خبرگزاری رویترز با اشاره به نشست وزرای خارجه اتحادیه اروپا به نقل از مقامات اروپایی نوشت در حالی که طرف‌های اروپایی تلاش دارند سازوکار مالی موسوم به «اینستکس» را عملیاتی کنند، نگرانی‌هایی نیز در خصوص اقدامات آمریکا علیه این سازوکار مالی ایران و اروپا و جود دارد.
به نوشته رویترز، در حالی که مقامات ایرانی بارها تأکید کردند که باید صادرات نفت و یا ارائه تسهیلات اعتباری قابل توجه جهت بهره‌مندی از عواید اقتصادی برجام در سازوکار اروپایی اینستکس گنجانده شود، مقامات اروپایی نگران اقدامات آمریکا از جمله تحریم این سازوکار مالی هستند. طرف‌های اروپایی برجام پارسال پس از خروج یک‌جانبه آمریکا از این توافق ضمن ابراز تأسف از اقدام واشنگتن مدعی شدند بهره‌مندی ایران از مزایای اقتصادی برجام را تضمین می‌کنند. وزرای خارجه انگلیس، فرانسه و آلمان سرانجام با صدور بیانیه مشترکی در بهمن ماه گذشته رسما ثبت یک کانال مالی ویژه برای تجارت با ایران موسوم به اینستکس را اعلام کردند. بنابر ادعای آن‌ها، هدف بلندمدت اینستکس گشایش کانال‌های اقتصادی برای کشور‌های ثالثی است که تمایل به تجارت با ایران دارند. آنها طی هفته‌های گذشته نیز مدعی راه‌اندازی رسمی این سازوکار مالی شدند، اما بنابر گفته مقامات کشورمان، با گذشت چند ماه از ثبت این سازوکار مالی، هیچ اقدام موثر و عملی در زمینه روابط تجاری ایران و اروپا صورت نگرفته است. اکنون نیز نسبت به تحریم‌شدن اینستکس از سوی آمریکا ابراز نگرانی می‌کنند.
یک دیپلمات اروپایی در مصاحبه با رویترز با ادعای تلاش اروپا برای حفظ برجام گفت: در آستانه توافق هستیم. پیام روز دوشنبه (وزرای خارجه اتحادیه اروپا) اتحاد و همبستگی اتحادیه (برای حفظ برجام) را نشان خواهد داد، اما به صورت روشن از ایران نیز می‌خواهیم که به مسیر اصلی (برگشت تعهدات هسته‌ای) بازگردد. در حال حاظر هیچ چیزی قابل‌برگشت نیست، بنابراین فضای بیشتری برای دیپلماسی نداریم. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا ۱۸ اردیبهشت پارسال به صورت یکجانبه و بدون دلیل خاصی از برجام که مورد تأیید جامعه جهانی و شورای امنیت سازمان ملل بود خارج شد و اعلام کرد کارزار فشار حداکثری علیه ایران را به راه خواهد انداخت تا صادرات نفت تهران را به صفر برساند و آن را مجبور کند بار دیگر به میز مذاکره بیاید تا «توافق بهتری» برای آمریکا رقم بخورد. یک سال پس از خروج یکجانبه آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران و همچنین بدعهدی طرف‌های دیگر برجام به ویژه کشورهای اروپایی، سرانجام حسن روحانی، رئیس جمهور کشورمان ۱۸ اردیبهشت امسال در پاسخ به این گونه اقدامات، از توقف فروش مازاد اورانیوم غنی شده و آب سنگین خبر داد.