محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در واکشن به اظهارات مایک پومپئو، همتای آمریکایی خود، در مورد حملات "پهپادی" به تاسیسات نفتی عربستان گفت: "آمریکایی ها سیاستی به نام فشار حداکثری را علیه ایران در پیش گرفتند که به دلیل ناکامی ها به سمت دروغ حداکثری گرایش پیدا کرده است."
آقای ظریف در توییتی در این باره همچنین گفته است که "آمریکا و مشتریان تسلیحاتیاش با این توهم که برتری تسلیحاتی به پیروزی در جنگ منجر میشود، گرفتار شدهاند." به گفته آقای ظریف "متهم کردن ایران به این فاجعه پایان نمیدهد؛ بلکه پیشنهاد ۱۵ آوریل [ایران] برای خاتمه جنگ و شروع مذاکرات شاید [بتواند به درگیری خاتمه دهد]."
Having failed at "max pressure", @SecPompeo's turning to "max deceit"
— Javad Zarif (@JZarif) ۲۴ شهریور ۱۳۹۸
US & its clients are stuck in Yemen because of illusion that weapon superiority will lead to military victory.
Blaming Iran won't end disaster. Accepting our April '15 proposal to end war & begin talks may.
پایان پست توییتر شماره از @JZarif
ساعاتی پیش مایک پومپئو، وزیرخارجه آمریکا، ایران را مسئول این حملات دانسته و گفته بود که نشانی از این که این حملات از خاک یمن روی داده باشند در دست نیست.
Tehran is behind nearly 100 attacks on Saudi Arabia while Rouhani and Zarif pretend to engage in diplomacy. Amid all the calls for de-escalation, Iran has now launched an unprecedented attack on the world’s energy supply. There is no evidence the attacks came from Yemen.
— Secretary Pompeo (@SecPompeo) ۲۳ شهریور ۱۳۹۸
پایان پست توییتر شماره از @SecPompeo
مایک پومپئو، وزیرخارجه آمریکا، عصر شنبه ۱۴ سپتامبر با متهم کردن ایران در توییتر نوشت: "در حالی که روحانی و ظریف مدعیاند در حال دیپلماسی هستند ایران پشت ۱۰۰ حمله به عربستان است. و اکنون در میانه تلاشها برای کاهش تنش، حملات بیسابقهای به منابع تامین انرژی جهان صورت گرفته است. نشانه ای از این که این حملات از یمن شکل گرفته در دست نیست."
وزیرخارجه آمریکا در ادامه این توییت نوشته: "ما از همه ملل میخواهیم که یک صدا رفتار ایران را محکوم کنند. همزمان آمریکا به کمک متحدانش تلاش خواهد کرد که عرضه انرژی در جهان صدمه نبیند و ایران را به پاسخگویی در برابر پرخاشگریهایش وادارد."
مشکلات در صادرات نفت عربستان
از سوی دیگر یک منبع مطلع به خبرگزاری رویترز گفته است که عربستان "هفتهها و نه روزها" تا رسیدن به میزان کامل ظرفیت صادرات نفت در پی این حملات فاصله دارد.
وزیر نفت عربستان امروز تایید کرد که حملات پهپادی روز شنبه (۱۴ سپتامبر) موجب توقف تولید ۵ میلیون ۷۰۰ هزار بشکه در روز شده است. هر چند عبدالعزیر بن سلمان گفته این کشور قادر خواهد بود بخشی از کسری تولید را از محل ذخایر نفتی خود تامین کند.
پیش از بیانیه رسانههای آمریکایی گزارش کرده بودند که حملات پهپادی سنگین به تاسیسات بزرگ نفتی عربستان توانسته به حدود نیمی از تولید روزانه این کشور آسیب وارد کند؛ یعنی حدود ۵ میلیون بشکه در روز که معادل ۵ درصد از کل نفت عرضه شده به بازارهای جهان در روز است.
همزمان برخی پیشبینیها از افزایش ناگهانی بهای نفت تا حدود ۱۰ دلار در هر بشکه خبر دادهاند.
عربستان روزانه حدود ۱۰ میلیون بشکه نفت روانه بازار انرژی جهان میکند که تقریبا حدود ۱۰ درصد بازار نفت جهان است.
حملات چگونه اتفاق افتاده است؟
حق نشر عکس Getty Imagesدر ساعت ابتدایی بامداد شنبه ۱۴ سپتامبر انفجار مهیب در پالایشگاه بقیق و پس از آن در میدان نفتی حقل خریص بوقوع پیوست.
بنابر اعلام رسانههای عربستان از ساعت ۴ صبح به وقت محلی تیم امنیتی شرکت آرامکو تلاش خود برای مهار آتشسوزی در هر دو محل حادثه دیده را آغاز نمود که در نهایت به گفته منابع رسمی سعودی هر دو تحت کنترل قرار گرفته است.
