فیلیپ اینمان نویسنده مطالبی با موضوع اقتصاد و بحرانهای مالی در جهان طی یادداشتی در روزنامه گاردین به ۷ چالش پیش روی اقتصاد جهان اشاره کرده است، چالشهایی که اقتصاد و تجارت جهانی با آن روبرو است و هر لحظه ممکن است ترس از رکود را به واقعیت بدل کند.
افزایش تنش تجاری میان آمریکا و چین
فیلیپ اینمان در یادداشت خود آورده است: دونالد ترامپ ۱۸ ماه پیش کمپین “نخست آمریکا” را به عنوان اقدامی در جهت مبارزه با کاهش نرخ فولاد آغاز کرد. رییس جمهور آمریکا بر فولاد وارداتی از چین، اتحادیه اروپا، هند، کانادا و مکزیک ۲۵ درصد تعرفه اعلام کرد.
از آن پس ترامپ تمرکز خود را متوجه چین کرد. وی ادعا کرد پکن با ارز چینی کالاهای صادراتی آمریکا را کمتر از ارزش واقعی خریداری میکند. آمریکا همچنین تعرفههایی را بر کالاهای چینی اعمال و تهدید کرد این تعرفهها بر روی بازیهای کامپیوتری، گوشیهای تلفن همراه و لپ تاپ وارداتی هم اعمال خواهد شد. به سادگی نمیتوان تاثیر این اقدام را پیش بینی کرد، اما در پی این تصمیم کاهش معاملات تجاری در بسیاری از کشورها گزارش شد.
کاهش رشد اقتصادی آمریکا
ترامپ اقتصادی شناور را از رییس جمهور پیشین آمریکا تحویل گرفت که درآمدهایش سیر صعودی به خود گرفته بود و بانک فدرال رزرو نیز نرخ سود بهره را متعاقبا افزایش داد، اما ترکیبی از افزایش هزینههای استقراض، پایان رشد اقتصادی، جنگ تعرفه با چین و افزایش هزینههای واردات همه و همه تولیدات صنعتی این کشور را تحت تاثیر قرار داد به طوری که تولیدات آمریکا در ۱۰ سال گذشته به پایینتر میزان خود رسیده است.
با وجود اینکه ترامپ تصور میکرد ارزش فولاد پس از رهایی از واردات ارزان از آسیا و اروپا افزایش پیدا میکند و تاثیر مثبتی را بر اقتصاد خواهد گذاشت، اما گزارشها حاکی از این واقعیت است که کسب و کارهای صنعتی در این کشور چندان حال خوبی ندارند و در حال تعدیل نیرو هستند.
رکود بلندمدت در آلمان
اولاف شولتز، وزیر اقتصاد آلمان، پیشتر اظهار کرده بود که آلمان برای نجات از رکود قریب الوقوع به ۵۰ میلیارد یورو نیاز دارد. با وجود اینکه اقتصاد این کشور در ربع دوم سال میلادی ۰.۱ درصد کاهش سود داشته است، اما پیش بینی میشود این رقم در ادامه سال جاری افزایش داشته باشد. تحلیلگران معتقدند رقم مورد انتظار شولتز بسیار کمتر از حدی است که بتواند آلمان را نجات دهد. این کشور مطمئنا در سال بعدی چشم به بهبود شرایط در چین دوخته است چرا که عمده صادرات ابزار و ماشین آلات صنعتی و خودروهای آلمان به چین فروخته میشود.
بحران بدهی چین
صنایع و مصرف کنندگان در چین بدهی چشمگیری دارند. بانکها با وامهایی روبرو هستند که هیچگاه پرداخت نخواهند شد. هرگاه پکن تلاش کرده استقراض شرکتها و مصرف کننندگان را کنترل کند، اقتصاد جهان نیز متزلزل شده است و سیاستگذاران چین مجبور به کاهش اعتبار شده اند.
در همین حال، تولیدات صنعتی این کشور ۴.۸ درصد، یعنی به کمترین میزان در ۳۰ سال گذشته رسیده است. چین قصد دارد از وابستگی اقتصاد به تولیدات رها شده و به سمت درآمدزایی از ارائه خدمات جهش بردارد، اما این گام بسیار بزرگی است.
برگزیت
عدم قطعیت از حضور بریتانیا در اتحادیه اروپا تاکنون به رشد سرمایه گذاری و رشد سود ناخالص داخلی صدمه ویژهای وارد کرده است. صندوق بین المللی پول، سازمان همکاری و توسعه اقتصادی و بانک جهانی پیش بینی میکنند خروج بدون توافق از اتحادیه اروپا به اقتصاد جهانی لطمه وارد میکند چرا که این کشور بعد از فرانسه ششمین اقتصاد بزرگ جهان است.
آرژانتین، ایران، آفریقای جنوبی، ترکیه و ونزوئلا
چند کشور همزمان در رکود اقتصادی به سر میبرند. ایران با فشارهای اقتصادی آمریکا روبرو است، نفت خود را نمیتواند به فروش برساند و دسترسی به بازار بین المللی دشوار شده است. آرژانتین زیر فشار بدهی دست و پنجه نرم میکند. ونزوئلا، با وجود اینکه بزرگترین ذخیره نفت جهان را دارد، با بحران سیاسی و اقتصادی روبرو است.
نکته جالب توجه این است که سرمایه گذاران بین المللی چندان نگران این کشورها نیستند چرا که سالها بدون وابستگی به این، آنها درآمد داشته اند، اما رکود اقتصادی در آفریقای جنوبی و ترکیه ریسک بزرگتری را متوجه آنها میکند، زیرا این دو به میزان بیشتری در بازارهای منطقهای و بین المللی ادغام شده اند و هرگونه بدهی تاثیر چشمگیری را بر جای خواهد گذاشت.
تزلزل در بازار مالی جهان
بازارهای بین المللی پولی در جهان علائم نگران کنندهای را نشان میدهد. با وجود اینکه بازار بورس آمریکا و آلمان در اوج خود به سر میبرد، اما بازارهای اوراق قرضه شکننده است. آنهایی که در بازار اوراق قرضه آمریکا سرمایه گذاری کرده بودند از ترس رکود اقتصادی وامهای کوتاه مدت خود را فروختند. بازار اوراق قرضه هیچ گاه دروغ نمیگوید؛ تحلیلگران معتقدند این کشور حداقل تا سال آینده با مشکلی جدی مواجه خواهد شد.
فدرال رزرو با کاهش نرخ سود بهره، جان سالم به در میبرد و شرکتها و خانوار بدهکار نفسی راحت میکشند، اما این آخرین نفس خواهد بود. بدهیهای بد، بانکها و دولت آمریکا را به حدی میرسانند که دیگر راه فراری نداشته باشند.
نظر شما