سخنگوی وزارت خارجه ایران از بریتانیا خواستار آزادی فوری نفتکش توقیف شده حامل نفت ایران شده است.
روز جمعه، ۲۱ تیر (۱۲ ژوئیه)، عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی به خبرگزاری ایرنا گفت که طی یک هفته گذشته، سفیر بریتانیا در تهران در ارتباط با توقیف یک ابرنفتکش حامل نفت ایران در جبل‌الطارق چهار بار به وزارت خارجه احضار شده است. وی افزوده است که رفت و آمد دیپلمات‌ها به وزارت امور خارجه مساله‌ای طبیعی است.
خبرهای بیشتر را در کانال تلگرام بی‌بی‌سی فارسی دنبال کنید
هفته گذشته تفنگداران دریایی بریتانیا به درخواست دولت محلی جبل الطارق وارد ابرنفتکش گریس-۱ حامل نفت ایران شدند و آن را به بندر جبل‌الطارق منتقل کردند. به گفته مقامات محلی، این نفتکش حامل نفت خام برای یک پالایشگاه در سوریه بود و در آب‌های سرزمینی جبل‌الطارق بازداشت شد. روز گذشته برخی منابع خبری گزارش کردند که ناخدا و یکی از افسران ارشد این نفتکش به اتهام نقض تحریم سوریه تفهیم رسما بازداشت شده‌اند.
اتحادیه اروپا از سال ۲۰۱۱ دولت سوریه و شماری از موسسات وابسته به آن را به دلیل سرکوب اعتراضات سیاسی در آن کشور تحریم کرده است.
- 'تلاش ناکام قایق‌های سپاه برای متوقف کردن نفتکش بریتانیایی'
- عملیات ناکام سپاه پاسداران - ایران: تکذیب می‌کنیم؛ بریتانیا: باعث نگرانی است
- واکنش وزیر دفاع ایران به توقیف نفتکش ایرانی توسط بریتانیا: بی‌پاسخ نخواهد ماند
آقای موسوی گفت که اظهارات بریتانیا در مورد مقصد کشتی نادرست است و افزود: "همانطور که قبلا هم گفته‌ام این نفتکش نمی‌تواند در بندر سوریه پهلو بگیرد زیرا یک سوپرتانکر است." وی افزود که "در عین حال، سوال ما از انگلیس این است که مگر جمهوری اسلامی ایران تحت تحریم اتحادیه اروپا قرار دارد و اتحادیه اروپا ما را تحریم نفتی کرده است؟"
به گفته سخنگوی وزارت خارجه، به فرض اینکه این نفتکش به سوریه هم می‌رفته است، "مگر آنها نبودند که گفتند قوانین ما فراسرزمینی نیست و علیه دیگر کشورها اعمال نخواهیم کرد." وی در اشاره تلویحی از برخی انتقادات اروپاییان از نحوه اعمال تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران گفت: "آنها همیشه منتقد فراسرزمینی بودن تحریم‌ها بوده‌اند و چه طور شده که اکنون خود به بهانه نقض تحریم های سوریه، این کار را انجام می‌دهند."
حق نشر عکس EPA Image caption نفتکش بریتانیایی بریتیش هریتج - برخی منابع گفته‌اند که سپاه پاسداران در صدد بود این نفتکش را به آب‌های ایران ببردمقامات جمهوری تاکید دارند که نفتکش گریس-۱ در آب‌های بین المللی توقیف شده است. در چنین صورتی، توقیف این کشتی به منزله اعمال تحریم اتحادیه اروپا در خارج از حوزه حاکمیت کشورها و سرزمین‌های عضو، از جمله جبل الطارق است.
سخنگوی وزارت خارجه ایران گفته است که "هم اسناد و مدارک و هم تناقضات اظهارات انگلیسی‌ها نشان می‌دهد که حرف لندن به لحاظ حقوقی چندان قابل اعتنا و توجه نیست مگر اینکه آنها تحت تاثیر آمریکایی‌ها بخواهند وارد بازی خطرناک و ناپیدایی شوند که ما توصیه نمی‌کنیم در شرایط کنونی آنها وارد چنین بازی‌ای شوند." آقای موسوی در این مورد توضیح بیشتری نداده است.