در تصاویر ویدیویی منتشر شده در شبکههای اجتماعی، صدایی شبیه به تیراندازی در اطراف این پالایشگاه هنگام وقوع انفجارها به گوش میرسید.
یکی از ساکنان نزدیک این پالایشگاه به خبرگزاری رویترز گفته که "با صدای مهیب انفجار از خواب بیدار شدم و همه ترسیده بودند و صدای انفجارهای متعدد به گوش میرسید".
وزارت کشور عربستان سعودی اعلام کرد که در حمله به مجموعه پالایشگاهی بزرگ بقیق و میدان نفتی حقل خریص متعلق به شرکت آرامکو از پهپاد استفاده شده است.
حوثیها؛ با ۱۰ پهپاد حمله کردیم
سخنگوی شبه نظامیان جنبش انصارالله(حوثیها) یمن اعلام کرد که این گروه مسئول این حملات بوده و با ۱۰ پهپاد این حملات را انجام دادهاند.
سخنگوی نظامی حوثیها در گفتگو با شبکه تلویزیونی المسیره که متعلق به این شبه نظامیان بوده و از بیروت پخش میشود این خبر را داده است.
حق نشر عکس Mehr Image caption سخنگوی نظامی حوثیها در شبکه تلویزیونی المسیره وابسته به جنبش انصارالله یمنوی همچنین اذعان داشته که در آینده نیز ممکن است چنین حملاتی تکرار شود.
به گفته سخنگوی نیروهای حوثی این حملات با "همکاری برخی در داخل خاک عربستان" انجام گرفته است.
شبه نظامیان حوثی یمن مورد حمایت ایران بوده و اخیرا سخنگوی این گروه به ایران سفر کرده بود و با آیتالله خامنهای رهبر جمهوری اسلامی دیدار کرده و پیام رهبر حوثیها را به وی منتقل نمود.
در سالهای اخیر و پس از ورود ائتلاف عربی به رهبری عربستان در جنگ یمن، نیروهای حوثی حملات مختلفی به عربستان سعودی کردهاند که در برخی از آنها از پهپاد استفاده شده است.
گفتگوی تلفنی ترامپ و محمد بن سلمان
هنوز از میزان دقیق خسارات این حملات گزارش دقیقی منتشر نشده اما خبرگزاری فرانسه به نقل از منصور الترکی، سخنگوی وزارت کشور عربستان گزارش کرده که این حملات تلفات جانی در پی نداشته است.
شنبه شب هم خبرگزاری دولتی اسپیای عربستان خبر داد که محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان در گفتگوی تلفنی با دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا تاکید کرده که ریاض "هم مصمم و هم قادر به مقابله با این حملات تروریستی" است.
کاخسفید هم اعلام کرده که آقای ترامپ در این گفتگوی تلفنی آمادگی کشورش برای کمک به عربستان را اعلام کرده است.
نماینده ویژه سازمان ملل متحد در امور جنگ یمن، مارتین گریفیتیس هم این حملات را "عمیقا نگرانکننده" خوانده و در بیانیهای از همه طرفهای درگیر در جنگ یمن خواسته که خویشتنداری کنند.
حق نشر عکس Reuters Image caption در تصاویر ویدئویی دود غلیضی از مجمموعه پالایشگاهی بقیق آسمان مناطق اطراف آن را در برگرفته استاین تاسیسات در کجا هستند؟
مجموعه پالایشگاهی بقیق و میدان نفتی حقل خریص در شرق عربستان سعودی واقع شده است.
بقیق در ۶۰ کیلومتری جنوب غربی ظهران قرار دارد. ظهران بزرگترین مجموعه پالایشگاهی دنیاست که بیشترین صادرات نفت عربستان در خلیج فارس را نیز انجام میدهد.
پالایشگاه بقیق و میدان نفتی حقل خریص متعلق به شرکت نفتی آرامکو عربستان است. این پالایشگاه در سال ۲۰۰۶ هدف یک حمله ناموفق از طرف نیروهای شبه نظامی القاعده قرار گرفته بود.
آرامکو، شرکت ملی نفت عربستان و تحت مالکیت دولت این کشور است.
بر اساس دادههایی که شرکت ملی نفت عربستان، آرامکو منتشر کرده، درآمد این شرکت در سال ۲۰۱۸ میلادی ۲۲۴ میلیارد دلار بوده است.
سال گذشته (۲۰۱۸) شرکت آرامکو روازنه حدود ۱۳.۶ میلیون بشکه نفت تولید کرد که این میزان از تولید شرکتهای نفتی بزرگی مانند رویال داچ شل و بی پی بریتانیا بالاتر بود.