عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن سینا، گفت: فرآیند لقاح تصادفی است و تنها از روی ظاهر جنین در محیط آزمایشگاه، نمی توان جنسیت را تشخیص داد و نیاز به نمونه گیری و تست های ژنتیکی دارد.

به گزارش خبرگزاری مهر، مریم رفعتی، در خصوص تعیین جنسیت در بارداری طبیعی، تاکید کرد: در انسان ها، نوع کروموزوم ها تعیین کننده جنسیت هستند. هر سلول انسان ۴۶ کروموزوم دارد که از این میان ۴۴ سلول، غیر جنسی هستند و هیچ نقشی در تعیین جنسیت ندارند. اما کروموزوم‌های جنسی انسان یعنی X و Y تعیین کننده جنسیت انسان ها هستند که اگر هر دو کروموزوم یک سلول X باشد، دختر و اگر XY باشد، جنسیت پسر است.

این متخصص ژنتیک پزشکی یادآور شد: برخلاف باور عمومی، در انسان ها، تعیین جنسیت با گامت های جنسی مذکر است و اینکه اسپرم دارای کروموزوم X یا اسپرم دارای کروموزوم Y با تخمک لقاح کند، بستگی دارد. در حقیقت ما در روش‌های کمک باروری با تکنیک های ژنتیکی، قصد انتخاب جنسیت داریم و به هیچ وجه دخالتی در مرحله اولیه لقاح که به صورت تصادفی بر روی سلول های جنسی روی می دهد، نداریم.

وی با اشاره به اینکه در روش های کمک باروری، جنین در محیط آزمایشگاه شکل می‌گیرد و ما با نمونه برداری از جنین، متوجه می شویم که کدام جنین دختر و کدام پسر است، افزود: به این ترتیب بر اساس درخواست خانواده، جنین مورد نظر را به رحم مادر منتقل می کنیم. زیرا فرآیند لقاح تصادفی است و تنها از روی ظاهر جنین در محیط آزمایشگاه، نمی توان جنسیت را تشخیص داد و نیاز به نمونه گیری و تست های ژنتیکی دارد. بنابراین باید گفت که وظیفه بخش ژنتیک، تشخیص دختر یا پسر بودن جنین از طریق دریافت و بررسی نمونه است.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه ابن سینا در خصوص میزان موفقیت روش های ژنتیکی تعیین جنسیت، گفت: توجه به این نکته بسیار مهم است که هدف از بکارگیری تکنیک های مختلف برای تشخیص جنسیت قبل از لانه گزینی، تنها تعیین جنسیت است یا اینکه می خواهیم جنسیت را نیز در کنار سلامت جنین بررسی کنیم. آنچه ما به خانواده‌ها توصیه می‌کنیم، موضوع تعیین جنسیت به همراه سلامت جنین است. با در دسترس قرار گرفتن تکنیک های ژنو­میک، همچون تکنیک NGS یا نسل­ جدید تعیین توالی که می ­توانند همه کروموزوم ها را در یک نوبت آزمایش تست کنند، این فرصت برای ما فراهم است که نه تنها کروموزوم X و Y، بلکه سایر کروموزوم ها را نیز تست کنیم. در این صورت، بر اساس جنسیت مورد نظر خانواده، جنین هایی که کروموزوم های نرمال دارند و مشکل جنسیتی ندارند، به رحم مادر منتقل می شود و در این صورت، یقیناً میزان موفقیت بیشتر است. زیرا درصد عمده‌ای از جنین هایی که مشکل کروموزومی دارند حذف می‌شوند و تا دو برابر یعنی حدود ۵۰ تا ۶۰ درصد، احتمال موفقیت افزایش می یابد.

رفعتی با بیان اینکه دخترزا یا پسرزا بودن یک خانم، آقا و یا یک زوج از نظر علمی و اصولی باوری نادرست است و توجیه منطقی ندارد، گفت: در یک آقا با شرایط طبیعی، تعداد اسپرم های دارای کروموزوم ­های X و Y برابر است و لذا احتمال اینکه به هنگام لقاح، اسپرم دارای کروموزوم X یا اسپرم دارای کروموزوم Y وارد تخمک شود، کاملا مساوی است. بنابراین بر اساس آمار و احتمالات، تولد فرزندان یک خانواده از یک جنسیت، کاملاً تصادفی است.

وی در خصوص امکان خطا در تعیین جنسیت جنین، از طریق روش ها و تکنیک های ژنتیکی، تصریح کرد: به شرط آنکه تمام شرایط استاندارد باشد و از تکنیک های به روز و پیشرفته استفاده شود، دقت انتخاب جنسیت، نزدیک به ۱۰۰ درصد است که لازمه این دقت بالا دو شرط بسیار مهم زیر است. یکی بکارگیری تکنیک به روز و کارآمد با دقت بالا است و ضرورت دوم همکاری تیمی میان متخصصین زنان، جنین شناسی و ژنتیک است. زیرا علاوه بر انتخاب جنسیت با دقت ۱۰۰ درصد از سوی متخصصان ژنتیک، انتقال جنین به رحم مادر که از سوی همکاران جنین شناسی انجام می‌شود نیز از اهمیت بسیاری برخوردار بوده و به رعایت یکسری ضوابط و استانداردها نیازمند است و از آنجا که خانواده هایی که خواستار انتخاب جنسیت هستند، مشکل پزشکی و بالینی ندارند، لذا انجام این عمل با دقت کمتر از ۱۰۰ درصد برای آنها ارزش چندانی ندارد.