پس از تایید وزارت انرژی عربستان مبنی بر حمله پهپادی به تاسیسات نفتی آرامکو و مختل شدن تولید نیمی از نفت این کشور، تحلیلگران آینده نامعلومی را برای قیمت نفت و فرآورده‌های نفتی پیش بینی می‌کنند.
در این میان برخی معتقدند باتوجه به فراخوان آمریکا از کشورهای عضو اوپک مبنی بر آزادسازی ذخایر نفتی، قیمت نفت نمی‌تواند برای بلندمدت در روند صعودی قرار گیرد.
از سویی دیگر تعدادی از تحلیلگران بر این باورند که بازسازی خسارات وارده به تاسیسات نفتی آرامکو، بیش از شش ماه زمان می‌برد که در این صورت ذخایر نفتی آمریکا و عربستان پاسخگو نخواهند بود.
اما بحثی که مورد تایید قرار گرفته، از مدار خارج شدن بخش عظیمی از ظرفیت پالایشی دو میدان «بقیق» و «خریص» در قلب تاسیسات نفتی آرامکو است. گفتنی است پالایشگاه بقیق روزانه ۷۰ درصد از نفت خام عربستان را فراورش کرده که ۶ درصد از کل نفت مصرفی جهان در روز است. همچنین پالایشگاه «خریص» نیز ظرفیت پالایش روزانه ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه نفت سبک را دارد. با از کار افتادن نیمی از توان پالایشی عربستان پیش‌بینی می‌شود در کوتاه مدت قیمت فرآورده های نفتی دستخوش تغییرات مثبت شود. اما چرا افزایش قیمت فرآورده‌های نفتی در یک دوره زمانی طولانی‌تر متصور نیست؟
در این رابطه مرتضی فیروزی تحلیلگر ارشد روابط بین الملل و عضو کمیسیون سوآپ و بنکرینگ اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی به خبرنگار اوپکس گفت: احتمال دارد در کوتاه مدت قیمت فرآورده‌های نفتی باتوجه به شوک وارده در بازار نفت، با رشد قابل توجه روبرو شود. وی در ادامه تاکید کرد: اما باید توجه داشت که هم اکنون برخی پالایشگاه‌های دنیا با حدود نیمی از ظرفیت اسمی خود کار می‌کنند که از آن جمله می‌توان به پالایشگاه‌های کره جنوبی اشاره کرد. از این رو با تامین خوراک برای این پالایشگاه‌ها انتظار می‌رود در بلندمدت، قیمت فرآورده های نفتی تعدیل شده و رشد چندانی را تجربه نکنند.
گفتنی است پس از تحریم نفتی ایران، پالایشگاه‌های کره جنوبی که مطابق با مشخصات نفت سنگین ایران کار می‌کردند، با کمبود شدید خوراک روبرو شدند. هرچند آمریکا تلاش کرد که جای نفت ایران را در کره جنوبی بگیرد اما همچنان نیمی از ظرفیت پالایشی این کشور خالی مانده است.
از سویی دیگر اما ولید هلالات از کارشناسان بازار سرمایه معتقد است که به دلیل نقش پُررنگ این دو پالایشگاه در پالایش نفت خام ترش به شیرین، بسیاری از پالایشگاه های پایین دست این دوف دچار کمبود خوراک خواهند شد که این موضوع تولید بنزین و گازوئیل را برای مدتی تحت الشعاع خود قرار می دهد.
وی ادامه داد: می‌توان تخمین زد که با آزادسازی ذخایر نفتی از سوی عربستان و آمریکا، قیمت نفت در کوتاه مدت تعدیل شود اما پالایشگاه‌های پایین دست این دو میدان همچنان با مشکل خوراک روبرو هستند که این موضوع سبب جهش نرخ کرک اسپرد بنزین وگازوئیل نیز خواهد شد.
هلالات همچنین افزود: اکنون که بیش از ۵ میلیون از ظرفیت فراورش نفت ترش عربستان از میان رفته، باید دید اقدامات جایگزین برای کاهش خسارات این کمبود از سوی عربستان چگونه خواهد بود. چراکه پالایشگاه ها با مشخصات فنی خاصی فعالیت می کنند که نمی توانند پذیرای هر نوع نفتی باشند.
در ادامه فیروزی درباره آینده قیمت نفت پس از این حوادث نیز گفت: چون وقفه دو روزه‌ای میان حملات پهپادی به تاسیسات نفتی آرامکو و باز شدن بازارهای جهانی وجود دارد، تحلیلگران توان پیش‌بینی شرایط را داشته و تلاش های آمریکا نیز برای آزادسازی ذخایر نفتی بی‌نتیجه نخواهد بود. در نتیجه به نظر نمی‌رسد قیمت نفت با جهش بیش از ۲۰ درصدی معاملات خود را آغاز کند.