اختلافات بین سران ناتو چند سالی است از جلسات سری به تریبون‌های رسمی کشیده شده. «دونالد ترامپ» طی سه سال گذشته بارها اعلام کرده آمریکا نمی‌تواند یک تنه هزینه‌های ناتو را به دوش بکشد و اگر اعضا کاری نکنند خروج آمریکا از ناتو در دستور کار قرار خواهد گرفت. از طرفی سران کشورهای اصلی عضو ناتو مثل فرانسه و آلمان نیز خواستار تشکیل «ارتش اروپایی» به جای «ناتو» شده‌اند که معنای دیگر آن کاهش وابستگی اروپا به ناتوی تحتِ امرِ آمریکا تلقی می‌شود. این روزها حتی زمزمه اخراج ترکیه، بزرگترین ارتش ناتو از این سازمان به دلیل عملیات نظامی در شمال سوریه به گوش می‌رسد.
«امانوئل ماکرون»، رئیس‌جمهور فرانسه حالا و در جدیدترین موضع‌گیری خود علیه این سازمان، با‌اشاره به «نابسامانی و ناهماهنگی‌های موجود در بطن سازمان ناتو» از آنچه وی «مرگ مغزی ناتو» خواند به شدت ابراز تاسف کرده است. ماکرون در مصاحبه با نشریه انگلیسی «اکونومیست» گفته: «چیزی که شاهد آن هستیم، مرگ مغزی ناتو است. شما شاهد هیچ هماهنگی یا تصمیم‌گیری راهبردی بین آمریکا و متحدان ناتو نیستید. هیچ! علاوه‌بر این، می‌بینید که ترکیه به عنوان یکی دیگر از متحدان ما در ناتو در حال انجام اقدامات ستیزه‌جویانه در منطقه‌ای است که منافع ما در خطر است... با توجه به بی‌تعهدی آمریکا در قبال ناتو، کشورهای اروپایی نباید برای دفاع از خود به آمریکا
اتکا کنند».
رئیس‌جمهور فرانسه در پاسخ به این سؤال که «آیا هنوز به ماده پنجم پیمان ناتو باور دارید یا خیر؟» گفته: «نمی‌دانم. اما فردا (در آینده) ماده پنج چه معنایی خواهد داشت؟» ماده پنج با عنوان «دفاع جمعی» بیان می‌دارد حمله به یک متحد ناتو، حمله به کل کشورهای ناتو است.تردید ماکرون درباره اثربخشی ناتو و پیشنهاد او مبنی بر اینکه کشورهای اروپایی عضو این ائتلاف باید درباره وضعیت موجود به ارزیابی‌های مجدد بپردازند در شرایطی مطرح شده که نمایندگان این ائتلاف قرار است اوایل ماه آینده میلادی در انگلیس نشستی برگزار کنند.
واکنش آمریکا و آلمان
اظهارات ماکرون در مورد مرگ مغزی ناتو خشم مقامات آلمان و آمریکا را برانگیخته است. «آنگلا مرکل»، صدراعظم آلمان در کنفرانس خبری مشترک با «ینس استولتنبرگ»، دبیرکل ناتو با انتقاد از اظهارات رئیس‌جمهور فرانسه پرداخته و گفته: «سخنان تند ماکرون غیرضروری بود. حتی اگر مشکلاتی داشته باشیم باید در کنار هم باشیم. همکاری دو سوی آتلانتیک (آمریکا و اروپا) برای ما ضروری است». دبیرکل ناتو نیز سخنان مرکل را تأیید کرد و گفت: «وحدت اروپا نمی‌تواند جایگزین وحدت دو سوی آتلانتیک شود. اتحادیه اروپا بدون دریافت کمک از بیرون نمی‌تواند از اروپا دفاع کند». وی همچنین هشدار داد بعد از خروج انگلیس از اتحادیه اروپا، حدود ۸۰ درصد از بودجه دفاعی ناتو توسط کشورهای غیرعضو اتحادیه اروپا تأمین خواهد شد. دبیرکل ناتو از آلمان به عنوان «قلب ناتو» یاد کرد و از اقدام برلین در افزایش هزینه‌های نظامی این کشور استقبال کرد.
«مایک پمپئو»، وزیر خارجه آمریکا نیز در یک کنفرانس خبری در شهر «لایپزیگ» آلمان به همراه «هایکوماس»، وزیر خارجه آلمان گفت: «من فکر می‌کنم ناتو همچنان مهم و با اهمیت حیاتی باقی مانده و این نهاد را شاید بتوان یکی از مهم‌ترین شراکت‌های راهبردی بسیار مهم در کل تاریخ ثبت شده بشریت دانست».هایکوماس وزیر خارجه آلمان نیز در این کنفرانس مطبوعاتی گفت: «من فکر نمی‌کنم که ناتو مبتلا به مرگ مغزی
باشد».
استقبال روسیه
در نقطه مقابل روسیه روز پنجشنبه از سخنان رئیس‌جمهور فرانسه استقبال کرد.«ماریو زاخارووا»، سخنگوی وزارت خارجه روسیه گفت: «ناتو به مرگ مغزی دچار شده. این مسئله تعجب آوری نیست، اما آنچه تعجب‌آور است اینکه یکی از سران ناتو آن را بر سر زبان آورده.»این مقام روس همچنین تصریح کرد مسکو هم از مدت‌ها پیش همین واقعیت را البته به زبانی دیپلماتیک‌تر بر سر زبان آورده بود.
نظر شما