پس از اعلام رسمی مقامات جمهوری اسلامی ایران در اجرای گام سوم کاهش تعهدات هستهای در ذیل برجام لحن اروپاییها کمی بیش از گذشته تغییر کرد و توام با تندی و اتهام زنی در قبال نقض برنامه جامع اقدام مشترک از تهران خواستهاند که از هرگونه کاهش تعهدات دست بکشد؛ این در خواست طلبکارانه درحالی مطرح میشود که انگار نه انگار ناقص تعهدات برجام خودشان بودهاند حتی پس از خروج آمریکا از توافق هستهای جرات نداشتند حتی یک گام مثبت در این توافق بردارند!
حالا به جای تلاش برای حفظ این توافق و نگه داشتن تهران در برجام، ادبیات تهدید و طلبکاری به کار بردند دقیقا همان رفتار و سیاستی که آمریکا به دنبال آن است و اروپا خیلی خوب این نقش را بازی میکند.
پس از کشو قوس فراوان بین ایران و اروپا در گفتوگوهای فرانسه محور که تا بهحال به نتیجهای نرسیده است، تهران اجرای گام سوم در کاهش تعهدات هستهای ذیل برجام را اعلام کرد و مجدد فرصت دو ماههای را به اروپا داد تا تعهدات خود را جبران کند، وگرنه گام دیگری در راستای توازن تعهدات برداشته خواهد شد.
رئیس جمهورکشورمان نیز، در نشست هیئت دولت گفت که گام سوم در ظاهر تکان دهند نیست، اما در باطن گام بسیار مهم و بزرگی است. چهارشنبه شب و پس از دیدار سران سه قوا حسن روحانی دستور داد تا همه محدودیتها درباره تحقیق و توسعه برداشته شود و سازمان انرژی اتمی تحقیق و توسعه را گسترش داده و بر روی انواع سانتریفیوژهای جدید کار کند.
با برداشتن گام سوم، ایران به طور قابل ملاحظهای از مرز تعهدات برجامی عبور کرده است. به عبارتی ایران با سه گام، سه سقف برجامی را دیگر به رسمیت نمیشناسد. سقف اول مربوط به ذخایر است که ذخایر اورانیوم غنی شده و آب سنگین را شامل میشود. ایران با برداشتن گام اول، این سقف را رد کرد. سقف دوم مربوط به درصد غنیسازی است که در گام دوم رد شد.
حالا وزیرخارجه کشورمان در نامهای به مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ضمن اعلام توقف تمامی تعهدات ایران در برجام در حوزه تحقیق و توسعه، عنوان کرد که تهران جزییات فنی آن را متعاقبا به اطلاع آژانس میرساند.
جدر خصوص جزئیات این نامه سیدعباس موسوی سخنگوی وزارت خارجه افزود: در پایان نامه وزیر امور خارجه کشورمان تاکید شده است که جمهوری اسلامی ایران به منظور نشان دادن حسن نیت خود، آمادگی دارد به گفتگو با طرف های باقی مانده در برجام در تمامی سطوح ادامه داده و در صورت عمل طرفهای مقابل به کلیه تعهدات خود در برجام، مجددا به اجرای کامل برجام برگشت کند.
اجرای گام سوم کاهش تعهدات برجام در حالی از سوی تهران صورت گرفت که لحن و ادبیات کشورهای اروپایی کمی متفاوت تر از گذشته شد و بگونهای دیگر واکنش نشان دادند چنانچه فرانسه اگنس واندرمول سخنگوی وزارت امور خارجه فرانسه روز پنجشنبه به خبرنگاران گفت دولت متبوعش از ایران میخواهد که به تعهدات هستهای خود ذیل برجام پایبند باشد و از اقدامات نقضکننده این تعهدات بپرهیزد.
این دیپلمات فرانسوی یک روز پس از اعلام گام سوم ایران در کاهش تعهدات هستهای خود ذیل برجام، در یک نشست خبری آنلاین اعلام کرد: ایران باید از هرگونه اقدامی که در راستای تعهداتش [ذیل برجام] نباشد و موجب ایجاد وقفه در تلاشها برای تنشزدایی شود، بپرهیزد. پاریس تصمیم اخیر ایران را با همکاری شرکای خود و آژانس بینالمللی انرژی اتمی بررسی خواهد کرد.
سخنگوی وزارت خارجه فرانسه در حالی ایران را به دلیل انجام اقدامات مجاز طبق بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام به نقض این توافق چندجانبه متهم میکند که پس از خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریمهای یکجانبه این کشور علیه ایران، طرفهای اروپایی برجام از جمله فرانسه تنها به دادن وعده و وعید اکتفا کرده و گام محسوسی در راستای تأمین منافع مشروع ایران طبق برجام برنداشتهاند.
اخیراً فرانسه طرحی را مبنی گشایش خط اعتبار ۱۵ میلیارد دلاری برای ایران در ازای بازگشت ایران به تعهدات پیشین خود ارائه داد، اما در نهایت معلوم شد که فرانسویها حتی اجرای این طرح را منوط به موافقت آمریکا با اعطای معافیت به مشتریان نفت ایران میدانند و در عمل نمیتوانند یا نمیخواهند کاری را بدون اجازه آمریکا پیش ببرند.
سخنگوی اتحادیه اروپا نیز با ابراز نگرانی درباره عبور تهران از سقف برجامی ذخیره اورانیوم غنی شده، از ایران خواست تا از هرگونه کاهش تعهد جدید دست بکشد. این درخواست اتحادیه اروپا در حالی مطرح میشود که طرفهای اروپایی برجام پس از خروج یکجانبه آمریکا از این توافق مدعی شدند بهرهمندی ایران از مزایای اقتصادی برجام را تضمین میکنند. وزرای خارجه انگلیس، فرانسه و آلمان سرانجام با صدور بیانیه مشترکی در بهمن ماه گذشته رسما ثبت یک کانال مالی ویژه برای تجارت با ایران را اعلام کردند. بنابر ادعای آنها هدف بلندمدت اینستکس گشایش کانالهای اقتصادی برای کشورهای ثالثی است که تمایل به تجارت با ایران را دارند و سه کشور اروپایی همچنان تلاش میکنند که به چنین هدفی دست یابند.
گام سوم کاهش تعهدات برجامی ایران در قبال بیتعهدی اروپا اجرایی شد:
طلبکاری اروپا از تهران!
صاحبخبر -
∎