کاوه ایرانی
روزنامه نگار

تحولات منطقه ای حول محور تنش میان ایران و آمریکا با توقیف ابرنفت کش ایرانی توسط دولت بریتانیا و ماجراهای پهپادها، وارد مرحله ای تازه شده است. بر اساس اخبار منتشر شده حالا یک نفتکش انگلیسی توسط نیروهای سپاه توقیف شده است. گویا قرار نیست تنش ایجاد شده میان ایران و غرب به این زودی ها پایان یابد.

به گزارش «جمله» به نقل از خبرگزاری ها، نیروی دریای سپاه ۲۸ تیرماه اعلام کرد یک نفت‌کش بریتانیایی را در تنگه هرمز توقیف کرده است. همزمان وزیر امور خارجه بریتانیا از توقیف دومین نفت‌کش بریتانیایی در تنگه هرمز خبر داده است. با این حال رسانه‌ها به نقل از مقام‌های نظامی این کشورمان خبر توقیف دومین کشتی بریتانیا را تکذیب کرده اند.
روابط عمومی نیروی دریایی سپاه با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد: «عصر روز (جمعه ۲۸ تیر ) یک فروند نفتکش انگلیسی با نام استینا ایمپرو (stena impero) هنگام عبور از تنگه هرمز به علت رعایت نکردن قوانین و مقررات بین‌المللی دریایی بنا به درخواست سازمان بنادر و دریانوردی استان هرمزگان، توسط یگان شناوری منطقه یکم نیروی دریایی سپاه توقیف شد.»
بنا بر همین بیانیه «نفت‌کش مذکور پس از توقیف به ساحل هدایت و برای سیر مراحل قانونی و بررسی های لازم تحویل سازمان بنادر و دریانوردی شد.»
استینا بولک، شرکتِ مالک نفت‌کش استینا ایمپرو می‌گوید که ارتباط با این کشتی که به مقصد عربستان سعودی در حال حرکت بود، قطع شده است.
بنا بر همین گزارش، کمیته اضطراری دولت بریتانیا موسوم به کبرا برای رسیدگی به این مساله جلسه فوری برگزار کرده است.
روابط میان ایران و بریتانیا پس از توقیف نفت‌کش ایرانی گریس۱ در تنگه جبل‌الطارق به شدت بحرانی شد. مقام‌های عالی‌رتبه ایرانی و به‌ویژه رهبر معظم انقلاب این عمل بریتانیا را مصداق «دزدی دریایی» توصیف کردند. حضرت آیت ا… خامنه‌ای هفته گذشته در تفسیر توقعات بی‌مورد طرف اروپایی، مساله توقیف نفتکش ایران در جبل‌الطارق را مثال زدند و فرمودند: «انگلیس خبیث دزدی دریایی می‌کند و کِشتی ما را می‌دزدد؛ جنایت می‌کنند و شکل قانونی به آن می‌دهند… البته عناصر مومن در جمهوری اسلامی این کارها را بی‌جواب نمی‌گذارند و در فرصت و جای مناسب پاسخ خواهند داد.».
ساعاتی پیش از توقیف نفت‌کش بریتانیایی در تنگه هرمز، دادگستری جبل‌الطارق قرار توقیف نفت‌کش گریس۱ را به مدت یک ماه دیگر تمدید کرده بود.
وزارت امور خارجه فرانسه روز شنبه ضمن ابراز نگرانی درباره توقیف نفت‌کش انگلیسی در تنگه هرمز[ توسط ایران] گفت که چنین اقدامی به تلاش‌ها در راستای تنش‌زدایی در منطقه آسیب وارد می‌کند.
وزارت امور خارجه فرانسه در بیانیه‌ای دراین باره گفت: ما با نگرانی زیادی از توقیف نفت‌کش انگلیسی توسط نیروهای ایرانی باخبر شده‌ایم. ما این[اقدام] را به شدت محکوم کرده و همبستگی کامل‌مان را با انگلیس اعلام می‌کنیم.
به گزارش ایسنا، این واکنش‌ها به توقیف نفت‌کش انگلیسی توسط ایران در حالی مطرح می‌شود که متحدان اروپایی فرانسه در زمان توقیف غیرقانونی کشتی حامل سوخت ایرانی گریس ۱ توسط انگلیس، سکوت اختیار کردند.
همچنین وزارت خارجه انگلیس اعلام کرد که در اعتراض به توقیف نفتکش این کشور در آب‌های خلیج فارس، کاردار سفارت ایران را احضار کرده است.
خبرگزاری رویترز شنبه (۲۹ تیر) به نقل از وزارت خارجه انگلیس گزارش داد که لندن، کاردار ایران را در واکنش به توقیف نفتکش این کشور در تنگه هرمز احضار و به آن اعتراض کرده است.
محمدجواد ظریف در واکنش به توقیف نفتکش انگلیسی در حساب توئیتر خود نوشت: «برخلاف دزدی دریایی در تنگه جبل‌الطارق، اقدام ما در خلیج فارس بر اساس اجرای قوانین بین‌المللی کشتیرانی دریایی است».
وی ادامه داد: «همان‌طور که در نیویورک گفتم، این ایران است که امنیت تنگه هرمز و خلیج فارس را تامین می‌کند. انگلیس شراکت با آمریکا در تروریسم اقتصادی را متوقف کند».

