از این ۳ پیام رسان حمایت کنید، شیوه مناسبی نیست. چرا که ممکن است کسب و کار مربوطه نخواهد مورد حمایت قرار گیرد و یا اینکه مردم به آن اعتماد نداشته باشند.
وی گفت: برای پیشبرد این پروژه، ما یک برنامه جامع داریم، اما اجرای این برنامه مستلزم آن است که راهبری صفر تا صد آن را به ما واگذار کنند.
ناظمی با بیان اینکه خواسته ما این است که کل ابعاد این پروژه را به ما واگذار کنند و کسی در این موضوع دخالت نکند، افزود: ما قصد نداریم پروژه موتورجستجوی بومی را از ابتدا آغاز کنیم، اما همانطور که پروژههایی مانند نقشه و مسیریاب بومی را بدون مشکل جلو بردیم و هم اکنون تعداد نصب آنها از اپلیکیشنی مانند ویز هم بیشتر است، در صورتی که این پروژه را به صورت کامل به ما واگذار کنند میتوانیم برای سرانجام آن تضمین دهیم.
رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران با تاکید براینکه میخواهیم از پروژه موتور جستجوی بومی به صورت ۱۰۰ درصد حمایت کنیم، خاطرنشان کرد: این موضوع مستلزم این است که به ما اجازه دهند خودمان تشخیص دهیم که از چه اپلیکیشنی حمایت کنیم؛ نه اینکه به ما بگویند از فلان طرح و شرکت حمایت کنید.
ناظمی با بیان اینکه این خواسته را به دوستان منعکس کرده ایم، افزود: نباید اجازه داد دوباره ماجرای پیام رسانهای بومی پیش بیاید. اینکه بگویند برای مثال فقط از این ۳ پیام رسان حمایت کنید، شیوه مناسبی نیست. چرا که ممکن است کسب و کار مربوطه نخواهد مورد حمایت قرار گیرد و یا اینکه مردم به آن اعتماد نداشته باشند.
نظر شما