«مثنی عبدالله»، نویسنده عراقی و استاد روابط بین الملل در یادداشتی برای روزنامه فرامنطقهای القدس العربی با عنوان «در سایه تحولات یمن چه خبر از عربستان کبیر[!]»، سیاستهای جنگطلبانه عربستان را بخصوص در طول سالهای حکومت ملک سلمان موجب تضعیف شدید جایگاه عربستان در منطقه دانست.
در این یادداشت آمده است: آنها گفتند که نام عربستان سعودی به پادشاهی کبیر عربستان سعودی بدل شده است و رهبران این کشور با نظریهها و عملکرد خود دنیای شرق و غرب را تحت تأثیر قرار دادهاند. سران آمریکا، انگلیس، آلمان، ژاپن، فرانسه و روسیه آرزو دارند که طرحی مانند چشمانداز 2030 عربستان داشته باشند و این که تئوری روابط بینالملل جدیدی که عربستان به کار گرفته است، در معتبرترین آکادمیهای سیاسی بین المللی بین المللی تدریس میشود.
نویسنده افزود: این همان چیزی است که کانالهای ماهواره ای وابسته به عربستان برای بزک کردن چهره ولی نعمتان خود بیان میکنند. آن هم به زبان کسانی که اصلا از الفبای سیاست چیزی نمیدانند که بخواهند برای عربستان تبلیغ کنند، اما مهم برای این سیاستمداران سعودی این است که ماهوارهها دلقک بازی در بیاورند و نمایش دروغین بدهند.
عبدالله که در عموم تحلیلهای خود از تحولات منطقه مواضعی ضد نفوذ ایران در منطقه دارد، تاکید کرد: اما آنچه این دجالها (ماهوارههای سعودی) را رسوا میکند این است که عربستان هر روز در یک دام گرفتار می آید و مشکلاتش برای همه ناظران روشن است و در هر قدمی که در سطح بین المللی و منطقهای برمیدارد مجبور به عقب نشینی سیاسی از آن میشود در حالی که عربستان به دلیل برخورداری از ظرفیت مادی و معنوی میتواند در سطح بین المللی و منطقه ای به طور موثری از جایگاه پیشرفتهای برخوردار باشد و یک بازیگر فعال و قادر به اعمال دیدگاه خود در مورد همه موضوعات مورد توجه جهان باشد.
نویسنده تاکید کرد: عربستان در لبنان عقبنشینی کرد و به نیروهای حامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران اجازه داد در سیاستها و جهت گیریهای لبنان حرف آخر را بزنند. در جنگ سوریه میلیونها دلار برای ایجاد گروههای مسلح خود سرمایه گذاری کرد و وعده داد رژیم سوریه ناگزیر سرنگون میشود و بشار اسد آیندهای در سوریه نخواهد داشت، اما میبینیم که نظام سوریه با همه رؤوس، شاخهها و بازوهای خود باقی مانده است در حالی که تمام شورشیانی که از آنها حمایت میکردند در مسیر خود تنها گذاشته شدند تا خودشان با سرنوشتشان روبرو شوند و بودجه آنها را هم قطع کرد.
عبدالله افزود: اما صحنه نمایشی حال حاضری که شدت افول سیاسی عربستان سعودی را نشان میدهد صحنه یمن است ، جایی که خونریزیها هنوز گواه سردرگمی استراتژیک عربستان است و درگیری با ایدههای ناکارآمد و با ابزارهای منسوخ سعودیها ادامه دارد.
القدس العربی نوشت: از سال 2015 تا به امروز عربستان ائتلاف نظامی عربی علیه یمن را رهبری میکند که امارات به عنوان دومین کشور بزرگ حاضر در آن اقدام به کاهش تدریجی نیروهای خود از یمن کرده است تا آخرین طرفی نباشد که از آنجا عقب نشینی میکند. با این وجود عملیات طوفان قاطعیت به هیچ دستاوردی در این جنگ دست نیافته است .