حق نشر عکس Reuters Image caption به گفته مقامات بریتانیایی ناوچه مونتروز مانع از "عملیات" سپاه پاسداران علیه نفتکش بریتانیایی شدوی گفته است که "کماکان از آنها می‌خواهیم که هرچه زودتر نفتکش را رها کنند."
عباس موسوی از موضع وزارت خارجه اسپانیا در این مورد حمایت کرده و گفته است که "ما وارد اختلافات سرزمینی میان انگلیس و اسپانیا در منطقه جبل‌الطارق نمی‌شویم اما اسپانیا تا کنون موضع بدی نداشته است." به گفته آقای موسوی، سرپرست وزارت امور خارجه اسپانیا گفته است که بریتانیا به درخواست آمریکا این نفتکش را توقیف کرده است. وی گفت: "این نکته قابل توجهی است که جمهوری اسلامی ایران نیز بر این نکته حساب کرده و در محاسبات خود دخالت می‌دهد."
منطقه جبل‌الطارق در جنوب شبه‌جزیره ایبری واقع شده و بین اسپانیا و بریتانیا بر سر حاکمیت بر آن اختلاف تاریخی وجود دارد.
حق نشر عکس Reuters Image caption ناوشکن دانکن ظرف روزهای آینده در خلیج فارس جایگزین ناوچه مونتروز خواهد شداظهارات آقای موسوی پس از آن منتشر می‌شود که روز گذشته منابع خبری گزارش کردند که تلاش قایق‌های نیروی دریایی سپاه پاسداران برای بردن یک نفتکش بریتانیایی به آب‌های ایران با دخالت یک ناوچه نیروی دریایی بریتانیا ناکام ماند. مقامات دولتی بریتانیا وقوع این حادثه را تایید کرده و منابع نظامی ایالات متحده در منطقه نیز گفته‌اند که این واقعه توسط یک هواپیمای نظامی آن کشور که مشغول گشت‌زنی بوده ثبت شده است.
در مقابل، سپاه پاسداران چنین عملیاتی را اساسا تکذیب کرده و وزیر خارجه جمهوری اسلامی نیز آن اظهارات مقامات بریتانیایی و آمریکایی را بی‌اعتبار دانسته است.
در پی توقیف نفتکش ایرانی در جبل الطارق، سرلشکر پاسدار محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، وعده داد که جمهوری اسلامی یک نفتکش بریتانیایی را تصرف و آن را با نفتکش گریس-۱ مبادله خواهد کرد و وزیر دفاع جمهوری اسلامی گفت که این اقدام بریتانیا بدون پاسخ نخواهد ماند اما در مورد نوع پاسخ جمهوری اسلامی توضیحی نداد.
یک روز پیش از انتشار خبر مربوط به نفتکش بریتانیایی، حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران توقیف یک نفتکش ایرانی در جبل‌الطارق را "کودکانه، سخیف و اشتباه" خوانده و گفته بود این اقدام به زیان بریتانیا تمام می‌شود. آقای روحانی هشدار داد "انگلیسی‌ها گوشزد می‌کنم که شما آغازگر ناامنی هستید و تبعات آن را بعداً درک خواهید کرد" اما در مورد "تبعات" این اقدام توضیحی نداد.
در خبری دیگر در مورد منطقه، رویترز به نقل از منابع دولتی بریتانیا گزارش کرده است که نیروی دریایی این کشور ناوشکن دانکن را به منطقه خلیج فارس اعزام می‌کند. این منبع دولتی گفته است که اعزام این ناوشکن به عنوان بخشی از همکاری با شرکای بریتانیا در حفظ امنیت مسیر کشتیرانی در دستور کار قرار داشت اما "افزایش تنش" در منطقه در روزهای اخیر باعث تصمیم به تسریع در اعزام آن شده است.
در طبقه بندی شناورهای نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا، ناوشکن بزرگتر و معمولا سریعتر از ناوچه بوده و تجهیزات دفاعی و تهاجمی بیشتر و موثرتری دارد.
ناوشکن دانکن به تجهیزات پیشرفته ضدهوایی و ضدموشکی هم مجهز است. طول این ناوشکن اندکی از یکصد و پنجاه متر بیشتر است.