اقتصادآنلاین – فاطمه اکبرخانی؛ محمد لاهوتی در گفت‌و گو با خبرنگار اقتصادآنلاین درباره سازوکار فرآیند واگذاری ارز صادراتی به واردکنندگان توضیح داد: سامانه نیما برای خرید و عرضه ارز صرافی‌ها است و روند واردات در مقابل صادرات به صورت مستقیم بین صادرکننده و واردکننده در سامانه نیما اتفاق نمی‌افتند، به این معنی که صادرکننده میزان ارزی که در اختیار دارد را با هر نرخی که مد نظر دارد، در سامانه نیما عرضه می‌کند و در مقابل هم یکسری صرافی‌های مجاز این ارز را خریداری و در اختیار واردکنندگان متقاضی در نیما قرار می‌دهند.
وی درخصوص روش معامله تجار در سامانه جامع تجارت بیان کرد: روش معامله مستقیم واردکننده و صادرکننده در سامانه جامع تجارت رخ می‌دهد، اما در سامانه جامع تجارت برای ثبت سفارش روش‌های مختلفی برای واردات وجود دارد که یکی از آن‌ها روش نیمایی است و روش دوم، واردات به نام خود صادرکننده و روش سوم واگذاری ارز حاصل از صادرات به واردکننده است که در این روش صادرکننده و واردکننده مستقیما و بدون ورود به سامانه نیما با هم معامله می‌کنند.
لاهوتی افزود: به طور مثال صادرکننده‌ای 100هزار دلار ارز صادراتی در اختیار دارد که باید رفع تعهد کند، در مقابل واردکننده‌ای نیز ثبت سفارش انجام داده و با ارز صادراتی درخواست تامین ارز دارد، در این صورت واردکننده درخواست خود را به صادرکننده اعلام و ارز و اظهارنامه صادراتی را از صادرکننده خریداری می‌کند و درموقع خریداری شماره کوتاژ صادراتی را در سامانه جامع تجارت در بخش تامین ارز قید می‌کند و در نهایت بانک عامل این تایید را از صادرکننده می‌گیرد که آیا اظهارنامه و ارز صادراتی‌اش را در اختیار واردکننده قرار داده یا خیر.
به گفته رییس کنفدراسیون صادرات، در این فرآیند دولت هیچ دخالتی انجام نمی‌دهد و تنها بانک مرکزی روی ثبت منشا ارز و تحویل ارز صادراتی به واردکننده مجاز نظارت دارد.
ایجاد راهکاری جدید در راستای تسهیل تجارت
این فعال بخش خصوصی همچنین با اشاره به ایجاد پنجره جدید در سامانه جامع تجارت توضیح داد: در برخی از مواقع واردکنندگان و صادرکنندگان اظهار می‌کردند که اطلاع ندارند برای خرید و عرضه ارز به کجا مراجعه کنند که در این راستا از ابتدای اردیبهشت امسال در سامانه جامع تجارت پنجره جدیدی در قالب آگهی باز شده که تجار با ثبت عملیات خرید و یا واگذاری ارز در این محل و همچنین شماره تلفن به راحتی می‌توانند بایکدیگر تعامل کنند.
وی اضافه کرد: البته صادرکننده برای فروش ارز خود در این سامانه از طریق پنجره مذکور می‌تواند زمان تعیین کند و بعد از اتمام مهلت تعیین شده، درخواست به صورت اتوماتیک برداشته می‌شود.
تلاش اتاق بازرگانی به ثمر نشست
به گفته لاهوتی، این پیشنهاد توسط اتاق بازرگانی و کنفدراسیون صادرات در اردیبهشت ماه سال 97 داده شده بود اما با توجه به شرایط نا مناسب سال گذشته این موضوع عملیاتی نشد.
رییس کنفدراسیون صادرات با اشاره به تاخیر نابجای این اقدام خاطرنشان کرد: علی رغم این که موضوع واردات در مقابل صادرات در بخشنامه 21فروردین معاون اول رییس جمهور وجود داشت اما این پیشنهاد با یک تاخیری که البته ضرورتی نداشت از اوایل بهمن ماه اجرایی شد و نشان داد که نظر بخش خصوصی کارشناسی است، چرا که منجر به تسهیل روند بازگشت ارز صادرات شد.
لاهوتی با تاکید بر این که اتفاقات خوبی پیش راه صادرکنندگان و واردکنندگان وجود دارد تاکید کرد: تا اوایل اسفند ماه کم‌تر از 35درصد ارز صادراتی وارد چرخه اقتصادی شده بود اما مطابق آخرین آمار طی ماه‌های اسفند و فروردین حدود 50درصد ارز صادراتی بازگشته است.
او در پایان افزود: سرعت بازگشت ارز در دو ماه گذشته با وجود تعطیلات، بیشتر شده و بانک مرکزی نیز نسبت به این روند رضایت دارد و همچنین دغدغه صادرکنندگان درخصوص رفع تعهد ارزی در حال برطرف شدن است.