این روزنامه افزود: در حالی که قرار بود استان عدن، پایتخت موقت یمن شهری نمونه و رو به آیندهای درخشان و متفاوت با دیگر شهرهای یمن باشد در اول آگوست شاهد حمله یک فروند موشک بالستیک به یک رژه نظامی بود که در آن 36 نظامی کشته شدند. سیزده نیروی پلیس هم در انفجار یک خودروی بمب گذاری شده در مرکز پلیس این شهر کشته شدند.
به گفته کارشناسان مسائل نظامی و اطلاعاتی این اتفاقات نشانه وجود شکاف امنیتی در عدن است. ناظران سیاسی هم معتقدند این حوادث نشانه یک واقعیت سیاسی تلخ است. اینکه نیروی سیاسی حاکم بر این منطقه قدرتی ندارد و نیروهای سیاسی متعددی که محصول اختلاف راهبردها در داخل ائتلاف عربی است بر عدن حکومت میکنند، زیرا اقدامات آنها در یمن برخاسته از منافع ملی و زیاده خواهیهای آنها و نه مبتنی بر یک دیدگاه قومی –عربی است.
از همین رو هنگامی که یک طرف ائتلاف با صدای بلند از حضور یک دولت مشروع و تحت حمایت خود صحبت میکند طرف دیگر به هر طریقی با دولت مشروع مبارزه میکند و مشروعیت آن را به رسمیت نمیشناسد. این اختلاف موجود در ائتلاف عربی منجر به ایجاد تشکیلات نظامی وامنیتی موازی با ارتش دولت منصور هادی شد به گونهای که جنگ سالارانی را به نفع هر کدام از امارات و عربستان از میان طوائف و قبایل یمنی پرورش داد که از آنها در صورت شعله ور شدن آتش اختلاف میان آنها برای تحقق منافع سیاسی و اقتصادی هر کدام از دو طرف منتظر اشاره هستند.
درست در شرایطی که عربستان اطمینان خاطر داشت عمق خاک آن از گزند حملات حوثیها در امان است و درگیریها محدود به خطوط تماس است توانمندیهای نظامی و اطلاعاتی حوثیها تحت حمایت ایران در حال توسعه بود تا جایی که این گروه امروز قادر است اهدافی را در داخل عربستان هدف بگیرد که مواضع نظامی، مدنی و اقتصادی مهم نظیر فرودگاهها و ایستگاههای پمپاژ نفت و تهدید نفتکشها از جمله آنهاست. در حالی که تواناییهای دفاعی نتوانستند جلوی این حملات خطرناک را بگیرند.
القدس العربی ادامه داد: بنابراین چه پیشرفتی در طی چهار سال گذشته از عملیات طوان قاطعیت صورت گرفته است؟ هرگونه حمله حوثیها به مناطق تحت کنترل ائتلاف عربی و هرگونه حمله به عمق غیرنظامی و نظامی عربستان سعودی، ریاض را در موقعیتی بسیار شرم آور قرار داده و باعث شده است همه افراد تواناییهای ائتلاف را با تواناییهای طرف مقابل مقایسه کنند. این اقدامات به حوثیها برای توسعه دایره اهداف خود جسارت میدهد و بدین تریب ایران با سیاست خود عربستان را به چالش کشیده است.
در پایان این یادداشت آمده است: هر فرد عرب و شریفی [ در جهان عربی] آروز دارد عربستان در عرصه بین المللی پیشگام باشد و با تمام لیاقت و قدرت رهبر امت عربی شود، اما متاسفانه در طول بیش از هفتاد سال گذشته در یک وضعیت سیاسی سردرگمی به سر میبرد که با جایگاه و ظرفیتهای آن تناسبی ندارد و نتایج معکوس رفتارهای عربستان شانسهای بزرگ پیش روی امت عربی را نابود میکند.
∎
نظر شما