انگلیسی ها در دام آمریکا!
حشمت‌ا… فلاحت پیشه عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، با اشاره به اقدام سپاه در توقیف نفتکش انگلیسی گفت: «انگلیسی‌ها تنها کشوری بودند که در دام آمریکا افتادند که این هم بعید بود، چون انگلیسی‌ها به لحاظ تاریخی خود را استاد سیاست قلمداد می‌کنند. اما امروز گرفتار دامی شدند که آمریکا برای آنها طراحی کرده بود» .
وی که با ایسنا گفتگو کرده، افزود:‌ «اکنون هم انگلیسی‌ها تنها در شرایطی می‌توانند از این دام بیرون آیند که نفتکش ایرانی را با حفظ عزت و منافع جمهوری اسلامی آزاد کرده و دیگر بر اساس سیاست آمریکا اقدامی را علیه ایران پیش نبرند».
این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با این توضیح که آمریکا سه مرحله اقدام را علیه ایران انجام داد گفت: «آمریکا در گام اول تثبیت تحریم‌ها را دنبال کرد که این آخرین ابزار آنها بود گام دوم تهدید نظامی بود که با سقوط پهپاد آمریکا عملا نوعی ناکارآمدی آمریکا را اثبات کرد و نشان داد که آنها از جنگ پیروزی به دست نخواهند آورد. گام سوم هم تحریک کشورها علیه ایران با ناامن سازی آبراه‌های بین‌المللی بود که انگلیس همراه و گرفتار این دام شد».
فلاحت پیشه با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران با اغماض امنیت خلیج فارس را حفظ می‌کرد خاطر نشان کرد:‌ «انگلیسی‌ها نقش اصلی را در قاچاق نفت دارند . آنها خیلی از موازین بین‌المللی را در خلیج فارس رعایت نمی‌کنند. لذا ایران می‌تواند در قالب مقررات بین‌المللی نفتکش انگلیسی‌ها را در سواحل خود زمین گیر کند».
وی تاکید کرد:« ایران از ادله حقوقی لازم برخوردار بوده و می‌تواند دلیل اقدامش را در محاکم حقوقی و بین‌المللی نسبت به انگلیس اثبات کند. با توجه به این شرایط تنها راهی که انگلیس می‌تواند از وضعیت فعلی خارج شود آن است که از دام آمریکا خارج شده و در بازی آمریکا بازی نکند».
وی یاد آور شد: «جالب آن است که بعد از سقوط پهپاد آمریکایی و به خصوص در مقاطع اخیر بازیگران منطقه مثل عربستان و امارات بیش از گذشته به ایران چراغ سبز می‌دهند و خواستار تنش زدایی با ایران هستند. مجموع شرایط نشان می‌دهد که آمریکا برای نجات از سردرگمی خود نسبت به ایران دست به هراقدامی می‌زند که در برهه اخیر انگلیسی‌ها در دام آمریکا افتادند».

مشخصات نفتکش توقیف شده انگلیسی
نام نفتکش استینا ایمپرو (stena impero) است. ۲۹ هزار و ۵۰۰ تن وزن دارد و در سال ۲۰۱۸ ساخته شده است و تحت پرچم بریتانیا فعالیت می‌کند. این نفتکش متعلق به شرکت استنا بالک (Stena Bulk XIII Cyprus Ltd) است و از سوی دیگر تحت مالکیت سوئد قرار دارد. این نفتکش ۱۸۳ متر طول و ۳۲ متر پهنای دارد و بیش از ۲۳ کیلومتر بر ساعت هم سرعت آن است.
نفتکش توقیف شده ۲۳ خدمه دارد که ۱۸ نفر هندی و پنج خدمه هم از کشورهای روسیه، فیلیپین و لتونی هستند. کاپیتان نفتکش هندی است. نفتکش یادشده که از بندر فجیره امارات حرکت کرده بود به سمت عربستان سعودی در حال حرکت بود.
نیروی دریایی سپاه در نخستین بیانیه خود علت توقیف این نفتکش را رعایت نکردن قوانین و مقررات بین‌المللی دریایی عنوان کرده بود.
مدیرکل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان صبح روز شنبه ۲۹ تیر، علت توقیف این نفتکش را برخورد آن با یک کشتی صیادی اعلام کرده است.
ساعتی پس از توقیف نفتکش استینا ایمپرو، برخی منابع اعلام کردند ایران یک نفتکش دیگر بریتانیا را هم توقیف کرده است. مقام‌های ایران این خبر را تکذیب و اعلام کردند که کشتی «مصدر» با پرچم لیبریا توقیف نشده است و تنها نسبت به ضرورت دریانوردی بی‌ضرر و رعایت مقررات زیست‌محیطی «توجیه شده» و ادامه مسیر داده است.
شرکت کشتیرانی نوربولک شیپینگ بریتانیا تایید کرد که نفتکش مصدر تحت پرچم لیبریا و مالکیت این شرکت ابتدا متوقف شد اما بعد به مسیر خود ادامه داد. دولت بریتانیا به کشتی‌های این کشور توصیه کرده که به‌طور موقت از تنگه هرمز تردد نکنند.
جرمی هانت وزیر امور خارجه بریتانیا نیز در واکنش به این موضوع گفت که بریتانیا پاسخی «حساب‌شده و قاطع» می‌دهد.
وزیر امور خارجه بریتانیا اعلام کرد که در این رابطه با مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا گفت‌وگو کرده است و قصد دارد با محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران نیز صحبت کند.